Ile kosztuje faktoring? Rozbijamy koszty na czynniki pierwsze

Beata Szymańska
Beata Szymańska
Analityk produktów finansowych
Beata Szymańska
Beata Szymańska
Analityk produktów finansowych

96 publikacji 146 komentarzy

W Moneteo specjalizuje się w analizowaniu produktów dedykowanych klientom firmowym oraz w tekstach poradnikowych przeznaczonych dla bankowych nowicjuszy. Oprócz tego zajmuje się aktualizacją danych i zmianami w bankowych ofertach.


Ile kosztuje faktoring? Rozbijamy koszty na czynniki pierwsze
Spis treści

Z czego składają się koszty faktoringu?

Podstawowe opłaty, z którymi wiąże się faktoring, stanowią różnego rodzaju prowizje, odsetki oraz koszty związane z dodatkowymi usługami.

KOSZTY FAKTORINGU = PROWIZJA + ODSETKI + (opłata wstępna) + (inne opłaty)

Prowizja faktoringowa - od czego zależy jej wysokość?

Prowizja faktoringowa (administracyjna, operacyjna) to opłata, którą firma faktoringowa pobiera za czynności związane z bieżącą obsługą wierzytelności (prowadzenie rozliczeń z odbiorcami i monitorowanie należności). Z reguły stanowi określony procent od kwoty brutto faktury objętej faktoringiem, a jej wysokość zależy od takich zmiennych, jak:

  • wysokość limitu faktoringowego,
  • liczba faktur zgłoszonych do wykupu,
  • obroty firmy występującej o finansowanie,
  • liczba kontrahentów oraz ich reputacja płatnicza,
  • wiarygodność kredytowa faktoranta,
  • termin płatności faktury.

W niektórych firmach faktoringowych prowizja jest naliczana w ujęciu dziennym (dzięki czemu klient płaci tylko za faktyczny okres korzystania z finansowania), jednak zdecydowana większość faktorów nalicza ją w cyklu miesięcznym.

Przykładowo: W PKO Faktoring obowiązuje prowizja dzienna w wysokości 0,068% za każdy dzień finansowania faktury. Z kolei w AOW Faktoring miesięczne finansowanie dla małej firmy zamyka się w granicach od 2% do 3%.

Niekiedy zamiast prowizji wyrażonej procentowo możemy spotkać się z miesięczną (rzadziej kwartalną lub roczną) opłatą abonamentową. Jej wysokość jest zazwyczaj ustalana na podstawie przewidywanego poziomu usług i zakresu wsparcia, jakie firma faktoringowa będzie świadczyć w trakcie trwania umowy.

Jednak ta forma rozliczeń swoje zalety i wady. Po stronie plusów tej formy rozliczenia można wymienić stałość kosztów i przewidywalność - przedsiębiorca płaci ustaloną kwotę abonamentu niezależnie od liczby faktur przekazanych do wykupu w ramach przyznanego limitu. Daje mu to możliwość oszacowania z góry pełnych kosztów faktoringu.

Niemniej dla mikroprzedsiębiorstw lub firm, które korzystają z faktoringu sporadycznie, stała opłata abonamentowa może być nadmiernym obciążeniem w porównaniu do rzeczywistych potrzeb. Ponadto abonament zwykle wiąże się z wymogiem podpisania umowy np. na 12 lub 24 miesiące. Jeśli więc przedsiębiorca zdecyduje się na jej przedterminowe zakończenie (np. z powodu niezadowolenia z usług), może zostać obciążony dodatkowymi kosztami. Mogą to być:

  • opłaty za wcześniejsze rozwiązanie kontraktu,
  • konieczność uregulowania opłat abonamentowych za pozostały czas trwania umowy, nawet jeśli usługi nie będą dalej świadczone.

Odsetki - czym są i jak są naliczane w faktoringu

Kolejnym kosztem ponoszonym przez faktoranta są odsetki. Należy podkreślić, że zarówno sposób ich naliczania, jak i sposób pobierania mogą się znacznie różnić w zależności od firmy faktoringowej, co zdecydowanie utrudnia wyliczenie kosztów.

