Polska bezgotówkowa (coraz bardziej), terminale wypierają gotówkę. Zasady programu
Przez lata wiele małych i średnich firm unikało przyjmowania płatności kartą (jeden z rodzajów usług płatniczych wymieniony w ustawie o usługach płatniczych z 2011 r.) ze względu na wysokie koszty dzierżawy terminala; obrót bezgotówkowy w Polsce funkcjonował w bardzo ograniczonym zakresie.
Obniżenie ich sprawiło, że gdy po roku swej działalności Fundacja Polska Bezgotówkowa zapytała przedsiębiorców, którzy nie korzystają z terminali płatniczych o przyczynę takiego stanu rzeczy, okazało się, że miłośników gotówki można podzielić na dwie grupy: „zdecydowanych pesymistów” (na ogół w wieku 55+), którzy nie widzą żadnych korzyści w przyjmowaniu płatności bezgotówkowych, wolą gotówkę, bo ich klienci i dostawcy preferują tradycyjną formę rozliczeń oraz „zaangażowanych sprzedawców”, czyli osoby dostrzegające konieczność nadążania za postępem technologicznym, ale obawiające się kłopotów z obsługą terminali i związanych z nimi kosztów.
Przyjrzyjmy się celom działania Fundacji Polska Bezgotówkowa i zasadom realizowanego przez nią Programu Polska Bezgotówkowa i odpowiedzieć na podstawowe pytania: Jak przystąpić do programu?, na jakich zasadach można otrzymać terminal płatniczy?
Fundacja Polska Bezgotówkowa – wspólnie na rzecz innowacyjności
Fundacja Polska Bezgotówkowa została założona w 2017 r. przez Związek Banków Polskich, by zarządzać funduszem, na który składają się banki (jako wystawcy kart), organizacje płatnicze (Visa i Mastercard) oraz agenci rozliczeniowi (np. First Data Polcard, Elavon), czyli operatorzy terminali płatniczych.
Zgodnie z przyjętymi zasadami każdy z wymienionych podmiotów przekazuje określony ułamek z kwoty transakcji bezgotówkowych wykonanych z jego udziałem na rzecz fundacji. Ze zgromadzonych środków finansowane są działania skierowane do niewielkich przedsiębiorców i instytucji publicznych pokazujące, że przyjmowanie płatności kartami jest korzystne – przyciąga nowych klientów, zwiększa obroty, ogranicza koszty i kłopoty związane z obsługą gotówki.
Przekazane fundacji pieniądze to dla fundatorów swoista inwestycja: zmniejszenie obrotu gotówkowego oznacza ograniczenie kosztów dla banków, z kolei zwiększenie liczby transakcji bezgotówkowych przysparza zysków organizacjom płatniczym i operatorom terminali płatniczych (POS). Przy czym banki odczuwają efekty podejmowanych działań niemal natychmiast, natomiast operatorzy urządzeń zaczynają osiągać korzyści z chwilą, gdy na ich konto wpływa prowizja za transakcje rozliczone na terminalu.
Zasady Programu Polska Bezgotówkowa
Oficjalna nazwa działań, które w powszechnej świadomości funkcjonują jako Program Polska Bezgotówkowa, brzmi Program Wsparcia Obrotu Bezgotówkowego. Już sama nazwa sugeruje, że jego zadaniem jest wspieranie obsługi płatności bezgotówkowych, by były one dostępne w każdym zakątku Polski, w każdej branży.
Zestaw informacji dla przedsiębiorców
Zgodnie z aktualnymi zasadami beneficjentem programu może być ten, kto w ciągu 12 miesięcy przed przystąpieniem do programu nie przyjmował płatności bezgotówkowych.
Firmy mogą otrzymać bezpłatnie jeden terminal (pierwotnie 3) i korzystać z niego za darmo przez 12 miesięcy. Od tej zasady jest jeden wyjątek: osiągnięcie na danym urządzeniu obrotu w wysokości 100 tys. zł. Po pokonaniu tej bariery naliczane są opłaty zgodnie z umową zawartą z operatorem terminala.
