Obligacje indeksowane inflacją: czym są i czy warto je kupić?

Warto też zwrócić uwagę na fakt, że obligacje 4-letnie wypłacają odsetki co rok, a 10-latki dopiero na koniec okres, na jaki opiewają.

Patrząc na ofertę dziś, w pierwszym roku oszczędzania korzystniejsze wydają się konta oszczędnościowe, bo faktycznie można obecnie skorzystać z ofert na 8% i na dodatek mamy do czynienia z "efektem kuli śnieżnej" (dopisywane odsetki pracują na nowe odsetki). Nie ma jednak pewności, że za kilka miesięcy takie oferty będą dostępne, a tymczasem oprocentowanie obligacji przez cały rok będzie takie, jak zapisano w liście emisyjnym (dla 4-latek jest to obecnie 7% w skali roku).

Pewne wnioski można próbować wysnuwać z przeszłości. W ostatnich miesiącach oprocentowanie najlepszych depozytów było mniej więcej na poziomie połowy wysokości inflacji. Gdyby taka zależność miała się utrzymać w przyszłości, to za rok, w lutym 2024 r., zakładając, że spełnią się prognozy Prezesa Glapińskiego o inflacji poniżej 10%, oprocentowanie depozytów może być na poziomie 4-5%. Tymczasem kupione dziś 4-latki w 2. roku swego istnienia mogą mieć oprocentowanie sięgające 9-10% (inflacja + marża).

To tylko dywagacje, a jak będzie - czas pokaże ?

Ja słyszałem, że lokaty nie są opłacalne

Czyli jednak lokata przyniesie większy zysk?

To chyba mocno zalezy od tego na jakich warunkach jest, tak samo obligacje.

Czy obligacje dają większy procent?

Przy wyborze metody oszczędzania należy patrzeć nie tylko na poziom oprocentowania, ale uwzględnić również warunki jego uzyskania, maksymalną kwotę, jaka może nim być objęta, czas jego obowiązywania i inne czynniki. Ważne jest także, jak długo chcemy oszczędzać, czy zależy nam na dostępie do środków na wypadek, gdybyśmy musieli po nie sięgnąć...

Aktualną ofertę obligacji znajdziesz tutaj: https://www.obligacjeskarbowe.pl/

Z reguły bardziej się opłacają, ale tak jak wyżej - trzeba dobrze wczytać się w warunki i po prostu porównać. No i trzeba pamiętać żeby jednak dotrzymać tego okresu inwestycji bo przedwczesny wykup wiąże się z potrąceniem wypracowanych odsetek

A czy można jakoś ocenić, czy obligacje teraz są opłacalne czy nie??

Wystarczy popatrzeć na poziom oprocentowania oferowanego przez banki i to, jakie dotyczy obligacji, a znajdziesz odpowiedź na to pytanie.

W bankach oprocentowanie będzie spadało, bo spada inflacja i pewnie wkrótce Rada obniży stopy procentowe, a tymczasem oprocentowanie obligacji masz na cały rok. W kolejnym roku oprocentowanie obligacji 4-letnich to inflacja + 1% marży. W bankach nie znajdziesz oferty ponad inflację.

Obligacje skarbowe, o których mowa w tekście, nie są przedmiotem obrotu giełdowego. Można jednak złożyć dyspozycję ich przedterminowego wykupu (wiąże się to z niewielką opłatą), co pozwoli uwolnić przed czasem zamrożone środki.

Są również obligacje skarbowe ze stałym oprocentowaniem, które są notowane na giełdzie i tym samym mogą być swobodnie nabywane i sprzedawane przez inwestorów.

jakiego rzędu jest to opłata za przedwczesny wykup obligacji? Gdzieś słyszałam, że to na tyle duża kwota że nie mamy żadnego zysku..

Nie, kwota jest niewielka - obecnie waha się od 0,7 do 2 zł w zależności od rodzaju obligacji. Informacje na temat stawek za przedterminowy wykup znajdziesz m.in. na rządowej stronie poświęconej obligacjom skarbowym.

