5 komentarzy
Płatności kartą to jeden z rodzajów usług płatniczych wymieniony w ustawie o usługach płatniczych z 2011 r. Przez lata wiele małych i średnich firm unikało przyjmowania płatności bezgotówkowych ze względu na wysokie koszty dzierżawy terminala. Sytuacja zmieniła się po obniżeniu opłat i rozpoczęciu działań promujących obrót bezgotówkowy.
Czym jest program Polska Bezgotówkowa?
Na początku propagowania płatności bezgotówkowych zapytano przedsiębiorców, którzy nie korzystają z terminali płatniczych o przyczynę takiego stanu rzeczy. Okazało się, że miłośników gotówki można podzielić na dwie grupy: „zdecydowanych pesymistów” (na ogół w wieku 55+), którzy nie widzą żadnych korzyści w przyjmowaniu płatności bezgotówkowych, wolą gotówkę, bo ich klienci i dostawcy preferują tradycyjną formę rozliczeń oraz „zaangażowanych sprzedawców”, czyli osoby dostrzegające konieczność nadążania za postępem technologicznym, ale obawiające się kłopotów z obsługą terminali i związanych z nimi kosztów.
Osobnym problemem był brak możliwości dokonywania płatności bezgotówkowych w urzędach administracji rządowej i samorządowej, instytucjach kultury, służbie zdrowia i innych podmiotach sfery budżetowej.
Geneza i cele programu
Przeprowadzona analiza sytuacji potwierdziła konieczność prowadzenia wśród przedsiębiorców działań edukacyjnych i promocyjnych dotyczących płatności bezgotówkowych oraz dokonania wielu zmian organizacyjnych w sferze budżetowej.
Oficjalna nazwa różnego rodzaju aktywności, które w powszechnej świadomości funkcjonują jako Program Polska Bezgotówkowa, brzmi Program Wsparcia Obrotu Bezgotówkowego. Już sama nazwa sugeruje, że jego celem jest wspieranie obsługi płatności bezgotówkowych, by były one dostępne w każdym zakątku Polski, w każdej branży.
W dokumencie przyjętym przez Radę Fundacji Polska Bezgotówkowa 29 marca 2024 r. cele programu zostały określone następującymi słowami:
Upowszechnienie płatności bezgotówkowych dla obywateli, obejmujące zrównanie ich dostępności z płatnościami gotówkowymi poprzez wsparcie rozwoju sieci akceptacji płatności bezgotówkowych w Polsce.
Kto może skorzystać z Programu Polska Bezgotówkowa
Program adresowany jest nie tylko do małych i średnich przedsiębiorstw, ale i jednostek administracji publicznej oraz innych podmiotów przyjmujących płatności, a niebędących przedsiębiorcami. W ich gronie są m.in. urzędy, sądy, uczelnie, szpitale, fundacje, stowarzyszenia, instytucje kultury, sztuki i sportu, parafie oraz podmioty z branży urządzeń vendingowych (automatów sprzedających).
Fundacja Polska Bezgotówkowa
Fundacja Polska Bezgotówkowa została założona w 2017 r. przez Związek Banków Polskich, by zarządzać funduszem, na który składają się banki (jako wystawcy kart), organizacje płatnicze (Visa i Mastercard) oraz agenci rozliczeniowi (np. First Data Polcard, Elavon), czyli operatorzy terminali płatniczych.
Fundacja stawia sobie za cel upowszechnianie i promocję obrotu bezgotówkowego, rozbudowę sieci miejsc, w których jest on możliwy, edukację klientów oraz wspieranie innowacji technologicznych ułatwiających transakcje bezgotówkowe.
Zgodnie z przyjętymi zasadami każdy z wymienionych wyżej podmiotów przekazuje określony ułamek z kwoty transakcji bezgotówkowych wykonanych z jego udziałem na rzecz fundacji. Ze zgromadzonych środków finansowane są działania skierowane do niewielkich przedsiębiorców i instytucji publicznych pokazujące, że przyjmowanie płatności kartami jest korzystne – przyciąga nowych klientów, zwiększa obroty, ogranicza koszty i kłopoty związane z obsługą gotówki.
