Moneteo
Spis treści
Wróć

Co to jest BIG, czyli o biurach informacji gospodarczej

Aldona Derdziak
Aldona Derdziak
Analityk produktów finansowych
Aldona Derdziak
Aldona Derdziak
Analityk produktów finansowych

94 publikacje 4532 komentarze

Na Moneteo.com zajmuje się tematami oszczędnościowymi i walutowymi, skupiając się na kontach oszczędnościowych i walutowych oraz lokatach terminowych. Obserwuje rynek, dbając przy tym o aktualność danych. Do jej zawodowych zadań należy także kontakt z Czytelnikami.


8 komentarzy
Co to jest BIG, czyli o biurach informacji gospodarczej

Każdy, kto ma jakiekolwiek zadłużenie, przynajmniej raz spotkał się ze złowieszczo brzmiącym skrótem “BIG”. Biuro informacji gospodarczej – bo o nim mowa – pełni istotną rolę w obrocie gospodarczym, nie tylko zbierając dane o dłużnikach, ale i samych długach. Przekonajmy się, jak działa BIG i co warto wiedzieć o tej instytucji.

Co to jest BIG?

Biuro informacji gospodarczej, w skrócie BIG, to instytucja, która zajmuje się pośrednictwem w udostępnianiu informacji gospodarczych, czyli na ich przyjmowaniu od wierzycieli, a także na przechowywaniu i ujawnianiu tych danych innym osobom i podmiotom. Działalność BIG-u została zdefiniowana w Ustawie z 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.

BIG może działać jedynie w formie spółki akcyjnej z wpisem do KRS, a minimalny kapitał zakładowy powinien wynosić 4 miliony złotych. Co istotne, podmioty określone w ustawie mają obowiązek posługiwać się nazwą “biuro informacji gospodarczej” lub skrótem BIG. Oba te określenia nie mogą być używane przez inne instytucje!

Każde biuro informacji gospodarczej działa w oparciu o własny regulamin, który zatwierdza minister właściwy do spraw gospodarki (w Polsce jest to obecnie Minister Rozwoju i Technologii). Przed akceptacją tego dokumentu działalność BIG jest niedozwolona.

Biuro informacji gospodarczej zajmuje się także analizą wiarygodności płatniczej przedsiębiorstw (w oparciu o dostępne dane), szkoleniami, przetwarzaniem danych archiwalnych w celach statystycznych. Prowadzi również rejestr zapytań, w którym rejestrowane są wnioski o ujawnienie informacji gospodarczych; taka baza zawiera datę ich ujawnienia, określenie podmiotu składającego zapytanie oraz zakres przekazanych danych.

Jakie dane można sprawdzić w BIG?

Dane, które można sprawdzić w BIG, można podzielić na dwie grupy:

  1. Informacje gospodarcze - podstawowe dane, które gromadzą BIG-i, przy czym są to zarówno informacje o dłużniku i wierzycielu, jak i zobowiązaniu pieniężnym (ze szczególnym uwzględnieniem tytułu prawnego, kwoty i daty powstania zaległości oraz informacji o tym, że dłużnik otrzymał wezwanie do zapłaty z ostrzeżeniem o wpisie do BIG).

  2. Informacje z rejestru zapytań - dane o tym, kto, kiedy i w jakim zakresie pobierał nasze dane z BIG.

Informacje gospodarcze to nie tylko dane dotyczące zadłużenia, np. jego kwoty, waluty, daty powstania zaległości czy jej tytułu prawnego, ale także te związane z posługiwaniem się cudzym/podrobionym dokumentem. W tej definicji mieszczą się również informacje o samym dłużniku, nieco inne w zależności od tego, czy jest to konsument, przedsiębiorca, czy inny podmiot. Ważne jest, że w świetle ustawy dłużnikiem-konsumentem jest także osoba posiadająca zaległości z tytułu alimentów, grzywien, kosztów sądowych, opłat za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej itd.