Korzyści także dla administracji
Jesienią 2018 r. Program Polska Bezgotówkowa objął także administrację publiczną (np. urzędy jednostek samorządu terytorialnego, urzędy skarbowe) i inne podmioty (m.in. uczelnie, fundacje, muzea, kościoły, policję).
Instytucje publiczne, w tym także sołtysi za pośrednictwem urzędów gmin, na terenie których funkcjonują, mają prawo do takiej liczby urządzeń, ile mają punktów kasowych, a okres bezpłatnego korzystania z terminali wynosi trzy lata.
W efekcie tych wszystkich działań pierwsze skojarzenie z hasłem Polska Bezgotówkowa brzmi: terminal płatniczy.
Darmowy terminal płatniczy + dodatkowe bonusy
W ramach Programu Polska Bezgotówkowa zastosowano zasadę „kija i marchewki”.
„Kijem” jest zobowiązanie ze strony rządu, że będzie stopniowo wprowadzał przepisy zmuszające kolejne branże do akceptacji płatności bezgotówkowych. Elementem mobilizującym do codziennego korzystania z otrzymanego terminala jest też obowiązek wykazywania na nim coraz większych obrotów, nie można sięgnąć po terminal i schować go do szuflady.
„Marchewką” jest darmowy terminal płatniczy i brak jakichkolwiek kosztów za korzystanie z niego przez 12 miesięcy od chwili zawarcia umowy.
Część banków co pewien czas oferuje nagrodę w wysokości kilkuset złotych za podpisanie umowy o darmowy terminal płatniczy, przy czym niekiedy zdobycie premii uzależnione jest od zarejestrowania na urządzeniu we wskazanym okresie określonej liczby lub wartości transakcji bezgotówkowych. Formą zachęty do nawiązania współpracy są też promocje rachunków firmowych, w których, po spełnieniu wymagań akcji specjalnej, przedsiębiorcy otrzymują atrakcyjne premie gotówkowe lub moneyback.
Chcąc dostać terminal w ramach Programu Polska Bezgotówkowa, wystarczy skontaktować się z bankiem, który bierze w nim udział lub z jednym z agentów rozliczeniowych. Listę uczestników programu znajdziesz tutaj.
Ranking terminali płatniczych - Wrzesień 2023
Terminale w ofercie Pekao SA
- w promocji Programu Polska Bezgotówkowa - 0 zł przez 12 miesięcy
- po zakończeniu programu dodatkowe 12 miesięcy bez opłat w ramach oferty specjalnej Banku Pekao
- preferencyjne warunki dla przedsiębiorców, którzy w ostatnich 12 miesiącach akceptowali płatności kartą i przenieśli usługę do Pekao SA. - 1 zł przez 24 miesiące
- standardowo: od 30 do 50 zł w zależności od modelu urządzenia
- Szczegóły oferty
Parametry
-
Operator
Pekao SA
-
Możliwość integracji z kasami fiskalnymi online z wykorzystaniem protokołu FROB
TAK
-
Dodatkowe funkcjonalności
Cashback, DCC (150 walut), logo na wydrukach, doładowanie telefonów komórkowych, dedykowane informacje na wydruku, preautoryzacja, płatności MO/TO, podgląd transakcji, wyciągów i raportów w PekaoBiznes24, multimarchant, e-faktura za wynajem terminala, zdalny proces zawarcia umowy o terminal
Możliwość odebrania terminala w trakcie jednej wizyty w oddziale, brak opłat za instalację urządzenia, szkolenie personelu, serwis oraz wydruk logo
-
Obsługiwane metody płatności
Karta Visa/Mastercard, Maestro (oraz w dodatkowej opcji na życzenie: Diners Club i American Express), Blik.