A tracimy też wtedy jakieś swoje odsetki?

w pewnym sensie tak bo Jeśli sprzedasz obligi przed kapitalizacją odsetek to po prostu ich nie dsotaniesz. Czyli jeśli będzie to np. obligacja 4-letnia, która płaci odsetki co roku a ty sprzedasz ją w 9 miesiącu to za ten okres nie dostaniesz nic.

Tomek, Twoje rozumowanie nie jest poprawne. W momencie przedstawienia obligacji do wykupu przed terminem inwestor otrzymuje kapitał z naliczonymi odsetkami, przy czym kwota jest pomniejszona o opłatę za przedterminowy wykup. Przykład dotyczący takiej sytuacji zawarty jest w odpowiedzi na pytanie "Jak mogę sprzedać obligacje przed terminem na tej stronie https://www.obligacjeskarbowe.pl/faq/

To ogólna zasada, od której obowiązują pewne wyjątki, zależnie od rodzaju obligacji, momentu przedstawienia ich do wykupu. Szczegółowe zasady opisane są w liście emisyjnym.

Faktycznie odsetki jednak są naliczane i wypłacane mimo przedwczesnego wykupu. Zwracam honor!

W tej sytuacji będzie się liczył odczyt inflacyjny z listopada 2021 roku, który wynosił 7,8%. Oznacza to, że odsetki wypłacone w styczniu 2023 roku zostaną naliczone na podstawie oprocentowania na poziomie 9,05% (bo 7,8% + 1,25 p.p.).

Swoją drogą, na rządowej stronie poświęconej obligacjom skarbowym dostępne są tabele odsetkowe dla wszystkich wyemitowanych obligacji. Za jej pośrednictwem można odnaleźć swoje obligacje i sprawdzić, ile wynosiło oprocentowanie w minionych okresach odsetkowych i ile będzie wynosiło w okresie obecnym.

Jeśli chodzi o tę drugą kwestię, to pozwolę sobie zacytować odpowiedź konsultanta z serwisu rządowego obligacjeskarbowe.pl:

"Do obligacji nabywanych standardowo na rachunku rejestrowym nie można ustanowić dyspozycji na wypadek śmierci. W przypadku śmierci Klienta środki wchodzą w skład masy spadkowej. W tym przypadku spadkobiercy zgłaszają się do placówki z aktem zgonu posiadacza obligacji i prawomocnym postanowieniem sądu o nabyciu spadku albo z aktem poświadczenia dziedziczenia i prowadzone jest postępowanie spadkowe."

A co do pierwszej kwestii - nie udzielamy porad inwestycyjnych, więc mogę tylko napisać, że z analiz wielu ekonomistów wynika, że wskaźnik inflacji faktycznie powinien zacząć spadać. Może się zatem okazać, że jeszcze w tym roku lub w przyszłym będzie już jednocyfrowy - w tej sytuacji zyski z takich obligacji też będą jednocyfrowe. Warto jednak zaznaczyć, że te papiery mają długi okres ważności, więc decyzja o ich nabyciu powinna uwzględniać również te odległe perspektywy. Nikt nie jest w stanie przewidzieć, ile może wynieść inflacja za 3, 5 czy 10 lat, ale pamiętaj, że zawsze możesz zdecydować się na przedterminowy wykup obligacji.

Pewne znaczenie ma tutaj to, czy mowa o obligacjach 4-letnich czy 10-letnich, bo w tych pierwszych odsetki są wypłacane po każdym okresie odsetkowym, a w dziesięciolatkach na koniec, przy wykupie obligacji. Niemniej akurat w tym przypadku można przyjąć, że przedterminowy wykup prawdopodobnie nie będzie się opłacał (warto jeszcze dokładnie to sobie policzyć, uwzględniając koszt zamiany/przedterminowego wykupu obligacji). Już od marca 2023 r. posiadane obligacje z oprocentowaniem 2,5% zaczną mieć oprocentowanie zależne od inflacji, czyli o wiele wyższe niż to 7%, które występuje w obecnie oferowanych papierach.

