Dotacja z urzędu pracy to w rzeczywistości bezzwrotne jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej. Otrzymujesz je w całości jednym przelewem i nie musisz ich zwracać, o ile nie złamiesz warunków umowy z urzędem (spokojnie, nie są one wygórowane). Co więcej, pieniądze z PUP wpływają na Twoje konto stosunkowo szybko, a do tego „z góry”, czyli zanim zaczniesz dokonywać firmowych zakupów.
Dla kogo jest dotacja z PUP? Podstawowe warunki, które musisz spełnić
Dofinansowanie z urzędu pracy jest udzielane osobom fizycznym, które chciałyby otworzyć firmę w formie jednoosobowej działalności gospodarczej. Oznacza to, że nie skorzystają z niego np. przyszłe spółki z o.o. ani spółki cywilne. Jeśli planujesz działać w ten sposób i brakuje Ci środków na uruchomienie biznesu, możesz rozejrzeć się za dotacjami z Unii Europejskiej lub ewentualnie atrakcyjnym kredytem firmowym.
Aby móc ubiegać się o dofinansowanie na start firmy z PUP, trzeba spełnić pewne kryteria. Jest ich całkiem sporo, ale w praktyce leżą w zasięgu szerokiego grona przyszłych przedsiębiorców. Szczegółowa lista zależy od konkretnego urzędu pracy, niemniej na dodatkowe środki najczęściej masz szansę pod warunkiem, że:
- posiadasz status osoby bezrobotnej (zwykle możesz się zarejestrować jako bezrobotny i jeszcze tego samego dnia złożyć wniosek o dofinansowanie);
- w ciągu ostatnich 12 miesięcy nie prowadziłeś działalności gospodarczej ani nie masz jej aktualnie zawieszonej (w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego urzędy rezygnują z tego wymogu, przy czym profil otwieranej działalności musi być inny niż tej prowadzonej w ostatnich miesiącach);
- nie złożyłeś w innym PUP wniosku o dotację na założenie firmy;
- masz uregulowane zobowiązania wobec funduszy celowych i nie jesteś objęty zajęciami komorniczymi;
- w okresie 2 lat przed złożeniem wniosku o dofinansowanie z urzędu pracy nie byłeś karany za przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu;
- w określonym czasie np. ostatnim roku nie odrzuciłeś oferty stażu lub pracy przedstawionej przez PUP.
W niektórych urzędach Twoje szanse na dotację mogą przekreślić jeszcze inne czynniki. Będzie tak np. wówczas, gdy w ostatnim roku zostałeś zwolniony z pracy ze swojej winy albo jeśli chcesz się ubiegać o środki na działalność, którą wykonywałeś już 2 czy 3 lata temu.
Warto zaznaczyć, że o dotację z urzędu pracy na podjęcie działalności mogą starać się nie tylko bezrobotni. Taką możliwość mają również poszukujący pracy niepozostający w zatrudnieniu lub niewykonujący innej pracy zarobkowej opiekunowie osób niepełnosprawnych, czy też absolwenci CIS (centrum integracji społecznej) lub KIS (klubu integracji społecznej), którzy spełniają określone warunki.
Jaką działalność otworzyć z dotacji? Masz szerokie pole możliwości, ale nie zwlekaj ze złożeniem wniosku!
Jeśli spełniasz kryteria stawiane przez Twój urząd pracy, a przy tym sporządzisz solidny biznesplan, będziesz już na dobrej drodze, aby uzyskać dofinansowanie na start firmy. Wnioski o dotację są rozpatrywane w formie konkursu, ale przyznawalność środków jest naprawdę wysoka.
Sam nabór wniosków często ma charakter ciągły (nie kończy się w z góry ustalonym terminie), co oznacza, że w pewnym momencie (nierzadko już po kilku tygodniach od rozpoczęcia naboru) pula dostępnych pieniędzy ulega wyczerpaniu. Zatem im dłużej zwlekasz z ubieganiem się o dofinansowanie, tym bardziej ryzykujesz, że nie otrzymasz środków na rozwinięcie biznesu – nawet, jeśli będziesz miał na niego dobry pomysł.
To, jaką działalność chcesz otworzyć z dotacji, nie ma praktycznie żadnego znaczenia w kontekście szans na otrzymanie środków. Jeśli tylko nie jest to działalność rolnicza lub inna z krótkiej listy wykluczonych przez dany urząd, możesz liczyć na pozytywne rozpatrzenie wniosku. Urząd chętnie pomoże Ci wystartować z własnym salonem kosmetycznym, zakładem fryzjerskim czy sklepem internetowym, ale również działalnością freelancerską związaną np. z pisaniem artykułów, programowaniem czy projektowaniem wnętrz.