I tak, w niektórych firmach faktoringowych odsetki są określane jako procentowa wartość faktury, w innych – jako procentowa wartość zaliczki. Jedni faktorzy naliczają odsetki za każdy rzeczywisty dzień finansowania, drudzy – za okres umowny. Odsetki mogą być pobierane „z góry” albo „z dołu” poprzez potrącenie kwot z należnych do wypłaty zaliczek lub opłacane przez klienta osobnym przelewem. Ponadto ich wysokość może być różna w zależności od długości okresu finansowania (im jest dłuższy, tym odsetki są wyższe).

Oprócz odsetek dyskontowych faktor może pobierać odsetki procentowe (np. za okres tolerowanego opóźnienia) oraz odsetki karne (np. za brak spłaty zaliczki w terminie).

Opłata wstępna/przygotowawcza - czy zawsze występuje?

Kolejną z opłat, jakie ponosi potencjalny klient (choć nie we wszystkich firmach faktoringowych), jest prowizja przygotowawcza, pobierana w dniu wprowadzenia umowy do systemu transakcyjnego faktora. Z reguły przybiera wartość kwotową lub stanowi procent od przyznanego limitu faktoringowego.

Ważne! Warto mieć świadomość, że firmy faktoringowe naliczają prowizję przygotowawczą nie tylko po rozpoczęciu finansowania, lecz również w każdą rocznicę podpisania umowy.

Inne opłaty

W umowie faktoringowej mogą również się pojawić opłaty dodatkowe. Ich charakter i wysokość zależą od konkretnego faktora, typu faktoringu, zdolności kredytowej klienta, a także kilku innych czynników (np. obrotów z poszczególnymi kontrahentami, średniej wartości faktur, liczby płatników, okresu finansowania itp.). Do najczęstszych opłat należą:

  • prowizja za przejęcie ryzyka (stosowana w faktoringu pełnym),
  • opłata za zaangażowanie (czyli za brak wykorzystania przyznanego limitu),
  • prowizja za aneks do umowy,
  • prowizja za zweryfikowanie kontrahentów,
  • opłata za włączenie nowego kontrahenta do umowy oraz nadanie mu sublimitu,
  • prowizja za dodatkowy okres karencji na spłatę sfinansowanej faktury po terminie jej płatności,
  • koszt ubezpieczenia przy faktoringu pełnym,
  • opłaty za czynności windykacyjne podejmowane w imieniu klienta.

Czynniki wpływające na koszt faktoringu

Ostateczny koszt faktoringu jest uzależniony od polityki finansowej konkretnej firmy faktoringowej oraz stosowanego przez nią podejścia do oceny ryzyka. W efekcie jeden i ten sam przedsiębiorca może otrzymać od różnych faktorów oferty znacząco różniące się pod względem cenowym. Na przykład, niektóre firmy faktoringowe uzależniają wysokość prowizji od wielkości obrotów przedsiębiorstwa klienta, podczas gdy inne koncentrują się na liczbie zgłaszanych faktur i wysokości przyznanego limitu. Dla kolejnych kluczowym czynnikiem jest wiarygodność płatnicza kontrahentów – oznacza to, że koszt faktoringu może być niższy, jeśli przyjęte do wykupu faktury dotyczą odbiorców terminowo regulujących swoje zobowiązania.

Zdarza się, że firma faktoringowa, chcąc przyciągnąć większą liczbę klientów, rezygnuje z niektórych opłat, takich jak prowizja przygotowawcza, opłata za spłatę w okresie tolerowanego opóźnienia czy za dodanie nowego kontrahenta. W takich przypadkach warto jednak zweryfikować, czy brak tych opłat nie jest kompensowany w inny sposób, na przykład przez wyższe odsetki lub mniej korzystne warunki ogólne.