Terminale POS Banku Pekao S.A. obsługują także płatności telefonem w technologii NFC oraz specjalnymi zegarkami, brelokami, opaskami i naklejkami do płatności zbliżeniowych
-
Możliwość skorzystania z programu Polska Bezgotówkowa
TAK
Opłaty
-
Abonament (koszt dzierżawy terminala)
- w promocji Programu Polska Bezgotówkowa - 0 zł przez 12 miesięcy
- po zakończeniu programu dodatkowe 12 miesięcy bez opłat w ramach oferty specjalnej Banku Pekao
- preferencyjne warunki dla przedsiębiorców, którzy w ostatnich 12 miesiącach akceptowali płatności kartą i przenieśli usługę do Pekao SA. - 1 zł przez 24 miesiące
- standardowo: od 30 do 50 zł w zależności od modelu urządzenia
-
Standardowa prowizja od transakcji kartami debetowymi
- w promocji Programu Polska Bezgotówkowa 0 zł prowizji od transakcji j przez 12 miesięcy lub do kwoty obrotu 100 tysięcy. Zwolnienie obejmuje również płatności kartą Diners Club i Blikiem
- 0,7% prowizji rozliczeniowej przez cały okres trwania umowy + 0,02 - 0,04 zł opłaty od transakcji dla przedsiębiorców, którzy w ostatnich 12 miesiącach akceptowali płatności kartą i przenieśli usługę do Pekao SA
-
Standardowa prowizja za płatności Blikiem
negocjowana indywidualnie z operatorem
Konto firmowe
-
Czy konto firmowe jest wymagane?
TAK
-
Wymagane konto
Terminale w ofercie Banku Millennium
- w promocji Programu Polska Bezgotówkowa - 0 zł przez 12 miesięcy
- po okresie promocji Programu Polska Bezgotówkowa - 1 zł przez kolejne 3 miesiące (przy umowie na 24 miesiące)
- standardowo - od 30 zł netto miesięcznie
- Szczegóły oferty
Parametry
-
Operator
PayTel
-
Możliwość integracji z kasami fiskalnymi online z wykorzystaniem protokołu FROB
TAK. Dane o płatności są automatycznie przekazywane do terminala (w przypadku wybranych modeli kas fiskalnych Novitus i Elzab)
-
Dodatkowe funkcjonalności
sprzedaż doładowań pre-paid, system raportowy online, bezpłatna instalacja i szkolenia, rozliczenie transakcji już w następnym dniu roboczym, brak minimalnego progu obrotów, aplikacja sprzedażowa Novitus Bil
-
Obsługiwane metody płatności
VISA, Visa Electron, Mastercard, Maestro, kody BLIK
-
Możliwość skorzystania z programu Polska Bezgotówkowa
TAK
Opłaty
-
Abonament (koszt dzierżawy terminala)
- w promocji Programu Polska Bezgotówkowa - 0 zł przez 12 miesięcy
- po okresie promocji Programu Polska Bezgotówkowa - 1 zł przez kolejne 3 miesiące (przy umowie na 24 miesiące)
- standardowo - od 30 zł netto miesięcznie
-
Standardowa prowizja od transakcji kartami debetowymi
- w promocji Programu Polska Bezgotówkowa 0 zł prowizji od transakcji przez 12 miesięcy lub do kwoty obrotu 100 tysięcy zł
- standardowo - od 0,57% + 0,05 zł
-
Standardowa prowizja za płatności Blikiem
0,32% + 0,09 zł
Konto firmowe
-
Czy konto firmowe jest wymagane?