Na co i ile można dostać dofinansowania na firmę z urzędu pracy?
Maksymalna kwota dotacji na podjęcie działalności gospodarczej odpowiada 6-krotności średniego wynagrodzenia, co oznacza, że w 2023 roku wynosi ok. 40 tys. złotych. W niektórych urzędach może być ona nieco niższa, niemniej nadal są to sumy, o które zdecydowanie warto się ubiegać. Dodajmy przy tym, że z ich pomocą można sfinansować różne rzeczy i usługi związane z uruchomieniem lub późniejszym prowadzeniem biznesem.
Poniżej przedstawiamy przykładową listę wydatków do poniesienia w ramach dofinansowania, które zostały zaakceptowane przez jeden z urzędów pracy. Dla porządku wspomnijmy, że zgłosiła je osoba otwierająca firmę związaną z działalnością agencji reklamowych (PKD 73.11.Z).
| Lp. | Specyfikacja wydatków w ramach dofinansowania (określenie przedmiotu zakupu) | Kwota brutto w zł | Zakup rzeczy używanych | Podstawa rozliczenia |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Laptop | 3500 | NIE | FAKTURA VAT |
| 2 | Mysz do laptopa | 120 | NIE | FAKTURA VAT |
| 3 | Program Microsoft Office 2019 | 1200 | NIE | FAKTURA VAT |
| 4 | Program antywirusowy | 330 | NIE | FAKTURA VAT |
| 5 | Plecak na laptopa | 250 | NIE | FAKTURA VAT |
| 6 | Przenośna ładowarka do laptopa (powerbank) | 400 | NIE | FAKTURA VAT |
| 7 | Urządzenie wielofunkcyjne | 1200 | NIE | FAKTURA VAT |
| 8 | Listwa antyprzepięciowa | 100 | NIE | FAKTURA VAT |
| 9 | Smartfon | 2500 | NIE | FAKTURA VAT |
| 10 | Etui na smartfona wraz ze szkłem hartowanym | 110 | NIE | FAKTURA VAT |
| 11 | Karta pamięci do smartfona | 60 | NIE | FAKTURA VAT |
| 12 | Ergonomiczny fotel | 1300 | NIE | FAKTURA VAT |
| 13 | Ergonomiczne biurko do pracy stojącej i siedzącej | 2000 | NIE | FAKTURA VAT |
| 14 | Lampa biurkowa | 400 | NIE | FAKTURA VAT |
| 15 | Jednorazowa konsultacja u doradcy księgowo-podatkowego | 300 | NIE | FAKTURA VAT |
| 16 | Materiały biurowe (papier do drukarki, tusz, segregatory, itp.) | 300 | NIE | FAKTURA VAT |
| 17 | Zszywacz biurowy | 110 | NIE | FAKTURA VAT |
| 18 | Regał/szafka na dokumenty firmowe | 400 | NIE | FAKTURA VAT |
| 19 | Zewnętrzny dysk twardy do laptopa | 220 | NIE | FAKTURA VAT |
| 20 | Kamerka internetowa do laptopa | 300 | NIE | FAKTURA VAT |
| 21 | Czytnik e-booków | 500 | NIE | FAKTURA VAT |
| RAZEM | 15600 | |||
Jak widzisz, nie musisz wnioskować o pełną kwotę dotacji z urzędu pracy – może być to dowolna suma mieszcząca się w limicie. Faktem jest jednak, że ponieważ wsparcie jest bezzwrotne, można pozwolić sobie na pewną rozrzutność. Trzeba tylko pamiętać, że w razie utraty danej rzeczy przed końcem umowy z urzędem (zawierana jest na rok), konieczne będzie kupienie nowej (o ile to możliwe, dokładnie takiej samej).
Miej na uwadze, że urząd nie sfinansuje Ci w całości zakupu przesadnie drogiego smartfona czy sprzętu elektronicznego, ale nie oznacza to, że musisz z niego rezygnować. Jeśli chcesz nabyć np. laptopa za 7 tys. złotych, to możesz po prostu częściowo zapłacić za niego z własnej kieszeni. Warto dodać, że niektóre kategorie wydatków (m.in. pojazd firmowy), mają zwykle odgórnie ustalone ograniczenie (np. do 50% całości dotacji), ale w większości przypadków urzędnicy indywidualnie określają górny pułap finansowania dla danej rzeczy.
Pamiętaj, że aby wydatek został przyjęty do sfinansowania środkami z dotacji, musisz go odpowiednio uargumentować we wskazanym miejscu wniosku. W przypadku oczywistych zakupów wystarczy dosłownie jedno krótkie zdanie, w którym wyjaśnisz, dlaczego dana rzecz lub usługa jest ważna dla prowadzonego biznesu.