Przekazane fundacji pieniądze to dla fundatorów swoista inwestycja: zmniejszenie obrotu gotówkowego oznacza ograniczenie kosztów dla banków, z kolei zwiększenie liczby transakcji bezgotówkowych przysparza zysków organizacjom płatniczym i operatorom terminali płatniczych (POS). Przy czym banki odczuwają efekty podejmowanych działań niemal natychmiast, natomiast operatorzy urządzeń zaczynają osiągać korzyści z chwilą, gdy na ich konto wpływa prowizja za transakcje rozliczone na terminalu.
Zasady Programu Polska Bezgotówkowa
Na przestrzeni lat zmieniały się reguły określające, ile urządzeń może być użytkowanych bezpłatnie w ramach programu. Wynikało to z wysokości środków będących do dyspozycji Fundacji Polska Bezgotówkowa, liczby podmiotów chcących skorzystać z benefitów a także realizowanej w danym okresie strategii marketingowej.
Polska Bezgotówkowa - do kiedy?
Program nie ma określonego terminu obowiązywania. Porozumienie podmiotów wspierających Fundację Polska Bezgotówkowa będzie zapewne funkcjonowało tak długo, jak będzie potrzebne przekonywanie przedsiębiorców do przyjmowania płatności bezgotówkowych i wspieranie ich w rozpoczęciu korzystania z terminali płatniczych. Nie chodzi tylko o samo dostarczenie urządzeń czy technologii, ale i wsparcie techniczne oraz edukację.
Program przynosi korzyści dla wszystkich jego uczestników dlatego w październiku 2024 r. podjęto decyzję o kontynuacji finansowania na lata 2025-2028. W tym czasie Fundacja będzie się starała wyeliminować białe plamy branżowe i geograficzne w zakresie przyjmowania płatności bezgotówkowych, wspierać przedsiębiorców otwierających swój pierwszy sklep internetowy oraz wprowadzających na rynek nowe urządzenia, np. ładowarki EV, opłatomaty, recyklomaty, urządzenia samoobsługowe.
Co muszą wiedzieć przedsiębiorcy?
Zgodnie z aktualnymi zasadami beneficjentem programu może być ten, kto w ciągu 12 miesięcy przed przystąpieniem do programu nie przyjmował płatności bezgotówkowych.
Obecnie firmy mogą otrzymać bezpłatnie jeden terminal płatniczy. Od maja 2024 r. Fundacja dofinansowuje drugie, dodatkowe urządzenie softwarowe (np. terminal w telefonie) nabyte w ciągu 5 miesięcy od daty podpisania umowy z agentem rozliczeniowym. Reguła ta nie dotyczy firm z sektora transportu osobowego (bez taksówek), które uprawnione są do skorzystania z nawet 20 terminali.
Bezpłatne korzystanie z terminali możliwe jest przez 12 miesięcy, licząc od momentu instalacji. Od tej zasady jest jeden wyjątek: osiągnięcie na danym urządzeniu obrotu w wysokości 100 tys. zł. Po pokonaniu tej bariery naliczane są opłaty zgodnie z umową zawartą z operatorem terminala.
Korzyści dla administracji publicznej
Jesienią 2018 r. Program Polska Bezgotówkowa objął także administrację publiczną (np. urzędy jednostek samorządu terytorialnego, urzędy skarbowe) i inne podmioty (m.in. uczelnie, fundacje, muzea, kościoły, policję).
Urząd przystępując do Programu Polska Bezgotówkowa nie ponosi żadnych kosztów związanych z instalacją, używaniem i serwisowaniem terminali POS oraz obsługą transakcji bezgotówkowych. Fundacja Polska Bezgotówkowa będzie dofinansowywała funkcjonowanie programu w urzędach do 31 grudnia 2025 r.
Instytucje publiczne, w tym także sołtysi za pośrednictwem urzędów gmin, na terenie których funkcjonują, mają prawo do takiej liczby urządzeń, ile mają punktów kasowych.
