Kto to jest doradca finansowy i na czym polega jego działalność?
Oficjalną definicję doradcy finansowego znajdziemy w dwóch dokumentach - dyrektywie Unii Europejskiej dotyczącej pośrednictwa finansowego oraz materiałach sygnowanych przez Europejską Federację Doradców Finansowych i Pośredników Finansowych (FECIF). Obie wykładnie są do siebie zbliżone, niemniej dzielą je subtelne różnice.
Według dyrektywy UE doradcą finansowym jest osoba wykonująca zawód polegający na przekazywaniu klientom merytorycznej wiedzy na temat ochrony ich majątku. Dodatkowo doradca powinien świadczyć usługi w sposób niezależny i nie mieć powiązań z jakąkolwiek instytucją finansową.
Natomiast zgodnie z wytycznymi FECIF doradca finansowy to profesjonalista dysponujący specjalistyczną wiedzą w zakresie finansów, który zajmuje się nie tylko udzielaniem fachowych porad, lecz również ocenia sytuację finansową klienta i rekomenduje mu produkty umożliwiające realizację zaplanowanych celów. Takim celem może być np. kupno domu, uzyskanie przed pięćdziesiątką statusu rentiera, wyjście z długów, dostatnie życie na emeryturze lub zabezpieczenie rodziny na wypadek śmierci. W praktyce celem finansowym może być absolutnie wszystko, co da się zamknąć w określonej kwocie pieniędzy.
Ponadto FECIF dopuszcza dwie formy wykonywania tego zawodu: doradztwo finansowe świadczone w sposób niezależny oraz doradztwo zależne, w którym ekspert jest mniej lub bardziej związany z konkretnym podmiotem finansowym (może być to np. bank, towarzystwo ubezpieczeniowe, broker kredytowy itp.). Owa zależność może mieć charakter instytucjonalny - w tym przypadku doradca jest zatrudniony przez instytucję finansową i otrzymuje stałe wynagrodzenie za swoje usługi. Może również przybierać formę pośrednią - wówczas doradca otrzymuje prowizję za sprzedaż produktów od jednej lub kilku instytucji, z którymi podpisał umowę.
W Polsce zawód doradcy finansowego nie podlega regulacjom prawnym ani nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. Doradztwo finansowe nie jest więc działalnością certyfikowaną i praktycznie może się nim zająć każdy, kto dysponuje odpowiednią wiedzą oraz doświadczeniem. Ponadto brak jednoznacznej definicji sprawia, iż określeniem tym posługują się pośrednicy kredytowi, doradcy inwestycyjni, a nawet zatrudnieni przez instytucje finansowe opiekunowie klienta. Tymczasem przedstawiciele tych profesji działają w oparciu o inne modele sprzedażowe, są w inny sposób wynagradzani oraz oferują nieco
inny zakres usług. Warto mieć świadomość tych różnic, bo to głównie od nich zależy, czy współpraca z doradcą będzie dla nas faktycznie korzystna, czy też narazi nas na niepotrzebne wydatki.
Czym różni się doradca inwestycyjny od doradcy finansowego?
Zacznijmy od wyjaśnienia, kim jest doradca inwestycyjny i jaki posiada zakres uprawnień. Określenie to jest zarezerwowane wyłącznie dla eksperta dysponującego wiedzą na temat rynków kapitałowych, który specjalizuje się w następujących obszarach:
- doradztwie inwestycyjnym w zakresie instrumentów finansowych (akcji, obligacji, instrumentów pochodnych itd.),
- doradztwie dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej,
- doradztwie i innych usługach w zakresie łączenia, podziału oraz przejmowania przedsiębiorstw,
- zarządzaniu portfelem klientów.
Warto podkreślić, że działalność doradcy inwestycyjnego jest działalnością regulowaną. Oznacza to, iż aby uzyskać uprawnienia do doradzania, jak inwestować w instrumenty finansowe i jak zarządzać portfelem instrumentów na zlecenie klienta, należy uzyskać licencję Komisji Nadzoru Finansowego. Uzyskanie takiej licencji wymaga zdania trzystopniowego egzaminu, wieloletniej praktyki oraz doświadczenia (dlatego w Polsce działa zaledwie kilkuset licencjonowanych doradców inwestycyjnych).