Rodzaj faktoringu

Warto przypomnieć, że na rynku dostępne są różne rodzaje faktoringu, które można podzielić według kilku kryteriów. Podstawą podziału może być:

  • przejęcie odpowiedzialności za ryzyko niewypłacalności dłużnika (faktoring pełny lub niepełny),
  • liczba obsługiwanych wierzytelności (finansowanie pojedynczych faktur, faktoring globalny), lokalizacja działalności kontrahentów (faktoring krajowy lub międzynarodowy),
  • charakter zobowiązań (faktoring wierzytelnościowy lub odwrotny),
  • stopień jawności umowy (faktoring jawny lub cichy),
  • grupa docelowa korzystająca z usługi (mikro-, małe, średnie przedsiębiorstwa, korporacje).

Poszczególne odmiany faktoringu różnią się poziomem ryzyka i kosztami obsługi zobowiązania. Przykładowo:

  1. W faktoringu pełnym (bez regresu) jeśli kontrahent nie zapłaci faktury, faktor musi na własną rękę odzyskać należność. Aby zrekompensować sobie to ryzyko, firmy faktoringowe naliczają wyższe prowizje.
  2. Z kolei w faktoringu cichym kontrahenci nie są informowani o cesji wierzytelności na faktora. To oznacza, że faktor nie może bezpośrednio od nich egzekwować długu w razie opóźnień lub problemów z płatnością. Zwiększa to ryzyko niespłacenia należności, które jest uwzględniane w wyższych kosztach usługi.
  3. Z nieco inną sytuacją mamy do czynienia w faktoringu międzynarodowym. Na wysokie koszty tej formy finansowania składają się wydatki związane z weryfikacją wiarygodności zagranicznych kontrahentów oraz z ubezpieczeniem należności eksportowych. Dodatkowym obciążeniem dla firmy faktoringowej jest ryzyko kursowe i możliwe opóźnienia w spłatach zobowiązań.

Podsumowując, wyższe koszty niektórych form faktoringu wynikają z podwyższonego ryzyka, wydatków związanych z zarządzaniem zobowiązaniami, a także dodatkowych nakładów na ubezpieczenie i obsługę prawną.

Branża i ryzyko związane z fakturowanymi fakturami

Koszt faktoringu może również zależeć od branży, w której działa potencjalny klient. Niektóre sektory gospodarki (np. budownictwo, transport, turystyka, handel detaliczny), częściej borykają się z problemami finansowymi, takimi jak nieterminowe płatności, niewypłacalność kontrahentów czy trudności wynikające z regulacji prawnych. Wysokie ryzyko operacyjne w takich branżach zwiększa prawdopodobieństwo utraty płynności finansowej, co wymaga dokładniejszej analizy ryzyka przez faktora. W skrajnych przypadkach firmy funkcjonujące w określonych sektorach gospodarki mogą spotkać się z odmową udzielenia faktoringu.

Warto jednak w tym miejscu dodać, że jednocześnie możemy znaleźć na rynku faktorów, którzy nie stosują wykluczeń branżowych i oferują finansowanie nawet firmom z branż uznawanych za ryzykowne. Z reguły jednak udostępniają takim podmiotom niskie limity i wymagają dodatkowych zabezpieczeń.

Termin płatności faktur

Wysokość prowizji faktoringowej bywa też zależna od terminu płatności faktury. Występuje tu następująca zależność: im dłuższy termin płatności faktury (np. 90- lub 120-dniowy), tym wyższa prowizja faktoringowa.

Ten fakt można wyjaśnić w następujący sposób - faktorzy, finansując fakturę, ponoszą koszty kapitału przez cały okres oczekiwania na płatność. Dłuższy okres oznacza wyższe ryzyko, które jest przenoszone na klienta w postaci wyższych opłat.

Historia kredytowa faktoranta

Jak już wiemy, faktoring jest usługą, która wymaga oceny ryzyka przed zawarciem umowy z potencjalnym klientem. Jednym z powodów, dla których faktor może odmówić finansowania faktur, jest brak wiarygodności kredytowej przedsiębiorcy (w przypadku mikrofirm działających w formie JDG ocenie podlega także wiarygodność właściciela firmy jako klienta indywidualnego).