Łatwo dostępna dotacja na otwarcie firmy – urząd pracy oczekuje niewiele, ale potrzebne jest Twoje zaangażowanie
Czas bliżej przyjrzeć się temu, jak ubiegać się o dotację dla bezrobotnych i czego właściwie oczekuje od Ciebie urząd pracy. W praktyce sprawę załatwia jeden kilkunastostronicowy wniosek o dofinansowanie. Z drugiej strony, wypełnienie go i dołączenie niezbędnych dokumentów może zająć łącznie nawet 2-3 dni.
Jeszcze zanim ruszy nabór wniosków, powinieneś wejść na stronę swojego urzędu i sprawdzić, jakie konkretnie informacje i dokumenty będziesz musiał przygotować. Niektórych z nich prawdopodobnie nie uda Ci się zorganizować od razu, więc lepiej dać sobie kilka dni na przygotowanie niezbędnej dokumentacji. Czego na przykład może wymagać urząd?
- Przedstawienia kopii koncesji lub zezwoleń (o ile już je masz i będzie ich wymagała podejmowana działalność gospodarcza);
- dostarczenia dokumentów potwierdzających posiadanie ewentualnych uprawnień, zezwoleń czy udokumentowanych kwalifikacji (jeśli są wymagane w działalności, którą zamierzasz prowadzić, i jeśli nie przedstawiłeś ich podczas rejestracji jako bezrobotny);
- kopii referencji od zleceniodawców i promes współpracy np. z dostawcami lub podwykonawcami (w praktyce nie są one konieczne, ale jeśli już je masz, to warto żebyś dołączył je do składanego wniosku);
- podania informacji na temat otrzymanej w ostatnich latach pomocy de minimis – jeśli temat dotyczy Ciebie, w jednym z załączników do wniosku musisz wpisać uzyskaną kwotę w PLN i EUR.
Ponadto powinieneś się zastanowić, co będzie stanowiło zabezpieczenie dotacji z urzędu pracy: zastaw na prawach lub rzeczach, poręczenie osób trzecich, weksel, gwarancja bankowa czy może blokada środków na rachunku lub akt notarialny o poddaniu się egzekucji przez dłużnika?
Dużą popularnością cieszy się akt o poddaniu się egzekucji, ponieważ w odróżnieniu od pozostałych opcji nie wymaga posiadania dużej ilości gotówki, wartościowego majątku czy zaufanego poręczyciela. Jest mało problematyczny i dostępny praktycznie dla każdego, ale jeśli chcesz i możesz skorzystać z innej formy zabezpieczenia, to jak najbardziej masz do tego prawo.
Dobrą wiadomością jest też to, że w przypadku ubiegania się o dotację zwykle nie jest wymagany wkład własny. Nic nie stoi zatem na przeszkodzie, aby urząd w całości sfinansował wszystkie zaplanowane przez Ciebie zakupy. Faktem jest jednak, że w miarę możliwości warto zadeklarować we wniosku posiadanie pewnego kapitału na start. To sygnał, że firma będzie dysponować poduszką finansową.
Wypełnij i złóż wniosek o dofinansowanie z urzędu pracy i poczekaj na decyzję
Urząd pracy w podobnym czasie może organizować osobne nabory wniosków, przeznaczone dla różnych grup potencjalnych beneficjentów. Mogą to być np. dwie grupy: młodzi bezrobotni do 29. roku życia i osoby pozostające bez pracy, które ukończyły 30 lat. Niezależnie od tego, do której kategorii się zaliczasz, wszelkie procedury i sposób wypełnienia wniosku będą wyglądały praktycznie tak samo.
Wypełniając wniosek o dofinansowanie z urzędu pracy, należy podać m.in. dane osobowe i kontaktowe, stan cywilny czy poziom wykształcenia. Trzeba też wskazać konto osobiste, na które urząd ma przelać środki z dotacji, a także podstawowe informacje dotyczące podejmowanej działalności gospodarczej.
Kolejna część formularza ma już wymiar praktyczny i wymaga przedstawienia biznesplanu, jak również wspomnianej specyfikacji kosztów do poniesienia w ramach dofinansowania. Natomiast w ostatniej zwykle należy wskazać sposób zabezpieczenia dotacji oraz załączyć wszelkie dodatkowe dokumenty i oświadczenia wymagane przez urząd (np. o wcześniejszej działalności, otrzymanej pomocy de minimis itp.).
