Moneteo
Spis treści
Wróć

Kredyt a pożyczka – czym się różnią?

R
Rafał Janik
Redaktor Najlepszekonto.pl
R
Rafał Janik
Redaktor Najlepszekonto.pl

79 publikacji 19 komentarzy

Doktor nauk ekonomicznych. Uwielbia liczby, wykresy i dane. W wolnym czasie trenuje kolarstwo oraz wspinaczkę. Jego hobby to literatura i astronomia.


Kredyt a pożyczka – czym się różnią?

Kto może udzielać kredytów?

Zgodnie z obowiązującymi regulacjami, prawo do udzielania kredytów przysługuje wyłącznie bankom (komercyjnym i spółdzielczym), a także spółdzielczym kasom oszczędnościowo-kredytowym, czyli popularnym SKOK-om. W przypadku pożyczek, zakres podmiotów uprawnionych do ich udzielania jest o wiele szerszy i poza nielicznymi wyjątkami obejmuje w zasadzie wszystkie osoby fizyczne oraz prawne.

Różnice między kredytem a pożyczką

Ramowe warunki udzielania kredytów regulowane są przez ustawę Prawo Bankowe. Mówi ono, że umowa kredytu musi zostać sporządzona w formie pisemnej, a sam kredyt może przyjąć wyłącznie formę pieniężną.

Przy kredytach zastosowanie ma także ustawa o kredycie konsumenckim oraz Kodeks Cywilny. W tym ostatnim znajdują się zapisy dotyczące maksymalnego oprocentowania kredytu. Zgodnie z nimi, odsetki od pożyczonych pieniędzy nie mogą być wyższe niż dwukrotność stopy referencyjnej NBP powiększonej o trzy i pół punktu procentowego. Przy obecnym poziomie stóp procentowych przykłada się to na 7,2% w skali roku.

Maksymalna wysokość odsetek od kredytu lub pożyczki = 2 x (stopa referencyjna NBP + 3,5%). 

Co ważne – udzielenie kredytu musi mieć zawsze odpłatny charakter. Niedopuszczalne są sytuacje, w których bank nie pobierze z tego tytułu jakiegokolwiek wynagrodzenia w formie odsetek lub prowizji.

W przypadku pożyczek obowiązującymi regulacjami prawnymi są wyłącznie ustawa o kredycie konsumenckim oraz Kodeks Cywilny - Prawo Bankowe nie ma tu zastosowania. Dzięki temu warunki udzielania pożyczek są znacznie bardziej liberalne niż dla kredytów.

Zasadnicza różnica dotyczy przedmiotu pożyczki. W przeciwieństwie do kredytów, mogą to być nie tylko środki pieniężne. Dopuszczalne jest pożyczenie także innych składników majątku. Przykładowo może być to np. samochód, ale równie dobrze majątek o charakterze niematerialnym, np. prawo do korzystania z określonej technologii.

Pożyczka może mieć zarówno odpłatny, jak i nieodpłatny charakter. Oznacza to, że za jej udzielenie możemy, ale nie musimy zażądać wynagrodzenia (jeśli pożyczka ma odpłatny charakter, należy pamiętać o przepisach dotyczących maksymalnej wysokości odsetek).

Dowolność występuje także, jeśli chodzi o cel oraz warunki zwrotu przedmiotu pożyczki. Pożyczone pieniądze (zakładamy, że to one są przedmiotem pożyczki) możemy wykorzystać wedle własnego uznania, a sama spłata może odbyć się zarówno w ratach, jak i jednorazowo na koniec okresu umowy. Dla porównania – w przypadku kredytu bankowego cel powinien być jasno określony, a sama spłata musi odbywać się wyłącznie w formie ratalnej.

W kontekście pożyczek interesujące jest też to, że umowa pożyczki wcale nie musi być sporządzana na piśmie. Dopuszczalna jest także forma ustna, z zastrzeżeniem, że wartość przedmiotu umowy nie może w takim przypadku być wyższa niż 1000 zł.

Kredyt czy pożyczka – porównanie najważniejszych cech
Kredyt  Pożyczka 
Kto może udzielić?  Wyłącznie bank  Każdy zainteresowany podmiot – zarówno bank, firma czy osoba fizyczna 
Co może być przedmiotem umowy?  Środki pieniężne  Środki pieniężne lub określony majątek (np. samochód) 
Jaki jest cel umowy?  Określony lub dowolny  Dowolny 
W jaki sposób dokonuje się spłaty?  W ratach  W ratach lub jednorazowo  
Jakie są obowiązujące regulacje prawne?  Ustawa Prawo Bankowe, Ustawa o kredycie konsumenckim oraz Kodeks Cywilny  Ustawa o kredycie konsumenckim oraz Kodeks Cywilny 