TAK
-
Wymagane konto
Terminale w ofercie Nest Banku
- w promocji Programu Polska Bezgotówkowa - 0 zł przez 12 miesięcy + dodatkowo kolejne 12 miesięcy bez opłat w ramach oferty specjalnej banku (przy umowie na 48 miesięcy)
- dla klientów niekorzystających z programu Polska Bezgotówkowa - 0 zł przez 12 miesięcy (przy umowie na 48 miesięcy)
- standardowo - 35 zł dla klientów, którzy skorzystali z programu Polska Bezgotówkowa, 45 zł dla pozostałych
- Szczegóły oferty
Parametry
-
Operator
PayTel
-
Możliwość integracji z kasami fiskalnymi online z wykorzystaniem protokołu FROB
TAK
-
Dodatkowe funkcjonalności
DDC, cashback, doładowanie telefonów komórkowych, logo na wydrukach, rozliczenie transakcji już w następnym dniu roboczym, wsparcie serwisowe 24 godziny na dobę
-
Obsługiwane metody płatności
karta Visa/Mastercard, płatności zbliżeniowe i telefonem
-
Możliwość skorzystania z programu Polska Bezgotówkowa
TAK
Opłaty
-
Abonament (koszt dzierżawy terminala)
- w promocji Programu Polska Bezgotówkowa - 0 zł przez 12 miesięcy + dodatkowo kolejne 12 miesięcy bez opłat w ramach oferty specjalnej banku (przy umowie na 48 miesięcy)
- dla klientów niekorzystających z programu Polska Bezgotówkowa - 0 zł przez 12 miesięcy (przy umowie na 48 miesięcy)
- standardowo - 35 zł dla klientów, którzy skorzystali z programu Polska Bezgotówkowa, 45 zł dla pozostałych
-
Standardowa prowizja od transakcji kartami debetowymi
- w promocji Programu Polska Bezgotówkowa - 0 zł prowizji od transakcji przez 12 miesięcy lub do kwoty obrotu 100 tysięcy zł
- standardowo - 0,65% od każdej płatności (przy umowie na 48 miesięcy)
-
Standardowa prowizja za płatności Blikiem
0,31% + 0,09 zł
Konto firmowe
-
Czy konto firmowe jest wymagane?
TAK
-
Wymagane konto
Inne korzyści
Wspomniane 12 miesięcy darmowego używania urządzenia to okres podstawowy. Wiele banków oferuje dofinansowanie korzystania z terminala przez kilka kolejnych miesięcy, jeśli umowa zostanie podpisana za ich pośrednictwem. Zdarza się, że przedsiębiorca otrzyma specjalne warunki od agenta rozliczeniowego, gdy skontaktuje się bezpośrednio z nim.
Wśród argumentów, jakimi banki zachęcają przedsiębiorców do sięgnięcia po terminale, są też obietnice szybkiego rozliczania płatności (pieniądze są na rachunku firmowym już następnego dnia rano), możliwość śledzenia transakcji online, całodobowe wsparcie serwisowe. Podkreślane są też korzyści wynikające z powierzenia wszystkich spraw finansowych firmy (rachunek bankowy, obsługa płatności, serwis obsługi terminala płatniczego) jednej instytucji.
Polska bezgotówkowa – jak terminale zmieniły rzeczywistość
Po 5 latach działalności, w grudniu 2022 r., zarząd Fundacji Polska Bezgotówkowa pochwalił się, że w ramach Programu Polska Bezgotówkowa zainstalowano ponad 555 tys. terminali płatniczych, dzięki czemu POS-y pojawiły się w ponad 400 tys. nowych podmiotów. Na wspomnianych urządzeniach wykonano ponad 1,2 mld transakcji na łączną kwotę ok. 70 mld zł. W II kwartale 2022 r. średni obrót na terminalu zainstalowanych w ramach programu wynosił 6,5 tys. zł (+23% względem analogicznego okresu roku ubiegłego).
Dla porównania dodajmy, że według danych NBP w 2011 r. w Polsce było ok. 250 tys. terminali, a na koniec III kw. 2022 r. funkcjonowało ich 1,2 mln, na dodatek wszystkie z możliwością przyjmowania płatności zbliżeniowych.