Nie wszystkie jednak firmy faktoringowe sprawdzają sytuację finansową przedsiębiorcy i weryfikują jego historię kredytową w Biurze Informacji Kredytowej oraz Biurze Informacji Gospodarczej. Niektórzy faktorzy (np. Monevia), oferują faktoring bez BIK, z którego można skorzystać, nawet będąc zadłużonym i nie mając wystarczającej zdolności kredytowej. Jednak w takim przypadku nie ma co liczyć na wysoki limit faktoringowy, ponadto faktor może wymagać dodatkowych zabezpieczeń na poczet przyszłych transakcji.

Wiarygodność kontrahentów

W klasycznym faktoringu kluczową rolę odgrywa wiarygodność kontrahentów, a nie zdolność kredytowa potencjalnego klienta. To przecież kontrahenci będą spłacać wierzytelności, dlatego faktor musi upewnić się, że są oni stabilni finansowo, terminowo regulują swoje zobowiązania i cechują się wysoką moralnością płatniczą. Ta ostrożność wynika z oceny ryzyka.

Firmy często tego nie rozumieją i proponują faktorom nierzetelnych odbiorców, licząc, że faktoring ich zdyscyplinuje. Prawda jest taka, że w większości przypadków takie firmy nie otrzymają finansowania.

Indywidualne negocjacje z faktorem

Fakt, że na całkowity koszt faktoringu wpływa wiele zmiennych, otwiera potencjalnym klientom drogę do indywidualnych negocjacji z faktorem. Pertraktacjom mogą podlegać takie elementy umowy, jak wysokość prowizji faktoringowej, opłaty przygotowawczej i limitu finansowania, liczba dni karencji i regresu, czy też koszt usług dodatkowych (np. windykacji podejmowanej w imieniu faktoranta). Ponadto do zapisów, które można swobodnie kształtować, zaliczamy np. minimalną wartości przyjętej do wykupu pojedynczej faktury, listę kontrahentów objętych umową, wysokość limitów zadłużenia dla poszczególnych dłużników lub wymagane przez faktora zabezpieczenia.

Taka swoboda w kształtowaniu warunków współpracy jest możliwa dlatego, ponieważ umowa faktoringowa jest umową nienazwaną. Oznacza to, że jej treść nie jest regulowana obowiązującymi przepisami - nie ma jednego, "odgórnie" narzuconego wzoru, a każda firma faktoringowa może zastosować własny.

Co więcej, również klient ma prawo do modyfikacji niektórych zapisów kontraktu, tak aby były dostosowane do jego potrzeb. Zdecydowanie warto z tego prawa skorzystać - jednak aby negocjacje poszły po naszej myśli, trzeba się do nich odpowiednio przygotować, najlepiej zaczynając od oszacowania kosztów.

Ile kosztuje faktoring w praktyce?

Przed wyborem konkretnej oferty warto zwrócić uwagę na miesięczny koszt finansowania faktury, ponieważ różnice w cenach mogą być naprawdę znaczące. Na rynku dostępne są stawki, które wynoszą mniej niż 1% miesięcznie od wartości brutto faktury, ale także takie, które mogą przekraczać 4%-5% (np. w faktoringu cichym).

Przykłady wyliczeń kosztów faktoringu

Przyjrzyjmy się teraz na konkretnym przykładzie, jak w praktyce mogą wyglądać podstawowe koszty faktoringu: prowizja przygotowawcza, prowizja faktoringowa oraz odsetki. Nasz przykład opiera się na następujących założeniach:

  • Limit faktoringowy: 400 000 zł
  • Prowizja przygotowawcza: 1,22%
  • Wartość faktury brutto: 12 300 zł
  • Prowizja faktoringowa - 2%
  • Wypłacona zaliczka: 80% czyli 9 840 zł
  • Oprocentowanie (wibor + marża): łącznie 3,60% w skali roku
  • Termin finansowania: 30 dni

Wyliczenie kosztów:

Koszt prowizji przygotowawczej liczonej od wysokości limitu (400 000 x 1,22%) = 4 880 zł.