Darmowy terminal płatniczy + dodatkowe bonusy
Część banków co pewien czas oferuje nagrodę w wysokości kilkuset złotych za podpisanie umowy o darmowy terminal płatniczy, przy czym niekiedy zdobycie premii uzależnione jest od zarejestrowania na urządzeniu we wskazanym okresie określonej liczby lub wartości transakcji bezgotówkowych. Formą zachęty do nawiązania współpracy są też promocje rachunków firmowych, w których, po spełnieniu wymagań akcji specjalnej, przedsiębiorcy otrzymują atrakcyjne premie gotówkowe lub moneyback.
Chcąc dostać terminal w ramach Programu Polska Bezgotówkowa, wystarczy skontaktować się z bankiem, który bierze w nim udział lub z jednym z agentów rozliczeniowych. Listę uczestników programu znajdziesz tutaj.
Ranking terminali płatniczych - Grudzień 2024
-
OperatorPekao SA
-
Abonament0 zł / 50 złAbonament 0 zł / 50 zł
- w promocji Programu Polska Bezgotówkowa - 0 zł przez 12 miesięcy
- po zakończeniu programu dodatkowe 12 miesięcy bez opłat w ramach oferty specjalnej Banku Pekao
- preferencyjne warunki dla przedsiębiorców, którzy w ostatnich 12 miesiącach akceptowali płatności kartą i przenieśli usługę do Pekao SA.: 1 zł za dzierżawę miniPOS PAX A50 przez cały okres trwania umowy, 1 zł za dzierżawę PAX A920 przez 2 lata
- standardowo: od 30 do 50 zł w zależności od modelu urządzenia
-
Program Polska BezgotówkowaTAK
-
Konto firmoweNIECzy konto firmowe jest wymagane? NIE
Otwierając Konto Przekorzystne Biznes możesz zdobyć wysoką premię za terminal.
-
OperatorPayTel
-
Abonament0 zł / 36 złAbonament 0 zł / 36 zł
- w promocji Programu Polska Bezgotówkowa - 0 zł przez 12 miesięcy
- po okresie promocji Programu Polska Bezgotówkowa - 0 zł przez kolejne 6 miesięcy (o ile zamówisz terminal klasyczny i aplikację Millennium POS i podpiszesz umowę na 48 miesięcy)
- standardowo - od 36 zł netto miesięcznie
-
Program Polska BezgotówkowaTAK
-
Konto firmoweTAK
-
OperatorPayTel
-
Abonament35 zł / 45 złAbonament 35 zł / 45 zł
- w promocji Programu Polska Bezgotówkowa - 0 zł przez 12 miesięcy
- dodatkowe 12 miesięcy bez opłat w ramach oferty specjalnej banku (przy umowie na 48 miesięcy)
- dla klientów niekorzystających z programu Polska Bezgotówkowa - 0 zł przez 12 miesięcy (przy umowie na 48 miesięcy)
- standardowo - 35 zł dla klientów, którzy skorzystali z programu Polska Bezgotówkowa, 45 zł dla pozostałych
- w ofercie sezonowej (przy umowie zawieranej na min. 3 miesiące, maks. na 11 miesięcy) - 69 zł
-
Program Polska BezgotówkowaTAK
-
Konto firmoweTAK
Korzyści z programu Polska Bezgotówkowa
W ramach Programu Polska Bezgotówkowa zastosowano zasadę „kija i marchewki”. „Kijem” jest zobowiązanie ze strony rządu, że będzie stopniowo wprowadzał przepisy zmuszające kolejne branże do akceptacji płatności bezgotówkowych. Elementem mobilizującym do codziennego korzystania z otrzymanego terminala jest też obowiązek wykazywania na nim coraz większych obrotów, nie można sięgnąć po terminal i schować go do szuflady.
„Marchewką” jest darmowy terminal płatniczy i brak jakichkolwiek kosztów związanych z korzystaniem z niego przez 12 miesięcy od chwili zawarcia umowy lub do momentu przekroczenia granicznego progu obrotów.
Dla przedsiębiorców
Wspomniane 12 miesięcy darmowego używania urządzenia to okres podstawowy. Wiele banków oferuje dofinansowanie korzystania z terminala przez kilka kolejnych miesięcy, jeśli umowa zostanie podpisana za ich pośrednictwem. Zdarza się, że przedsiębiorca otrzyma specjalne warunki od agenta rozliczeniowego, gdy skontaktuje się bezpośrednio z nim.
