Wyobraźmy sobie, że jesteśmy w sklepie i robimy duże tygodniowe zakupy. W kolejce uświadamiamy sobie, że nie zabraliśmy portfela. Gorączkowo zastanawiamy się, jak wybrnąć z tej sytuacji i nagle - olśnienie! Przecież mamy w kieszeni telefon, a w nim aplikację do płatności mobilnych! Przy finalizowaniu płatności zbliżamy smartfon do terminala, wpisujemy PIN i gotowe. Wszystko się udało, mimo że karta płatnicza została w domu.
Co to są płatności mobilne?
Płatności mobilne to określenie na wszelkie transakcje dokonywane urządzeniami mobilnymi, np. telefonem, zegarkiem, opaską itd. Można je rozumieć szeroko, uwzględniając zarówno przelewy dokonywane przez aplikacje mobilne, jak i płatności zbliżeniowe, lub wąsko, utożsamiając wyłącznie z transakcjami zbliżeniowymi. Na potrzeby tego tekstu przyjmiemy to drugie podejście, w którym płatności mobilne to po prostu płatności telefonem bądź innym urządzeniem za zakupy w sklepach stacjonarnych i internetowych.
Moda na wygodne zakupy
Bądźmy szczerzy – karta debetowa czy kredytowa nie jest już nowoczesną metodą płatności za zakupy. Banki i fintechy, chcąc nam ułatwić życie, wprowadzają także inne możliwości w tym zakresie, np. Blika, HCE, Google Pay, Apple Pay itd.
Płatności mobilne – przy pomocy telefonu bądź innych urządzeń mobilnych (np. tabletu, zegarka itp.) – stały się nieodłącznym elementem bankowej oferty i zajmują już stabilną pozycję na rynku. Jak pokazuje raport “Płatności cyfrowe 2020”, aż 34% Polaków posiada dostęp do różnych metod opłacania zakupów, czy to Blikiem, zbliżeniowo telefonem, czy zegarkiem. Rosnąca popularność takich rozwiązań sprawia, że warto choć ogólnie wiedzieć, które płatności mobilne dostępne są na polskim rynku.
Rodzaje płatności mobilnych
Płatności zbliżeniowe są dziś powszechnie używane i nic w tym dziwnego - w końcu to szybki i wygodny sposób na opłacanie zakupów. Z tej metody można korzystać także mobilnie; w zależności od posiadanego urządzenia możemy wyróżnić:
-
płatności telefonem - możliwe są zarówno zbliżeniowo, w technologii NFC (Apple Pay, Google Pay, Blik zbliżeniowy, HCE), jak i bez niej (Blik z kodem).
-
płatności zegarkiem - do tej grupy należą Garmin Pay, SwatchPay! i Xiaomi Pay.
Płatności mobilne w polskich bankach
Z poniższej tabeli dowiesz się, które z powyższych usług są dostępne w konkretnym banku:
Bank | Blik | HCE | Google Pay | Apple Pay | Garmin Pay | SwatchPAY! | Xiaomi Pay |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Alior Bank | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | |
Bank BPS | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ||
Bank Millennium | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ||
Bank Pekao | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | |||
Bank Pocztowy | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ||
BNP Paribas | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | |
BOŚ Bank | ✔️ | ✔️ | |||||
Citi Handlowy | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ||||
Credit Agricole | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | |
ING Bank Śląski | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ||
Inteligo | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | |||
mBank | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | |
Nest Bank | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | |
PKO BP | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ||
Plus Bank | ✔️ | ||||||
Santander Bank Polska | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | |
Spółdzielcza Grupa Bankowa | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ||
Toyota Bank | ✔️ | ||||||
Velo Bank | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ||
Volkswagen Bank | ✔️ | ✔️ | ✔️ |
Początki płatności mobilnych w Polsce
Zanim na dobre zaczęliśmy płacić zbliżeniowo telefonem, transakcje mobilne wyglądały całkiem inaczej. W bankowości funkcjonowały aplikacje IKO (wcześniejsza wersja aplikacji mobilnej PKO BP) oraz iKasa (wdrożona m.in. przez Alior Bank i Getin Bank) — obie służyły do płatności w sklepach (przy czym iKasa tylko w Biedronce), a transakcje opierały się o kody jednorazowe generowane w aplikacji. Taki kod należało pokazać kasjerowi, a następnie zaakceptować płatność w telefonie. Obecnie iKasa dostępna odeszła już do lamusa, a aplikacja IKO w PKO BP została unowocześniona o płatności HCE i BLIK (patrz wyżej).