Na wzrost zainteresowania korzystaniem z terminali miały wpływ m.in. przepisy, które od 1 stycznia 2022 r. wprowadziły obowiązek umożliwienia klientom dokonywania płatności bezgotówkowych. Najwięcej POS-ów w ramach programu zainstalowano w sektorze beauty (kosmetyczki, fryzjerzy i spa), restauracjach, sklepach spożywczych i podmiotach świadczących usługi transportowe.
Badanie przeprowadzone na zlecenie Fundacji w sierpniu 2022 r. pokazało, że brak możliwości zapłacenia kartą, najbardziej doskwiera Polakom na targowiskach i bazarach (48%) oraz w toaletach publicznych (43%). Aż 41% ankietowanych przyznało, że problem ten dostrzega także podczas imprez plenerowych. Najmniejsze zapotrzebowanie na płatności bezgotówkowe zgłoszono odnośnie kościołów (28%), autobusów i tramwajów (27%) oraz urzędów (25%).
Bardzo duży wpływ na zwyczaje Polaków dotyczące sposobów dokonywania płatności wywarła pandemia koronawirusa. Badanie przeprowadzone w II połowie marca 2020 r. pokazało, że 75% posiadaczy kart płatniczych częściej płaci „plastikiem” niż gotówką i na dodatek 32% czyni to zbliżeniowo, czemu sprzyja podniesienie do 100 zł limitu transakcji, których nie trzeba autoryzować kodem PIN. Obawa przed zarażeniem przekonała do porzucenia gotówki bardzo wiele osób w wieku 55+.
Jak księgować fakturę za terminal w programie Polska Bezgotówkowa?
Istotą programu Polska Bezgotówkowa jest przekazanie przedsiębiorcom terminali płatniczych za darmo. Ktoś musi jednak za nie zapłacić, więc czyni to fundacja organizująca program. Rodzi się więc pytanie, jak traktować bezpłatne otrzymanie POS-u i co z faktem, że ktoś już za niego zapłacił.
Choć brzmi to wszystko skomplikowanie, to interpretacja podatkowa jest prosta. Fakturę za terminal należy ująć po stronie kosztów (jako pozostałe wydatki, vatowcy wpisują kwotę netto, niepłacący podatku VAT - brutto), natomiast fakt, że zapłaciła za niego Fundacja trzeba uwzględnić w przychodach działalności (jako nieodpłatne świadczenie w kwocie brutto). W ten sposób cała operacja będzie neutralna pod względem podatkowym.
W przypadku płacenia podatku zryczałtowanego od dochodów ewidencjonowanych fakturę za terminal również wpisuje się po stronie przychodów.
Dodajmy, że jeśli jesteś podatnikiem VAT, to masz prawo do odliczenia podatku VAT (nawet jeżeli otrzymana faktura została opłacona przez Fundację Polska Bezgotówkowa), więc w Książce Przychodów i Rozchodów (KPiR) wpisujesz kwotę netto.
Księgowanie wszystkich operacji powinno się odbyć zgodnie z datą wystawienia faktury.
Daj sobie szansę - opinie o programie Polska Bezgotówkowa
Rozważań o przyjmowaniu bądź nie płatności bezgotówkowych w swojej firmie nie można sprowadzać jedynie do kwestii własnych przyzwyczajeń czy upodobań. Trzeba też brać pod uwagę rosnącą liczbę kart płatniczych w portfelach potencjalnych klientów (wg danych NBP w Polsce jest ich ok. 45 mln) oraz coraz większą popularność płatności mobilnych (Apple Pay, Blik, Google Pay, Garmin Pay). Liczne badania pokazują, że Polacy zdecydowanie częściej korzystają z gotówki niż z „plastiku” przy transakcjach do 10 zł. Im wyższa kwota zakupu/należność za usługę, tym chętniej sięgamy po kartę, która wygrywa z monetami czy banknotami już przy 40 zł.
