Szacuje się, że w Polsce z rynkiem kryptowalut miało kontakt już kilka milionów osób. Z drugiej strony, jak wynika z danych Ministerstwa Finansów, za 2024 rok zeznanie PIT-38 z tytułu obrotu walutami wirtualnymi złożyło zaledwie około 20 tysięcy podatników. Dyrektywa DAC8 ma ujednolicić i uszczelnić system raportowania transakcji w całej UE, co w praktyce oznacza, że liczba rozliczających się inwestorów znacząco wzrośnie.
Czym jest dyrektywa DAC8?
Dyrektywa DAC8 to najnowsza odsłona unijnej serii przepisów dotyczących współpracy administracyjnej w zakresie podatków, która rozszerza zakres raportowania o rynek kryptoaktywów. Wymaga, aby giełdy kryptowalut i inne podmioty z branży zbierały dane o transakcjach inwestorów z rezydencją w UE, a następnie przekazywały je krajowym organom podatkowym.
Dyrektywa musi zostać wdrożona przez państwa członkowskie do 31 grudnia 2025 roku, a dane raportowe będą zbierane od 1 stycznia 2026 roku. Choć formalnie obowiązki spoczną na giełdach i brokerach, konsekwencje dosięgną głównie kryptoinwestorów.
Zakres DAC8 – kogo i co faktycznie obejmie dyrektywa?
Dyrektywa DAC8 obejmie wszystkie podmioty klasyfikowane jako RCASP (Reporting Crypto-Asset Service Providers), czyli giełdy kryptowalut, kryptokantory, brokerów czy dostawców portfeli. Co ważne, nowe przepisy dotkną również platformy z siedzibą poza UE – jeśli tylko obsługują rezydentów unijnych.
Wspomniane podmioty będą przekazywać administracji skarbowej dane:
-
identyfikacyjne inwestorów, takie jak imię, nazwisko, adres, data urodzenia, PESEL czy rezydencja podatkowa;
-
dotyczące transakcji, czyli m.in. typ aktywa, ilość, data operacji, wartość rynkowa, opłaty, adres portfela.
Wymiana informacji między wszystkimi krajami UE ma odbywać się w sposób automatyczny. Jeśli polski inwestor będzie korzystał np. z giełdy zarejestrowanej w Niemczech, to niemiecki urząd skarbowy prześle dane o jego transakcjach do polskiego ministerstwa finansów. Analogicznie, dane zagranicznych rezydentów handlujących na polskich platformach, zostaną przekazane do urzędów skarbowych ich krajów.
Co dyrektywa DAC8 oznacza dla polskiego inwestora?
W Polsce projekt wdrożenia przepisów DAC8 został już ujęty w planach legislacyjnych jako nowelizacja ustawy o wymianie informacji podatkowych (projekt UC110). Państwa członkowskie, w tym Polska, mają czas na transpozycję do końca 2025 roku. Jakie zmiany przyniesie to dla inwestorów?
Wymiana danych między organami podatkowymi
Dane o transakcjach z giełd i platform kryptowalutowych – w tym także zagranicznych – będą automatycznie trafiać do Krajowej Administracji Skarbowej. Oznacza to, że polski fiskus otrzyma informacje o aktywności inwestorów na platformach działających w całej Unii Europejskiej.
Większa przejrzystość i mniej miejsca na błędy
Nowe przepisy znacząco zwiększą transparentność. Każda rozbieżność między Twoim rozliczeniem podatkowym a raportem przesłanym przez giełdę będzie łatwiejsza do wykrycia. To koniec „szarej strefy” i początek ery pełnej weryfikacji danych transakcyjnych.
Surowsze procedury weryfikacyjne
Giełdy i brokerzy będą musieli wdrożyć dokładniejsze procedury identyfikacji klientów, w tym rozszerzone KYC i obowiązek podania numeru TIN. Brak kompletnych danych może oznaczać ograniczenie funkcjonalności konta lub wstrzymanie niektórych operacji.