Koszt prowizji faktoringowej liczonej od wartości faktury brutto (12 300 x 2%) = 246 zł

Odsetki liczone od wypłaconej zaliczki (9 840 x 3,60% x 30 (dni)/365 (dni) = 28,08 zł

Łącznie: 5 154,08 zł.

Porównanie ofert faktoringu w różnych firmach

Przy analizie ofert kredytowych przedsiębiorcy zwracają uwagę na takie parametry, jak RRSO, oprocentowanie, marże oraz prowizje bankowe. W faktoringu parametrów jest znacznie więcej, a ich wartości zależą od rodzaju usługi i polityki cenowej faktora. Dodatkowo, różne firmy faktoringowe używają różnych nazw dla opłat i definiują je w odmienny sposób, co utrudnia porównanie ofert. Aby ułatwić sobie to zadanie, można skorzystać z kalkulatora na stronie finansującego do wyliczenia szacunkowego kosztu faktoringu. Niestety, taka opcja jest dostępna tylko przy finansowaniu pojedynczych faktur i oferuje ją jedynie niewielka liczba faktorów.

Finansowanie faktur - porównanie kosztów w różnych firmach faktoringowych

ING Finansowanie Faktur

540 zł

FaktorOne

480 zł

eFaktoring NFG

403,38 zł

Kuke Finance

300 zł

Wyliczenie zostało przeprowadzone przy następujących założeniach: kwota faktury - 10 000 zł, liczba dni pozostałych do terminu spłaty faktury - 60, roczny przychód firmy do 5 mln zł

Faktoring a kredyt - które rozwiązanie wybrać?

Kredyt i faktoring to alternatywne źródła finansowania przedsiębiorstw, które pomagają rozwiązać problem długich terminów płatności i tym samym znacząco poprawić płynność finansową firmy. Jednak oba produkty dzieli sporo różnic.

Porównanie kredytu i faktoringu

Parametry

Kredyt

Faktoring

Okres finansowania

Zobowiązanie długoterminowe - od 1 roku do kilku lat

Zobowiązanie krótkoterminowe - od 30 do 120 dni

Przeznaczenie środków

Celowe (bieżąca działalność, inwestycje, samochód)

Dowolne

Czas trwania umowy

Określony

W zależności od firmy faktoringowej:

określony

nieokreślony

transakcja jednorazowa bez podpisywania umowy

Wymagana zdolność kredytowa

TAK

NIE (w większości odmian faktoringu)

Decyzja o udzieleniu finansowania

Do kilku tygodni

Nawet w 24 godziny od złożenia wniosku

Dostępność

Dla firm z min. 12- miesięcznym stażem

Dla firm od pierwszego dnia działalności

Dodatkowe usługi

NIE

TAK (weryfikacja kontrahentów, monitoring należności, wsparcie w windykacji)

Termin spłaty

Sztywny

Możliwość przesunięcia terminu spłaty o 15-30 dni (okres tolerowanego opóźnienia)

Wpływ na zdolność kredytową

TAK

NIE

Opłaty

odsetki

marża banku

prowizja za udzielenie kredytu

koszt dodatkowych produktów (ubezpieczenie, konto firmowe)

opłaty związane z obsługą kredytu (aneksowanie umowy, wcześniejsza spłata)

odsetki

prowizja faktoringowa

prowizja przygotowawcza (w zależności od firmy)

opłaty związane z obsługą umowy

koszt ubezpieczenia przy faktoringu pełnym

Źródo: opracowanie własne

Faktoring może stanowić atrakcyjniejszą alternatywę dla tradycyjnych kredytów bankowych, zwłaszcza dla firm borykających się z trudnościami w uzyskaniu finansowania ze względu na brak historii kredytowej lub zabezpieczeń. W porównaniu z kredytami faktoring jest usługą bardziej elastyczną i zapewniającą szybszy dostęp do środków. Należy jednak pamiętać, że przy długoterminowym finansowaniu całkowity koszt niektórych odmian faktoringu może znacznie przewyższać koszt kredytu.