Kolejny argument „za” transakcjami bezgotówkowymi to bezpieczeństwo rozumiane jako brak ryzyka związanego z przechowywaniem i transportem gotówki, brak opłat za wpłaty utargu na konto firmowe w placówkach banku lub we wpłatomacie.
Wszystko to powinno skłaniać do skorzystania z benefitu, jakim są niewątpliwie darmowe terminale płatnicze dla małych firm. Przyjmując płatności bezgotówkowe, unikasz wielu zagrożeń, odpowiadasz na oczekiwania klientów, dajesz swojej firmie szansę na rozwój. Tak więc, jeśli Twoi klienci nadal mogą u Ciebie płacić tylko gotówką, przemyśl raz jeszcze swoje stanowisko, rozejrzyj się najlepszą ofertą terminala dla Twojej firmy.
Możesz też wybrać jedną z aplikacji, które pozwalają przekształcić smartfona w tzw. softpos. Aplikacja zastępuje terminal, upodabnia telefon do przenośnego terminala, co eliminuje konieczność kupowania kolejnych urządzeń, a pozwala na przyjmować płatności o każdej porze i w każdym miejscu. To rozwiązanie szczególnie atrakcyjne dla osób, których aktywność zawodowa wymaga kontaktu z klientem poza siedzibą firmy, np. świadczących usługi w domu klienta czy wiążących się z dowozem.
Komentarze
(5)a co będzie jak będziemy wszyscy wypłacić gotóweczkę z banku? kiedyś biali też rozdawali koce indianom - za darmo
Odpowiedz
Jestem czytelnikiem serwisu najlepszekonto.pl już od dawna. Mam prośbę do twórców - wróćcie do dawnego stylu podawania konkretów. "Część banków?" Nic to nie mówi. Jakie to banki?? KONKRETNIE.
Odpowiedz
Dziękuję za przesłaną uwagę. Użyłem takiego dość ogólnikowego sformułowania, gdyż sytuacja jest bardzo dynamiczna. Niektóre banki oferują specjalne warunki przez dłuższy czas, inne "włączają" preferencyjne zasady tylko na kilka dni czy tygodni.
Aktualnie ING Bank Śląski do podstawowych 12 miesięcy w ramach Programu Bezgotówkowa dokłada od siebie 2 miesiące, więc z terminala można korzystać za darmo przez 14 miesięcy. W Pekao jest 6 dodatkowych bezpłatnych miesięcy (a więc w sumie 18), a w Credit Agricole - 3 (o ile przedsiębiorca skorzysta z terminala w pakiecie z rachunkiem firmowym i kasą fiskalną),
Nieco inaczej do sięgnięcia terminala za jego pośrednictwem zachęca Nest Bank. W tej instytucji przedsiębiorca może zdobyć nawet 400 zł premii. Jej wysokość zalezy od okresu, na jaki zostanie podpisana umowa. Bliższe informacje znajdują się tutaj: https://nestbank.pl/dla-twojej-firmy/kredyty/uslugi/terminale-platnicze
Odpowiedz
Czyli rozumiem że przez rok mogę korzystać z terminalu za darmo. A ile zapłacę od każdej transakcji? Bo tego nie napisaliście.
Odpowiedz
Uczestnictwo w Programie Polska Bezgotówkowa jest bezpłatne. Przedsiębiorca nie ponosi żadnych kosztów, o ile nie osiągnie w ciągu 12 miesięcy od daty podpisania umowy o dany terminal obrotu 100 tys. zł. Jeśli obrót na danym urządzeniu przekroczy tę kwotę, przedsiębiorcy będą naliczane opłaty zgodne z umową z agentem rozliczeniowym.
Po roku każda z instytucji biorących udział w Programie Polska Bezgotówkowa może proponować inne warunki. Jak napisałem w artykule, bywa, że banki biorą na siebie wszelkie opłaty przez kolejne 2, 4 a czasem nawet więcej miesięcy.
Odpowiedz