Reasumując, doradca inwestycyjny oferuje swoim klientom merytoryczne wsparcie w tworzeniu indywidualnej strategii inwestycyjnej. Bierze przy tym pod uwagę wartość posiadanego przez klienta majątku, jego skłonność do ryzyka, wyznaczone cele oraz określony horyzont czasowy, a następnie rekomenduje optymalne produkty oraz zarządza powierzonymi przez klientów aktywami. Wynagrodzenie doradcy inwestycyjnego zależy od osiągniętych wyników – jest to tzw. opłata za sukces.
Należy w tym miejscu dobitnie podkreślić, że prawo do świadczenia rzeczywistych usług doradczych, tj. do doradzania klientom, w co powinni inwestować swoje pieniądze, posiadają wyłącznie licencjonowani doradcy inwestycyjni. Doradca finansowy może jedynie omówić wady i zalety poszczególnych produktów, zachęcając lub zniechęcając klienta do ich kupna. Jednak ocena, który z owych produktów okaże się najbardziej efektywną inwestycją, powinna leżeć wyłącznie w gestii klientów.
Pośrednik kredytowy a doradca finansowy - podobieństwa i różnice
Z kolei określenie "pośrednik kredytowy" oznacza osobę fizyczną lub prawną, która zawiera z klientem umowę o kredyt w imieniu kredytodawcy (czyli banku). Tak więc pośrednik jest de facto doradcą finansowym specjalizującym się w sprzedaży określonego produktu i otrzymującym wynagrodzenie od instytucji finansowych, z którymi podpisał umowę agencyjną (zwykle jest to procent od wartości sprzedanego kredytu). Dodajmy w tym miejscu, że usługi doradcze polegające na pośrednictwie kredytu hipotecznego są regulowane przez ustawę o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami. Pośrednik może prowadzić tego typu działalność jedynie po zdaniu specjalistycznego egzaminu, uzyskaniu wpisu do rejestru pośredników kredytowych i zawarciu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC) za szkody wyrządzone w związku z wykonywaną działalnością. Musi też posiadać zaświadczenie o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego.
W przypadku innych form kredytu (samochodowego, gotówkowego, konsumpcyjnego) pośrednictwem kredytowym może się zająć dowolna osoba, o ile posiada odpowiednią wiedzę.
Jak działa niezależny doradca finansowy?
Przede wszystkim - działa na własny rachunek i nie jest finansowo zależny od jakiejkolwiek instytucji finansowej. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku doradcy inwestycyjnego jego wynagrodzenie pokrywa klient, a nie bank, ubezpieczyciel, firma brokerska bądź firma pożyczkowa. Ten model sprzedaży umożliwia niezależnemu doradcy finansowemu zachowanie pełnej bezstronności. W swoich działaniach kieruje się przede wszystkim interesem klienta i faktycznie rekomenduje mu najkorzystniejsze produkty (nie zaś te, za które może uzyskać najwyższą prowizję).
Wielu niezależnych doradców koncentruje się na jednym określonym produkcie finansowym. Na rynku funkcjonują jednak i tacy doradcy, którzy świadczą swoje usługi w sposób kompleksowy i mają w swoim portfolio rozmaite instrumenty finansowe.
Jak zarabia doradca finansowy?
Zanim zdecydujesz się na współpracę z ekspertem, określającym się mianem "doradcy finansowego", sprawdź, w jaki sposób zarabia i jaki zakres usług proponuje. Jeśli usłyszysz, że doradza zupełnie "za darmo", a wynagrodzenie w formie prowizji otrzymuje od banków albo od innych instytucji finansowych, będzie to oznaczało, że masz do czynienia z pośrednikiem, nie zaś z niezależnym fachowcem (jak już wiesz, ten ostatni pobiera opłaty bezpośrednio od swoich klientów).
Oczywiście, nie oznacza to wcale, że wszyscy pośrednicy finansowi przedkładają własny interes nad dobro klienta i rekomendują mu produkty, na których mogą zarobić wysoką prowizję i które niekonieczne są korzystne dla drugiej strony. Warto jednak mieć świadomość, że taka sytuacja może mieć miejsce i odpowiednio się przed nią zabezpieczyć. Mówiąc innymi słowy, przed skorzystaniem z usług doradcy powinieneś zwrócić uwagę na kilka szczegółów.