Mniej anonimowości w obrocie kryptowalutami
Informacje o Twoich transakcjach będą raportowane i wymieniane między administracjami podatkowymi wszystkich państw UE. Nawet transfery między portfelami prywatnymi mogą zostać powiązane z Twoim profilem podatkowym, jeśli wcześniej przeszedłeś procedurę KYC.
Wzrost kosztów pośrednich
Koszty dostosowania systemów do DAC8 są znaczne i część z nich może zostać przeniesiona na użytkowników. W praktyce może to oznaczać wyższe prowizje, opłaty serwisowe lub progi minimalne dla transakcji.
Jeśli chcesz znaleźć ofertę z korzystnymi warunkami handlu mimo nowych regulacji, sprawdź nasz aktualny ranking giełd kryptowalut – regularnie aktualizujemy tam zestawienie najlepszych platform inwestycyjnych.
Ranking giełd kryptowalut - Październik 2025
-
Ocena bezpieczeństwa(4)
-
Liczba kryptowalut>580
-
Prowizja maker/taker0,1% / 0,1%Prowizja maker/taker 0,1% / 0,1%
- 0,1% maker
- 0,1% taker
są to najwyższe możliwe prowizje, które dotyczą użytkowników ze średnimi miesięcznymi obrotami poniżej równowartości 1 mln USD; stawki maleją wraz z wielkością obrotów na koncie oraz w przypadku korzystania z tokenów BNB (taniej o 25% w stosunku do standardowych stawek), które są emitowane przez Binance
-
Waluty FIATPLN, EUR, GBP + 8 innych
-
Ocena bezpieczeństwa(4.5)
-
Liczba kryptowalut>600
-
Prowizja maker/taker0,25% / 0,4%Prowizja maker/taker 0,25% / 0,4%
- maker 0,25%
- taker 0,4%
są to najwyższe możliwe prowizje, które dotyczą użytkowników ze średnimi miesięcznymi obrotami do 10 000 USD; stawki maleją wraz ze wzrostem aktywności na rachunku
-
Waluty FIATEUR, USD, GBP + 4 inne
-
Ocena bezpieczeństwa(4.5)
-
Liczba kryptowalut>330
-
Prowizja maker/taker0,4% / 0,6%Prowizja maker/taker 0,4% / 0,6%
- 0,4% maker
- 0,6% taker
są to najwyższe możliwe prowizje, które obowiązują użytkowników ze średnimi miesięcznymi obrotami do 10 000 USD; stawki maleją wraz ze wzrostem aktywności na rachunku, dla przedziału np. od 50 000 do 100 000 USD maker wynosi 0,15%, a taker 0,25%
-
Waluty FIATEUR, USD, GBP
DAC8 w praktyce – jak przygotować się na nowe zasady raportowania kryptowalut
Wraz z wejściem w życie dyrektywy DAC8 nadchodzi czas, by uporządkować dane, dokumentację i sposób raportowania swoich inwestycji. Dla inwestora to nie tylko kwestia zgodności z nowymi przepisami, ale też realna ochrona przed nieścisłościami, które mogą w przyszłości budzić zainteresowanie fiskusa.
1. Zrób porządek w historii operacji
Choć DAC8 obejmie wyłącznie transakcje zawarte od 1 stycznia 2026 roku, warto już teraz uporządkować swoją dotychczasową historię. Po co? Bo to właśnie ona będzie punktem odniesienia dla danych, które giełdy zaczną raportować w nowym systemie.
Zbierz w jednym miejscu pełną historię swoich operacji: daty, aktywa, kursy wymiany, prowizje i adresy portfeli – zarówno źródłowych, jak i docelowych. Najlepiej oprzeć się na plikach CSV eksportowanych z giełd i portfeli, zanim dane znikną lub zostaną nadpisane.
Porządek w danych z przeszłości to nie tylko kwestia estetyki, lecz praktyczne zabezpieczenie. Po wdrożeniu DAC8 urzędy skarbowe mogą porównywać Twoje wcześniejsze rozliczenia (np. PIT-38 za 2024–2025) z raportami, które otrzymają od giełd. Brak spójności w saldach lub liczbie jednostek może skutkować pytaniami o źródło różnic.