Wśród argumentów, jakimi banki zachęcają przedsiębiorców do sięgnięcia po terminale, są też obietnice szybkiego rozliczania płatności (pieniądze są na rachunku firmowym już następnego dnia rano), możliwość śledzenia transakcji online, całodobowe wsparcie serwisowe. Podkreślane są też korzyści wynikające z powierzenia wszystkich spraw finansowych firmy (rachunek bankowy, obsługa płatności, serwis obsługi terminala płatniczego) jednej instytucji.
Dla klientów
Po 7 latach działalności, w grudniu 2024 r., zarząd Fundacji Polska Bezgotówkowa pochwalił się, że do Programu Polska Bezgotówkowa przystąpiło ponad pół miliona przedsiębiorców i instytucji. Według danych NBP w II kw. 2024 w Polsce działało 1,34 mln terminali, co daje nam 6. pozycję w Europie pod względem ich liczby na 1000 mieszkańców. Dzięki temu mamy powszechny i wygodny dostęp do płatności w sklepach, urzędach czy punktach usługowych.
Dla porównania dodajmy, że według danych NBP w 2011 r. w Polsce było ok. 250 tys. terminali, a na koniec III kw. 2022 r. funkcjonowało ich 1,2 mln. Warto wiedzieć, że wszystkie urządzenia umożliwiają przyjmowania płatności zbliżeniowych.
Na wzrost zainteresowania korzystaniem z terminali miały wpływ m.in. przepisy, które od 1 stycznia 2022 r. wprowadziły obowiązek umożliwienia klientom dokonywania płatności bezgotówkowych. Najwięcej POS-ów w ramach programu zainstalowano w sektorze beauty (kosmetyczki, fryzjerzy i spa), restauracjach, sklepach spożywczych i podmiotach świadczących usługi transportowe.
Jak przystąpić do programu Polska Bezgotówkowa?
Chcąc przystąpić do programu Polska Bezgotówkowa jako przedsiębiorca, wystarczy wypełnić prosty formularz zgłoszeniowy zamieszczony na stronie internetowej (dla innych podmiotów niż firmy obowiązuje inny formularz). W kolejnym kroku konieczne jest wskazanie agenta rozliczeniowego, z którym chcesz podpisać umowę, po czym należy poczekać na kontakt jego przedstawiciela, z którym prowadzone są ;dalsze ustalenia organizacyjne.
Rodzaje terminali płatniczych w programie Polska Bezgotówkowa
Przystępujący do programu Polska Bezgotówkowa ma pełną swobodę w wyborze urządzenia, z którego chce korzystać; nie ma znaczenia, czy będzie to urządzenie "tradycyjne" czy też terminal w telefonie, tzw. softpos. Przed wysłaniem formularza zgłoszeniowego dobrze jest dogłębnie przemyśleć wybór, gdy w zgłoszeniu należy określić z czego chce się korzystać. Wskazane też jest zapoznanie się z ofertą poszczególnych agentów rozliczeniowych, by wybrać tego, który oferuje nie tylko odpowiednie dla Ciebie urządzenie, ale i przydatne usługi dodatkowe (np. możliwość zamieszczenia logo firmy na wydruku).
Kwestie techniczne
Dla klienta ważne jest, by mógł zapłacić w dogodny dla niego sposób. Natomiast przedsiębiorcę interesuje wiele kwestii technicznych i podatkowych związanych z obsługą różnego rodzaju płatności. Spójrzmy na istotne koszty korzystania z terminali płatniczych.
Jak zaksięgować fakturę za terminal w programie Polska Bezgotówkowa?
Istotą programu Polska Bezgotówkowa jest przekazanie przedsiębiorcom terminali płatniczych za darmo. Ktoś musi jednak za nie zapłacić producentom. Związane z tym koszty bierze na siebie fundacja organizująca program. Rodzi się więc pytanie, jak traktować bezpłatne otrzymanie POS-u i co z faktem, że ktoś już za niego zapłacił.