Mastercard Mobile
Mastercard Mobile było rozwiązaniem przygotowanym przez Mastercarda na polski rynek, które pozwalało klientom kupić bilety czy zapłacić za parking w takich aplikacjach mobilnych jak SkyCash, mPotwór czy Sprytny Bill bez podawania szczegółowych danych kart płatniczych. Aplikacja integrowała różne systemy drobnych płatności i umożliwiała podłączenie do nich swojego "plastiku". Mastercard Mobile w takiej formie działało np. w Alior Banku i T-Mobile Usługi Bankowe. Ostatecznie usługa została zastąpiona przez cyfrowy portfel Masterpass, który dostępny jest bezpośrednio w Santander Bank Polska (a pośrednio także w pozostałych bankach) i oferuje także płatności internetowe.
Płatności NFC
Płatności simcentryczne w technologii NFC to poprzednik znanego obecnie HCE. Tzw. płatności NFC pozwalały na transakcje zbliżeniowe telefonem, jednak ich działanie było trochę skomplikowane. Aby skorzystać z usługi - oprócz telefonu z modułem NFC - należało posiadać specjalną kartę SIM NFC i aktywować funkcję u operatora, a same płatności odbywały się za pomocą specjalnie do tego przeznaczonej aplikacji. Transakcje telefonem w technologii NFC umożliwiały sieci T-Mobile (m.in. w mBanku, T-Mobile Usługi Bankowe czy Getin Banku) oraz Orange (np. w ING i mBanku), a do przeprowadzenia płatności należało dodatkowo posiadać wirtualną kartę NFC wydaną przez bank.
Płatności mobilne a bezpieczeństwo
Wspomnijmy w tym miejscu o kwestii bezpieczeństwa, która może zniechęcać niektórych do skorzystania z płatności mobilnych.
Usługi typu Google Pay czy Apple Pay opierają się na tzw. tokenizacji. Oznacza to, że dane kart płatniczych dodajemy do portfeli tylko raz i potem są one zastępowane tzw. tokenem, czyli ciągiem znaków. W procesie płatności wykorzystywany jest właśnie token, dzięki czemu wrażliwe informacje, takie jak numer karty czy kod CVC/CVV, są chronione przed osobami postronnymi.
Blik z kolei bazuje na kodach jednorazowych, które są generowane tylko dla konkretnej transakcji, a płatność z kolei potwierdzana jest PIN-em do aplikacji mobilnej. Nawet jeśli ktoś pozna taki kod, nie będzie mógł wykorzystać go ponownie.
Płać wygodnie
Banki lubią ułatwiać nam życie, a jednym z lepszych na to sposobów są różne metody płatności mobilnych, czy to telefonem, czy zegarkiem. Śmiało można powiedzieć, że po wypróbowaniu czy to Google Pay, czy Blika, łatwo się do nich przyzwyczajamy i korzystamy coraz częściej przy każdej okazji. Sprawę ułatwiają kolejne usprawnienia wprowadzane przez operatora danej usługi, dzięki czemu zwiększa się nie tylko jej wygoda, ale i bezpieczeństwo. Z biegiem czasu pojawiają się coraz to nowe pomysły na płatności mobilne i pozostaje tylko czekać na to, czym zaskoczą nas banki i fintechy.