W jakich sytuacjach faktoring jest korzystniejszy finansowo od kredytu?

Przede wszystkim wówczas, gdy chcemy zmniejszyć wysokość zobowiązania podatkowego. Wydatki z tytułu korzystania z usługi faktoringowej można bowiem zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu i odliczyć od podatku.

Oczywiście, także kredyt firmowy może być uwzględniony jako koszt uzyskania przychodu, ale w węższym zakresie. Do kosztów zaliczane są odsetki od kredytu oraz opłaty związane z jego udzieleniem, pod warunkiem że środki zostały przeznaczone na cele związane z działalnością gospodarczą. Nie można jednak ująć w kosztach samych rat kapitałowych, ponieważ są one jedynie zwrotem pożyczonej kwoty.

Czy można obniżyć koszty faktoringu?

Istnieją trzy skuteczne metody obniżenia kosztów związanych z usługą faktoringową.

Pierwszą z nich jest wybór odpowiedniego rodzaju finansowania. Dla małych firm o niskich obrotach i niewielkiej liczbie rozproszonych odbiorców najbardziej opłacalnym rozwiązaniem może być finansowanie pojedynczych faktur z dzienną stawką prowizyjną. Oczywiście, taka firma może również zdecydować się na klasyczny faktoring z regresem w modelu abonamentowym, jednak musi liczyć się z wyższymi kosztami, o których wspomniano wcześniej.

Druga metoda to dokładna analiza umowy przed podpisaniem. Warto zwrócić uwagę na szczegóły, które mogą wpływać na ostateczne koszty. Przykładowo, niektóre firmy faktoringowe naliczają odsetki od wartości brutto faktury zamiast od kwoty faktycznie wypłaconej zaliczki. Taka praktyka może skutkować ukrytym wzrostem kosztów odsetkowych.

Trzecim sposobem jest staranny wybór faktora. Obecnie na rynku działa ponad 60 firm faktoringowych, zarówno bankowych, jak i pozabankowych, oferujących różne modele finansowania faktur. Ich propozycje różnią się pod wieloma względami, także w zakresie polityki cenowej. Aby uniknąć przepłacania, warto poświęcić czas na porównanie dostępnych ofert i wybranie tej najlepszej.

Ranking firm faktoringowych - grudzień 2024

  • Limit faktoringowy
    100 tys. zł - 15 mln zł
  • Wysokość zaliczki
    90% - 100%
  • Waluta
    PLN, EUR
  • Pozostałe usługi
    TAK
    Pozostałe usługi TAK

    • weryfikacja kontrahentów
    • dedykowany opiekun klienta
W zależności od potrzeb klient może przeznaczyć cały limit globalny na jednego kontrahenta.
Przeczytaj recenzję
5
Złóż wniosek
  • Limit faktoringowy
    5 tys. zł - 250 tys. zł
  • Wysokość zaliczki
    do 100% wartości faktury
  • Waluta
    PLN, EUR
  • Pozostałe usługi
    TAK
    Pozostałe usługi TAK

    • monitoring płatności
    • wsparcie w windykacji
Finansowanie faktur przed uruchomieniem cesji wierzytelności.
  • Limit faktoringowy
    od 50 tys. zł
  • Wysokość zaliczki
    do 100% wartości faktury brutto
  • Waluta
    PLN, EUR
  • Pozostałe usługi
    TAK
    Pozostałe usługi TAK

    • bezpłatny monitoring i windykacja należności po terminie płatności
    • bezpłatna weryfikacja kondycji finansowej płatnika faktury
Przelew gotówki za sprzedaną fakturę na wielowalutową kartę płatniczą klienta (bez czekania na sesje Elixir w banku).
Przeczytaj recenzję
4
Złóż wniosek
Oceń artykuł
5
(1 ocena)
Aby oddać głos, wskaż odpowiednią liczbę gwiazdek.
Dziękujemy za Twój głos Dziękujemy za Twój głos

Komentarze

(0)
Dodaj swój komentarz...
Nie ma jeszcze komentarzy
Skomentuj jako pierwszy