Doradca finansowy - na co uważać
Styl pracy - dobrego doradcę finansowego poznasz po tym, iż swoje rekomendacje dotyczące produktów finansowych zawsze poprzedza wnikliwą analizą potrzeb klienta. Taki doradca oceni Twoją wiedzę finansową, ustali akceptowany poziom ryzyka, spyta o oczekiwania oraz możliwości finansowe i dopiero na tej podstawie stworzy listę instrumentów, które faktycznie mogą przynieść Ci korzyść. Do tego omówi z Tobą wszystkie istotne parametry tych produktów, a także wskaże ich wady i zalety.
Transparentność - natomiast doradcę, który będzie zniechęcał Cię do samodzielnego podejmowania decyzji finansowych i naciskał na wybór określonego produktu, potraktuj z pewną ostrożnością. Upewnij się, czy jego rekomendacja nie jest podyktowana chęcią zysku i spytaj wprost o wysokość wynagrodzenia związanego z tym a nie innym produktem.
Portfolio - im więcej instrumentów finansowych posiada doradca w swojej ofercie, tym łatwiej mu będzie dobrać produkt faktycznie pasujący do Twoich potrzeb. Wybierz więc eksperta współpracującego z wieloma instytucjami, który będzie mógł Ci zaproponować różne rozwiązania (adekwatne do Twoich wymagań, oczekiwań, a przede wszystkim - możliwości finansowych).
Zakres kompetencji, doświadczenie i renoma - dowiedz się również, w czym się specjalizuje dany doradca i czy posiada wymagane uprawnienia. Sprawdź też, od ilu lat trudni się doradztwem i jak jest oceniany przez innych klientów.
Jakie obszary obejmuje doradztwo finansowe?
Skoro już wiesz, jak rozpoznać dobrego doradcę finansowego, przyszedł czas na wyjaśnienie, na czym tak naprawdę polega jego pomoc. Przykładowo, może Ci udzielić porady w takich obszarach jak:
- ubezpieczenia i planowanie emerytalne,
- zarządzanie płynnością, · pozyskanie finansowania (np. kredyty hipoteczne, konsolidacyjne, gotówkowe, pożyczki),
- zarządzanie ryzykiem (w tym zabezpieczenie kapitału),
- stworzenie indywidualnego planu finansowego.
Załóżmy, że potrzebujesz wsparcia w wyborze polisy na życie. Doradca finansowy specjalizujący się w tematyce ubezpieczeń dobierze optymalne warunki ubezpieczenia dla Twoich możliwości i potrzeb, poinformuje o wyłączeniach i ograniczeniach odpowiedzialności zawartych w umowie, sprawdzi możliwość dokupienia umów dodatkowych, rozszerzających zakres podstawowej ochrony, ostrzeże, w jakich okolicznościach towarzystwo może nie wypłacić Ci świadczenia.
Doradca finansowy a kredyt hipoteczny
Doradca finansowy ułatwi Ci także znalezienie najbardziej optymalnego w Twojej sytuacji kredytu na wymarzony dom lub mieszkanie. Przykładowo - przeliczy, czy dany kredyt hipoteczny rzeczywiście jest tak opłacalny, jak to obiecują bankowcy w ulotkach reklamowych, sprawdzi też, czy będziesz w stanie udźwignąć ciężar rat kredytowych. Dodatkowo przeprowadzi Cię przez cały proces kredytowania - wstępnie oceni Twoją zdolność kredytową, pomoże w skompletowaniu dokumentów i wypełnieniu wniosku, a nawet podpowie, jak wynegocjować z bankiem najkorzystniejsze warunki spłaty.
Doradca finansowy - czy warto korzystać z jego pomocy?
Samodzielna weryfikacja ofert różnych instytucji finansowych jest czasochłonnym i żmudnym zajęciem, zwłaszcza gdy Twoja wiedza na temat udostępnianych przez nie produktów jest raczej niewielka i nie potrafisz na własną rękę ocenić, czy dany kredyt, inwestycja, polisa ubezpieczeniowa faktycznie będzie dla Ciebie najlepszym wyborem. W takim momencie warto skorzystać z usług specjalisty, który na bieżąco śledzi sytuację na rynku finansowym i potrafi wskazać rozwiązania, które umożliwią Ci osiągnięcie zamierzonych celów. Abyś jednak odniósł z tej współpracy autentyczny pożytek, upewnij się najpierw, czy masz do czynienia z rzetelnym ekspertem. Pamiętaj, że profesjonalny doradca finansowy kieruje się w swojej pracy nie tyle wysokością prowizji ze sprzedaży wysokomarżowego produktu, co przede wszystkim - dobrem klienta.
Komentarze
(0)