Ile jest kredytów w Polsce? Jak wynika z danych Narodowego Banku Polskiego, liczba oraz kwota zaciąganych w Polsce kredytów systematycznie rośnie. Według stanu z czerwca 2020 roku było to blisko 1,1 bln zł, z czego 779 mld zł przypadało na gospodarstwa domowe, a reszta na przedsiębiorstwa. Dla porównania – 10 lat wcześniej suma zaciągniętych kredytów wynosiła niespełna 0,7 bln zł). Zdecydowanie najpopularniejszym rodzajem kredytów są kredyty zabezpieczone hipotecznie (kredyty i pożyczki hipoteczne) - na koniec I półrocza 2020 roku ich wartość sięgała 463 mld zł. Znacznie mniejszy rozmiar ma z kolei rynek pożyczek pozabankowych. Z wyliczeń Konfederacji Przedsiębiorstw Finansowych wynika, że w ostatnich latach firmy udzielające tzw. chwilówek pożyczały od 3,5 do 4,0 mld zł rocznie. Na przynajmniej 1 mld zł rocznie szacowana jest natomiast wielkość rynku pożyczek udzielanych między osobami fizycznymi (m.in. za pośrednictwem platform social-landingowych)

Kredyt czy pożyczka – z czego lepiej skorzystać?

W większości sytuacji zdecydowanie lepszym wyborem będzie kredyt. Główny powód to znacznie lepsze warunki finansowe. Dla przykładu – średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych to obecnie mniej niż 3% w skali roku (dla osób fizycznych jest to zdecydowanie najtańsza forma zdobycia kapitału na budowę, remont lub zakup nieruchomości).

Jeśli natomiast potrzebujemy pieniędzy na cel niezwiązany z nieruchomościami, wtedy w pierwszej kolejności powinniśmy sięgnąć po kredyt gotówkowy (często w marketingowej terminologii określany jako pożyczka gotówkowa). Jego oprocentowanie jest wprawdzie znacznie wyższe niż przy kredycie hipotecznym, jednak tak czy inaczej nie będzie to więcej niż 7,2% rocznie (wg stanu na wrzesień 2020). Nawet jeśli doliczymy do tego ewentualną dodatkową prowizję za przyznanie kredytu, jego koszt i tak nie powinien przekroczyć 15%. Dla porównania, RRSO pożyczek udzielanych przez prywatne firmy rzadko kiedy spada poniżej 40% (pomijamy pozbawione kosztów oferty „na start” dla nowych klientów).

Trzeba jednak zaznaczyć, że banki są o wiele bardziej rygorystyczne w pożyczaniu posiadanych pieniędzy. Zanim otrzymamy kredyt, udzielający go podmiot dokona oceny naszej zdolności kredytowej. Jeśli okaże się ona niewystarczająca (np. nie mamy regularnego źródła dochodów, posiadamy zbyt wysokie wydatki lub też widniejemy na liście dłużników BIG), kredyt nie zostanie przyznany. Wówczas tak naprawdę jedynym wyjściem będzie zwrócenie się do pozabankowych firm pożyczkowych, gdzie wymogi formalne nie są tak rygorystyczne.

W niektórych przypadkach do pożyczenia pieniędzy wystarczy sam dowód osobisty. W takich sytuacjach maksymalna kwota pożyczki ograniczona będzie jednak do kilkuset lub góra kilku tysięcy złotych, a termin na spłatę wyniesie maksimum miesiąc. W przypadku wyższych kwot i dłuższych okresów finansowania konieczne będzie udokumentowanie stałego źródła dochodów.

Podsumowanie

Kredyt i pożyczka nie są tożsamymi pojęciami. W sensie prawnym ten pierwszy może być udzielany wyłącznie przez banki i SKOK-i. Z kolei pożyczki mogą oferować dowolne podmioty.

Przy kredycie - obojętnie czy jest to kredyt hipoteczny, samochodowy, gotówkowy czy inny - trzeba liczyć się ze stosunkowo skomplikowanymi formalnościami (chociaż zdarzają się wyjątki, kiedy to bank najpierw sam sprawdza zdolność kredytobiorcy, a potem „na tacy” proponuje nam gotowy produkt). Przy pożyczkach od firm prywatnych czy osób fizycznych takich złożonych procedur z reguły nie ma. Ponieważ jednak w tym drugim przypadku ryzyko dla pożyczkodawcy jest znacznie większe, należy liczyć się ze zdecydowanie wyższym kosztem. Jak to mówią – coś za coś.


Oceń artykuł
0
(0 ocen)
Aby oddać głos, wskaż odpowiednią liczbę gwiazdek.
Dziękujemy za Twój głos Dziękujemy za Twój głos

Komentarze

(0)
Dodaj swój komentarz...
Nie ma jeszcze komentarzy
Skomentuj jako pierwszy