Sporządzenie biznesplanu zajmuje trochę czasu, ale nazewnictwo pól we wniosku oraz mała ilość znajdującego się pod nimi pustego miejsca znacznie ułatwiają ten proces. Całość zajmuje łącznie nieco ponad dwie strony formularza, a urząd oczekuje jedynie, że zwięźle przedstawisz:
- przewidywane dochody i koszty prowadzenia działalności (to tylko szacunki, które nie muszą się sprawdzić w przyszłości),
- opis otwieranego biznesu,
- motywy podejmowania działalności gospodarczej,
- informacje na temat oferowanych produktów lub usług,
- potencjalnych odbiorców sprzedawanych produktów lub usług,
- sposób promocji i reklamy,
- analizę konkurencji,
- potencjalne ryzyka w prowadzonej działalności i proponowane sposoby radzenia sobie z nimi.
Wypełniony wniosek wraz z załącznikami zwykle możesz złożyć osobiście w swoim urzędzie pracy lub przez Internet za pośrednictwem strony praca.gov.pl. Na jego rozpatrzenie urząd ma 30 dni, a o swojej decyzji informuje telefonicznie (dodatkowo najczęściej nadaje list polecony z pismem). Od razu zostaniesz też zaproszony na wizytę do PUP w celu podpisania umowy, co nastąpi prawdopodobnie kilka, kilkanaście dni później.
Tego musisz dopilnować od razu po zawarciu umowy o dofinansowanie
Po zawarciu umowy o dofinansowanie na rozpoczęcie działalności, w dość krótkim czasie musisz dopełnić kilku ważnych formalności, które są niezbędne do otrzymania środków. Urzędnik dokładnie Ci wszystko wyjaśni w momencie podpisywania dokumentów, niemniej chodzi tu głównie o zarejestrowanie działalności w CEIDG, a także ustanowienie i dostarczenie potwierdzenia zabezpieczenia dotacji.
Jeśli zdecydowałeś się na zabezpieczenie w formie aktu notarialnego o poddaniu się egzekucji, zwróć uwagę na wybór notariusza. Choć taki dokument ma ściśle określoną konstrukcję, to jednak opłaty za jego sporządzenie bywają bardzo różne i wahają się od ponad 200 do nawet 1000 zł.
Zauważ również, że rejestrując działalność w CEIDG, powinieneś założyć rachunek bankowy dla swojej firmy. Różnice pomiędzy poszczególnymi ofertami są naprawdę duże, dlatego sprawdź ranking rachunków firmowych i zadbaj o wybór najlepszej dla siebie opcji. Dodajmy, że w tym zakresie promocje bankowe dla przedsiębiorców są naprawdę atrakcyjne – premie za otwarcie konta i spełnienie kilku niewygórowanych warunków często wynoszą od kilkuset do ponad 1000 złotych.
Ranking kont firmowych
-
Konto0 zł
-
Karta0 złMiesięczna opłata za kartę 0 zł
0 zł bezterminowo w ramach promocji (pod warunkiem wyrażenia i utrzymania zgód marketingowych)
-
Bankomaty0 złBankomaty 0 zł
0 zł bezterminowo w ramach promocji (pod warunkiem wyrażenia i utrzymania zgód marketingowych)
-
Przelew internetowy0 zł
-
Konto0 zł
-
Karta0 zł
-
Bankomaty0 zł / 6 złBankomaty 0 zł / 6 zł
- 0 zł - bankomaty Euronet
- 6 zł - pozostałe bankomaty
- 0 zł - wypłata Blik
-
Przelew internetowy0 zł
Otrzymałeś dotację dla bezrobotnych na działalność gospodarczą – co dalej?
Dotacja na założenie firmy zostanie Ci wypłacona kilka, kilkanaście dni po zawarciu umowy i dopełnieniu wspomnianych formalności. Na wydanie wszystkich środków i rozliczenie się z dofinansowania (potrzebne będą wszystkie rachunki i faktury, potwierdzenia dokonanych płatności i wypełnienie wniosku rozliczeniowego) będziesz miał około 2 miesiące, licząc od momentu założenia firmy. Po upływie kolejnych około 10 miesięcy, czyli gdy tylko przestanie obowiązywać umowa z urzędem, będziesz mógł zrobić z zakupionym sprzętem, co zechcesz – po tym czasie nie masz już obowiązku dalej prowadzić działalności.
Miej na uwadze, że urząd dokładnie przeanalizuje Twoje wydatki opłacone środkami z dotacji, a w razie jakichkolwiek nieprawidłowości wezwie Cię do złożenia pisemnych wyjaśnień. W skrajnym przypadku, czyli gdy np. wykorzystasz dofinansowanie niezgodnie z przeznaczeniem albo sprzedasz sprzęt przed upływem ważności umowy, może zerwać z Tobą współpracę i zażądać zwrotu dotacji wraz z odsetkami. Dzięki wniesionemu przez Ciebie zabezpieczeniu (np. poręczeniu, wekslowi czy aktowi notarialnemu o poddaniu się egzekucji), będzie mógł to łatwo wyegzekwować.