Instytucje typu BIG działające w Polsce

Można odnieść wrażenie, że biuro informacji gospodarczej jest tylko jedno. Nic bardziej mylnego! Z rejestru prowadzonego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii wynika, że w naszym kraju działają cztery BIG-i:

  • BIG Infomonitor S.A.,

  • Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A. (KBIG),

  • Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A. (KRD),

  • ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A.

Każde z tych biur działa niezależnie, zatem jeśli Twoje dane znajdą się w jednym BIG-u, nie oznacza to, że pozostałe biura także otrzymają te informacje. Warto jednak wiedzieć, że BIG-i powiązane są wzajemnymi umowami o przekazywanie między sobą informacji gospodarczych. Dzieje się to, gdy w jednym z biur złożono wniosek o ujawnienie danych z innego biura. W tej sytuacji pytany BIG musi wówczas przekazać informacje do pierwotnego BIG-u.

Wielu osobom mogą mylić się skróty BIG i BIK. Biuro informacji gospodarczej, czyli BIG, gromadzi przede wszystkim dane o niesolidnych dłużnikach, a jego działalność jest określona odrębną ustawą. Biuro Informacji Kredytowej – BIK – zostało utworzone przez banki i ZBP (Związek Banków Polskich), a w jego bazie znajdują się informacje o wszystkich zobowiązaniach danej osoby, także tych regulowanych terminowo.

Jak wpisać dłużnika do biura informacji gospodarczej?

Być może jesteś w sytuacji, w której sam masz zadłużenie lub to Tobie ktoś jest winien zapłatę i myślisz o wpisie do BIG-u. Okazuje się, że przekazanie danych do biura informacji gospodarczej nie jest sprawą szybką i prostą, ponieważ dług musi spełniać szereg wymagań w zależności od tego, kto dokonuje wpisu i kto jest wierzycielem.

Jak osoba fizyczna może dokonać wpisu do BIG?

Jeśli jesteś osobą fizyczną, możesz wpisać do BIG-u zobowiązanie, które spełnia łącznie poniższe warunki:

  • Zostało stwierdzone tytułem wykonawczym (np. wyrokiem sądu opatrzonym klauzulą wykonalności).

  • Wysłałeś dłużnikowi listem poleconym lub do rąk własnych pismo z ostrzeżeniem o zamiarze przekazania informacji do BIG-u i od tamtego momentu minęło minimum 14 dni.

  • Przekazałeś do BIG-u dane dotyczące daty wydania i sygnatury tytułu wykonawczego oraz organu orzekającego.

  • Nie minęło 6 lat od stwierdzenia istnienia zobowiązania prawomocnym orzeczeniem sądu lub w inny określony sposób.

Jak widzisz, nie możesz zwyczajnie wpisać do BIG-u np. pracodawcy, który nie wypłaca pensji, albo znajomego spóźniającego się ze spłatą pożyczki. Pierwszym krokiem powinno być skierowanie sprawy do sądu, aby uzyskać tytuł wykonawczy, uprawniający do prowadzenia egzekucji komorniczej. Potem wysyłasz dłużnikowi pismo ostrzegające o tym, że chcesz wpisać dług do biura informacji gospodarczej i czekasz 14 dni – po tym terminie wpis do BIG-u będzie już możliwy.

Zanim zdecydujesz się na współpracę z BIG-iem, zwróć uwagę na koszty. Biura informacji gospodarczej mają swoje cenniki związane z wpisaniem długów, jak i z udostępnianiem danych. Korzystanie z usług danego BIG-u wymaga posiadania u niego konta w systemie informatycznym, co wiąże się z każdorazową opłatą za wpis do bazy, pobranie informacji itd. Można również wykupić miesięczny abonament.

Jak firma może dokonać wpisu do BIG?

Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą, możesz wpisać do BIG-u zarówno swojego kontrahenta – inną firmę, jak i dłużnika, który jest konsumentem. W sytuacji, gdy posiadasz tytuł wykonawczy, wystarczy spełnić warunki wskazane dla osoby fizycznej (kwota długu nie ma znaczenia), w przeciwnym razie powinny zostać spełnione także poniższe wymogi.

Wymogi wpisu do BIG
Dłużnik-konsument Dłużnik niebędący konsumentem
określony stosunek prawny zobowiązania np. umowa o kredyt konsumencki określony stosunek prawny zobowiązania np. umowa związana z wykonywaniem działalności gospodarczej
łączna kwota wymagalnych zobowiązań to min. 200 zł od co najmniej 30 dni łączna kwota wymagalnych zobowiązań to min. 500 zł od co najmniej 30 dni
minął przynajmniej miesiąc od wysłania listem poleconym / doręczenia do rąk własnych wezwania do zapłaty z ostrzeżeniem o zamiarze wpisu do BIG minął przynajmniej miesiąc od wysłania listem poleconym / doręczenia do rąk własnych wezwania do zapłaty z ostrzeżeniem o zamiarze wpisu do BIG
nie minęło 6 lat od dnia wymagalności zobowiązania lub stwierdzenia roszczenia

Wezwanie do zapłaty z ostrzeżeniem o wpisie do BIG-u powinno zawierać informację dla dłużnika o możliwości złożenia sprzeciwu wobec przekazania danych. Może on zakwestionować dług (w całości lub w części) lub powołać się na jego przedawnienie. Jeżeli jednak wierzyciel zdecyduje się na wpis do biura informacji gospodarczej, powinien uwzględnić w nim sprzeciw dłużnika.

BIG zbiera także informacje pozytywne – o terminowym wywiązaniu się ze zobowiązania. Jeśli Twoje opóźnienie w spłacie nie przekracza 29 dni, możesz zwrócić się do wierzyciela z prośbą o wpisanie do biura tego faktu.

Jakie informacje można przekazać?

Ustawa o BIG jasno wskazuje, jakie informacje można przekazać do biura i dotyczy to zarówno samego zobowiązania, jak też dłużnika i wierzyciela. Minimum potrzebne do poprawnego wpisania długu to:

  • dla wierzyciela – imię i nazwisko oraz PESEL (osoba fizyczna) LUB nazwa, adres i NIP (osoba prawna) LUB firma, miejsce zamieszkania oraz adres do doręczeń / wykonywania działalności i NIP (JDG)

  • dla dłużnika – te same informacje,

  • dla zadłużenia – tytuł prawny, kwota i data powstania zaległości, data wysłania wezwania do zapłaty z ostrzeżeniem o wpisie do BIG-u, informacja czy dłużnik kwestionuje zobowiązanie oraz czy roszczenie jest przedawnione.

Jeśli dane przekazane do biura informacji gospodarczej nie będą kompletne, wpis nie zostanie dokonany, warto zatem zadbać o ich poprawność.

Wykreślenie z bazy BIG

Aktualizacja i usunięcie z BIG danych o zobowiązaniu pieniężnym następuje na wniosek wierzyciela. Jeśli osoba lub firma, która “wpisała” nas do bazy, otrzyma informacje o uregulowaniu należności częściowo lub całkowicie, zobowiązana jest w ciągu 14 dni do zaktualizowania bądź usunięcia danych w BIG. Biuro z kolei ma na to 7 dni od wpłynięcia takiego wniosku.

Ustawa przewiduje też inne sytuacje, w których BIG powinien usunąć informacje gospodarcze. Są to m.in. zaprzestanie prowadzenia działalności przez biuro, wygaśnięcie umowy z wierzycielem, otrzymanie uzasadnionej informacji o nieistnieniu lub wygaśnięciu zobowiązania.