Dodatkowo, dobrze prowadzony rejestr historyczny pomoże Ci w przyszłości udokumentować koszty uzyskania przychodu. W kryptowalutach to szczególnie ważne – jeśli nie masz dowodu zakupu sprzed 2026 roku, możesz nie być w stanie wykazać kosztu przy sprzedaży.
2. Zweryfikuj swoją tożsamość podatkową
Sprawdź, czy dane na wszystkich platformach są spójne: rezydencja podatkowa, numer TIN, adres, dane osobowe. Jeśli inwestujesz na kilku giełdach, ujednolić je – nawet drobna różnica w zapisie może skutkować błędem w raportowaniu.
DAC8 wymaga precyzyjnych danych identyfikacyjnych. To właśnie one będą kluczem do prawidłowego przypisania raportu do konkretnego inwestora.
3. Prowadź rejestr na bieżąco
Nie odkładaj ewidencji transakcji na koniec roku. Zapisuj operacje na bieżąco – zakup, sprzedaż, konwersję, staking, airdropy, transfery między portfelami. Każdy wpis powinien zawierać datę, ilość, kurs i wysokość opłat.
W praktyce ułatwią to narzędzia, takie jak CoinTracking czy Koinly, które automatycznie importują dane z wielu źródeł i generują raporty zgodne z wymogami podatkowymi. Pozwala to inwestorom w prosty sposób zachować przejrzystość i uniknąć błędów przy rozliczeniach.
4. Skonsultuj problematyczne przypadki
Nie wszystkie aktywności na rynku krypto mają jednoznaczną interpretację podatkową. NFT, staking, DeFi, airdropy czy transakcje cross-chain to obszary, wobec których fiskus i sądy nie zawsze stosują jednakowe podejście.
Zanim złożysz zeznanie, warto skonsultować się z doradcą podatkowym i – jeśli to możliwe – uzyskać pisemną opinię lub interpretację indywidualną. W polskich realiach to często najprostszy sposób, by uniknąć długich sporów z urzędem i mieć spokój, gdy DAC8 zacznie działać w pełni.
Podsumowanie – co zyskasz, co ryzykujesz
DAC8 oznacza koniec iluzji anonimowości na dużych platformach i początek ery „twardych danych” o transakcjach kryptowalutowych. Nie wprowadza nowych podatków ani stawek, ale znacząco zwiększa przejrzystość i skuteczność egzekwowania obowiązków wobec fiskusa.
Dzięki zmianom zyskasz bardziej dojrzały, przewidywalny rynek i łatwiejszy dostęp do oficjalnych danych o własnych operacjach – co w dłuższej perspektywie może ograniczyć spory z administracją podatkową. Ryzyko pojawia się głównie wtedy, gdy brakuje Ci porządku w dokumentacji lub Twoje rozliczenia odbiegają od danych raportowanych przez giełdy.
FAQ – najczęstsze pytania inwestorów o DAC8
Czy DAC8 będzie działać wstecz?
Nie, dyrektywa nie przewiduje automatycznego raportowania transakcji sprzed 1 stycznia 2026.
Czy giełdy spoza UE (np. Binance, OKX) też obejmuje DAC8, jeśli mają klientów z Polski?
Tak, jeśli platforma obsługuje rezydentów UE, musi zarejestrować się jako RCASP i raportować dane tych użytkowników.
Czy raportowanie rusza automatycznie 1 stycznia 2026, czy państwa muszą mieć gotową infrastrukturę?
Raportowanie zaczyna się 1 stycznia 2026, ale każde państwo UE – w tym Polska – musi wcześniej przyjąć przepisy krajowe i wdrożyć systemy IT do wymiany danych.
Czy różnice między Twoim PIT-em a raportem giełdy mogą spowodować kontrolę?
Tak, rozbieżności między Twoim rozliczeniem a danymi raportowanymi mogą skutkować wezwaniem do wyjaśnienia lub kontroli przez urząd skarbowy.
Czy DAC8 jest powiązana z MiCA?
To osobne reżimy: MiCA reguluje rynek i licencjonowanie, a DAC8 – raportowanie podatkowe i automatyczną wymianę informacji.
Komentarze
(0)