Choć brzmi to wszystko skomplikowanie, to interpretacja podatkowa jest prosta. Fakturę za terminal należy ująć po stronie kosztów (jako pozostałe wydatki, vatowcy wpisują kwotę netto, niepłacący podatku VAT - brutto), natomiast fakt, że zapłaciła za niego Fundacja trzeba uwzględnić w przychodach działalności (jako nieodpłatne świadczenie w kwocie brutto). W ten sposób cała operacja będzie neutralna pod względem podatkowym.
W przypadku płacenia podatku zryczałtowanego od dochodów ewidencjonowanych fakturę za terminal również wpisuje się po stronie przychodów.
Dodajmy, że jeśli jesteś podatnikiem VAT, to masz prawo do odliczenia tego podatku (nawet jeżeli otrzymana faktura została opłacona przez Fundację Polska Bezgotówkowa), więc w Książce Przychodów i Rozchodów (KPiR) wpisujesz kwotę netto.
Księgowanie wszystkich operacji powinno się odbyć zgodnie z datą wystawienia faktury.
Koszty po zakończeniu darmowego okresu
Po zakończeniu darmowego okresu naliczane są opłaty zgodnie z umową zawartą z agentem rozliczeniowym. Obejmują one abonament (jego wysokość jest uzależniona od wybranego modelu urządzenia) oraz prowizję rozliczeniową (określony procent i kwota) transakcji bezgotówkowych kartą lub Blikiem rozliczonych na terminalu.
Korzystając z terminali oferowanych przez banki trzeba pamiętać, że ogół wymagają one posiadania rachunku firmowego z ich oferty. Szacując koszty związane z obsługą transakcji bezgotówkowych, trzeba więc wziąć pod uwagę również opłaty z tego tytułu.
W wyborze terminala do Twojej firmy pomoże Ci ranking terminali płatniczych oraz zestawienie terminali płatniczych w telefonie (softposów).
Podsumowanie: Polska Bezgotówkowa - krok w stronę gospodarki cyfrowej
Rozważań o przyjmowaniu (bądź nie) płatności bezgotówkowych w swojej firmie nie możesz sprowadzać jedynie do kwestii własnych przyzwyczajeń czy upodobań. Weź pod uwagę rosnącą liczbę kart płatniczych w portfelach potencjalnych klientów (według danych NBP w Polsce jest ich ok. 46 mln) oraz coraz większą popularność płatności mobilnych (Apple Pay, Google Pay, Garmin Pay). Powinieneś też pamiętać o licznej rzeszy zwolenników Blika, z których część nie posiada kart.
Liczne badania pokazują, że Polacy zdecydowanie częściej korzystają z gotówki niż z „plastiku” przy transakcjach na niewielkie kwoty. W raporcie "Zwyczaje płatnicze w Polsce w 2023 r." przygotowanym przez NBP wskazano, że gotówka dominuje przy płatnościach do 25 zł. Im wyższa kwota, tym niższy udział płatności gotówkowych. Powyżej 200 zł transakcje bezgotówkowe stanowią blisko 90%. Dane te są spójne z faktem, że najczęściej korzystamy z gotówki w małych sklepach oraz w kioskach i na straganach.
Kolejny argument „za” transakcjami bezgotówkowymi to bezpieczeństwo rozumiane jako brak ryzyka związanego z przechowywaniem i transportem gotówki, brak opłat za wpłaty utargu na konto firmowe w placówkach banku lub we wpłatomacie.
| Argumenty "za" | Argumenty "przeciw" |
|---|---|
| oczekiwania klientów | konieczność podpisania umowy z agentem rozliczeniowym (dostawcą terminala) |
| rosnąca liczba kart płatniczych | koszty związane z korzystaniem z terminala |
| rozwój innych form płatności bezgotówkowych | konieczność posiadania rachunku firmowego |
| brak kłopotów związanych z gotówką (przechowywanie, wydawanie reszty, wpłata na konto) | ewentualne problemy techniczne |
| szybkie i wygodne płatności | |
| wyższe obroty i w konsekwencji zyski |
Wszystko to powinno skłaniać do skorzystania z benefitu, jakim są niewątpliwie darmowe terminale płatnicze dla małych firm. Przyjmując płatności bezgotówkowe, unikasz wielu zagrożeń, odpowiadasz na oczekiwania klientów, dajesz swojej firmie szansę na rozwój. Tak więc, jeśli Twoi klienci nadal mogą u Ciebie płacić tylko gotówką, przemyśl raz jeszcze swoje stanowisko, rozejrzyj się za najlepszą ofertą terminala dla Twojej firmy.