BIG usuwa informacje gospodarcze po upływie 3 lat od ich ostatniej aktualizacji, jednak nie później niż po 10 latach od ich przekazania do biura przez wierzyciela.

Jak sprawdzić dane w BIG?

Każdy, niezależnie od tego, czy jest konsumentem, czy prowadzi działalność gospodarczą, może zweryfikować w biurze informacji gospodarczej dane o sobie. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że w przypadku osób fizycznych i firm wygląda to nieco inaczej.

Osoby fizyczne w BIG. Raport za darmo raz na pół roku

Zgodnie z ustawą masz dostęp do Twoich danych w BIG-u. Dla osoby fizycznej jest to bezpłatne raz na 6 miesięcy, dla przedsiębiorców zaś koszt nie może przekroczyć 0,5% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Ta zasada obowiązuje w każdym z biur osobno.

Jak w praktyce sprawdzić siebie w BIG-u? Należy zacząć od założenia konta klienta w systemie konkretnego biura i potwierdzić swoją tożsamość. Potem można wygenerować dwa rodzaje zestawień:

  • Raport o sobie - zawiera informacje dotyczące Ciebie, Twojego zadłużenia i firmy, która jest wierzycielem.

  • Raport z rejestru zapytań – zawiera informacje o tym, kto sprawdzał w BIG informacje na Twój temat i jakie dane uzyskał.

Jak wspomnieliśmy, dane z każdego rejestru możesz bezpłatnie pozyskać raz na pół roku i korzystać z nich tylko przez 90 dni – po tym czasie albo sam powinieneś usunąć pobrane informacje z Twojego konta, albo zrobi to za Ciebie BIG.

Konsument może sprawdzić w BIG tylko samego siebie lub przedsiębiorcę. Nie jest możliwe poznanie informacji o długach np. bliskiej osoby albo kogoś z rodziny.

Sprawdzanie firmy w BIG

Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą, również możesz pobrać z BIG-u raport o swojej firmie. Niestety, będzie to płatne – za pojedyncze sprawdzenie zapłacisz nie mniej niż 0,5% minimalnego wynagrodzenia za pracę – i wymaga odpowiedniej umowy zawartej z biurem (można też wykupić miesięczny abonament). Przedsiębiorcy w BIG-u mogą sprawdzać informacje o swoich kontrahentach i klientach (w tym osobach fizycznych), jednak są tu istotne różnice.

Kiedy chcesz poznać dane o innej firmie, na przykład przed podjęciem ważnej decyzji biznesowej, druga strona nie musi o tym wiedzieć. Wystarczy jej NIP.

Jeśli szukasz informacji o osobie fizycznej-konsumencie, musisz posiadać jej upoważnienie (ważne 60 dni). Bez tego nie możesz sprawdzić jej w BIG-u! Ustawa wskazuje także, że brak takiej zgody może spowodować, że firma nie podpisze z nami umowy lub jej warunki będą mniej korzystne.

Jeśli Twoje zadłużenie znalazło się w biurze informacji gospodarczej i udało Ci się spłacić część lub całość zaległości, zażądaj od wierzyciela aktualizacji danych w BIG-u. Podmiot, u którego masz dług, powinien tego dokonać w ciągu 14 dni.

Biuro Informacji Gospodarczej nie musi być złe

Biura dłużników, rejestry długów itp. budzą postrach każdego dłużnika. Każdy zdaje sobie sprawę, że lepiej nie znaleźć się w takiej bazie danych, bowiem nigdy nie wiadomo, kiedy negatywne informacje o długu utrudnią nam życie i to właśnie powinno nas motywować do terminowej spłaty zobowiązań, nie tylko wobec banków. Biuro informacji gospodarczej może jednak być nie tylko karą dla niesolidnego dłużnika, ale także przydatnym narzędziem na co dzień.