Możesz też wybrać jedną z aplikacji, które pozwalają przekształcić smartfon w tzw. softpos. Aplikacja zastępuje terminal, upodabnia telefon do przenośnego terminala, co eliminuje konieczność kupowania kolejnych urządzeń, a pozwala na przyjmować płatności o każdej porze i w każdym miejscu. To rozwiązanie szczególnie atrakcyjne dla osób, których aktywność zawodowa wymaga kontaktu z klientem poza siedzibą firmy, np. świadczących usługi w domu klienta czy wiążących się z dowozem.
Najważniejsze założenia programu Polska Bezgotówkowa
- w programie mogą uczestniczyć przedsiębiorcy, którzy w ostatnich 12 miesiącach nie posiadali terminala płatniczego;
- przedsiębiorca może otrzymać jeden terminal tradycyjny oraz jeden terminal w telefonie (wyjątek: akceptanci zajmujący się transportem osobowym, bez taksówek, którym w ramach programu przysługuje do 20 urządzeń);
- brak kosztów instalacji urządzenia i związanych z obsługą transakcji bezgotówkowych przez 12 miesięcy od podpisania umowy o terminal lub do chwili osiągnięcia na terminalu obrotów w wysokości 100 000 zł;
- możliwość wydłużenia darmowego okresu na warunkach określonych przez dostawcę terminala.
Komentarze
(5)a co będzie jak będziemy wszyscy wypłacić gotóweczkę z banku? kiedyś biali też rozdawali koce indianom - za darmo
Odpowiedz
Jestem czytelnikiem serwisu najlepszekonto.pl już od dawna. Mam prośbę do twórców - wróćcie do dawnego stylu podawania konkretów. "Część banków?" Nic to nie mówi. Jakie to banki?? KONKRETNIE.
Odpowiedz
Dziękuję za przesłaną uwagę. Użyłem takiego dość ogólnikowego sformułowania, gdyż sytuacja jest bardzo dynamiczna. Niektóre banki oferują specjalne warunki przez dłuższy czas, inne "włączają" preferencyjne zasady tylko na kilka dni czy tygodni.
Aktualnie ING Bank Śląski do podstawowych 12 miesięcy w ramach Programu Bezgotówkowa dokłada od siebie 2 miesiące, więc z terminala można korzystać za darmo przez 14 miesięcy. W Pekao jest 6 dodatkowych bezpłatnych miesięcy (a więc w sumie 18), a w Credit Agricole - 3 (o ile przedsiębiorca skorzysta z terminala w pakiecie z rachunkiem firmowym i kasą fiskalną),
Nieco inaczej do sięgnięcia terminala za jego pośrednictwem zachęca Nest Bank. W tej instytucji przedsiębiorca może zdobyć nawet 400 zł premii. Jej wysokość zalezy od okresu, na jaki zostanie podpisana umowa. Bliższe informacje znajdują się tutaj: https://nestbank.pl/dla-twojej-firmy/kredyty/uslugi/terminale-platnicze
Odpowiedz
Czyli rozumiem że przez rok mogę korzystać z terminalu za darmo. A ile zapłacę od każdej transakcji? Bo tego nie napisaliście.
Odpowiedz
Uczestnictwo w Programie Polska Bezgotówkowa jest bezpłatne. Przedsiębiorca nie ponosi żadnych kosztów, o ile nie osiągnie w ciągu 12 miesięcy od daty podpisania umowy o dany terminal obrotu 100 tys. zł. Jeśli obrót na danym urządzeniu przekroczy tę kwotę, przedsiębiorcy będą naliczane opłaty zgodne z umową z agentem rozliczeniowym.
Po roku każda z instytucji biorących udział w Programie Polska Bezgotówkowa może proponować inne warunki. Jak napisałem w artykule, bywa, że banki biorą na siebie wszelkie opłaty przez kolejne 2, 4 a czasem nawet więcej miesięcy.
Odpowiedz