Każdy z nas, zanim podpisze umowę np. z firmą, która nie budzi zaufania, może ją sprawdzić w BIG-u. Gdy pracodawca spóźnia się z wypłatą wynagrodzenia, widmo wpisu do biura może skutecznie skłonić go do uregulowania należności. Nawet raport z rejestru zapytań może okazać się przydatny, bo dzięki niemu wiemy, kto otrzymał nasze dane i możemy zapobiec ich nieuprawnionemu użyciu. Podobnie rzecz ma się w działalności gospodarczej - firmy mogą weryfikować swoich kontrahentów, na bieżąco monitorować informacje o sobie, aby uniknąć strat finansowych. BIG może przysporzyć kłopotów, warto zatem dbać o to, by zawsze terminowo spłacać długi, a wtedy te trzy litery nie będą dla nas straszne.


Oceń artykuł
0
(0 ocen)
Aby oddać głos, wskaż odpowiednią liczbę gwiazdek.
Dziękujemy za Twój głos Dziękujemy za Twój głos

Komentarze

(8)
Sortuj od najnowszych
Dodaj swój komentarz...
K
keliem
Gość

Od kilku lat mam wykupione Alerty BIK. Czy w takiej sytuacji jest sens założyć konto w BIG InfoMonitor aby co pół roku pobierać darmowy raport ze swoimi danymi?

Odpowiedz

Aldona Derdziak
Analityk produktów finansowych
@keliem

Alerty BIK ostrzegają przed próbami wyłudzeń kredytów na Twoje dane, natomiast raport z BIG wskazuje na istniejące zadłużenia, które nie były prawidłowo spłacane. Druga usługa z pewnością przyda się osobom, które mają kłopoty z terminowym regulowaniem swoich zobowiązań.

Odpowiedz

K
keliem
Gość
@Aldona Derdziak

Z tego co wiem Alerty BIK obejmują zdarzenia w BIK SA oraz w BIG InfoMonitor (oba podmioty to Grupa BIK). Moje pytanie wynikało z tego, że nie jestem pewien czy wszystkie zdarzenia w BIG InfoMonitor są uwzględniane w Alertach BIK. Czy może są jakieś informacje do, których ma się dostęp pobierając darmowy raport?

Odpowiedz

M
Mateo
Gość
@keliem

Tylko Alerty BIK są płatne, a raport z BIG raz na pół roku już nie. Z drugiej strony Alerty uwzględniają te same rzeczy, które miałbyś w raporcie z Infomonitora, czyli pojawienie się nowego wpisu, zapytanie o Twoje dane, aktualizacje, więc IMO nie warto powielać.

Odpowiedz

K
keliem
Gość
@Mateo

Wszystko sprawdziłem. Znalazłem płatny Raport BIK oraz darmową kopię danych z BIK SA, które zamówiłem kilka lat temu.

Alerty BIK informują o zdarzeniach, które za darmo są dostępne po zamówieniu dwóch darmowych raportów - jednego z BIK SA oraz drugiego z BIG InfoMonitor (do tego są potrzebne konta w obu tych instytucjach).

Z kolei płatny Raport BIK zawiera informacje, które zbiera BIK SA oraz BIG InfoMonitor.

Ponieważ od momentu kiedy wykupiłem Raport BIK cały czas mam włączone Alerty BIK, nie ma sensu abym otwierał konto w BIG InfoMonitor i zamawiał u nich darmową kopię danych (nic nowego się z tej kopi danych nie dowiem).

Odpowiedz

M
Mateo
Gość
@keliem

Czyli tak jak myślałem :)

Odpowiedz

B
Bohdan_1970
Gość

Skoro jest kilka BIG-ów, to jak mam dłużnika to najlepiej jest go wpisać od razu do wszystkich?

Odpowiedz

Aldona Derdziak
Analityk produktów finansowych
@Bohdan_1970

Najlepiej tak zrobić. Wpis w jednym biurze nie powoduje, że dłużnik znajdzie się też w bazach pozostałych biur.

Odpowiedz