Decydujące znaczenie ma komunikat prezesa GUS o rocznej inflacji wydany w miesiącu poprzedzającym ten, w którym rozpoczyna się nowy okres odsetkowy. Załóżmy, że kupiłeś obligacje czteroletnie w listopadzie 2022 r. Wówczas będzie Cię interesował komunikat prezesa GUS z października 2023 r. Powiedzmy, że odczyt inflacji rok do roku będzie 15%,, to po dodaniu do tej wartości marży zapisane w warunkach emisji otrzymasz oprocentowanie w okresie XI 2023 - X 2024 r.

Wydaje się, że ma to sens, ale wszystko zależy od tego jakie są twoje przewidywania względem inflacji w najbliższych 10 latach. Nikt nie wie tego, co stanie się dalej z cenami w tak długim terminie... niebawem inflacja pewnie wyhamuje, bo szykuje się recesja, więc wtedy te obligacje dadzą mniej zarobić, ale co będzie za 2 lata 5 lat to nie wiadomo.

Czyli można ująć to tak, że teraz jest najlepszy czas na zakup obligacji inflacyjnych ?

Wydawałoby się, że chyba tak...

W takim razie chyba serio trzeba się przyjrzeć ofercie i w końcu to sfinalizować

A gdzie będziesz kupować obligacje?

zdecydowanie to raczej najlepszy moment gdyż poziom inflacji jest naprawde wysoki

ja kupiłam swoje obligacje 4 letnie w pekao

Mozna to zrealizować wszystko online? Czy konieczna jest wizyta w banku ?

Zawsze lepiej wykupić obligacje i jakkolwiek ulokować oszczędności niż trzymać je w skarpecie

Obligacje można kupić online.

Masz rację, zdarzają się sytuacje, gdy rząd odcina się od swoich poprzedników. Dzieje się tak na ogół przy zmianie ustroju w wyniku wojny, rewolucji i innych zdarzeń nie związanych z demokratycznymi wyborami. Prawdopodobieństwo czegoś takiego w Polsce (mimo wojny trwającej w Ukrainie) wydaje się być mimo wszystko niewielkie, aczkolwiek - jak napisałeś - taką ewentualność też trzeba uwzględnić w swoich rozważaniach przed inwestycją.

Czyli rozumiem, że w razie jakby coś się stało to możemy zostać z niczym?

No ale póki co nie zapowiada się na taką sytuację więc chyba można być spokojnym, względnie :)

Ale w tych długoterminowych już niekoniecznie.

No w sumie mozna to tak interpretować - chociaż jeżeli tak się będziemy obawiać wszystkiego to nic nie zrobimy

Ja bym mimo wszystko ryzykowała - taki scenariusz ma raczej małą szansę na realizację.

To 17% to pewnie się pojawiło po roku od zakupu, bo w pierwszym okresie odsetkowym obligacje skarbowe nie mają tak wysokiego oprocentowanie (pozniej są podobne do inflacji). Natomiast te 6% to pewnie dotyczy obligacji, które kupowaes niedawno i ktore sa w pierwszym okresie odsetkowym. innego wytlumaczenia raczej nie ma

Mechanizm ustalania oprocentowania w stosunku do inflacji sprawia, że tego typu obligacje warto kupić w każdym momencie. Trzeba tylko zdecydować, w który rodzaj obligacji zainwestujesz.

Zupełnie osobna kwestia to potrzeby budżetu państwa i chęć ich zaspokajania przez obligatariuszy (nabywców obligacji). Gdyby nie było ich zbyt wielu, to minister finansów byłby zmuszony uatrakcyjnić warunki oferowanych obligacji.

A one są w ogóle bezpieczne?

Obligacje skarbu państwa uznawane są za jedne z najbezpieczniejszych papierów wartościowych. Wynika to z faktu, że polskie przepisy mówią, że wynikające z nich zobowiązania mają pierwsze przed innymi płatnościami, które ciąża na skarbie państwa, który jest ich emitentem.

A czym się najlepiej kierować podczas wyboru rodzaju obligacji? Są jakieś złote rady?

Sądzę, że pod uwagę można wziąć 2 kwestie:

1. kiedy mogą Ci być potrzebne pieniądze. Pamiętaj, że przedterminowy wykup niemal zawsze wiąże się z pobraniem specjalnej opłaty;

2. jaką część Twoich oszczędności stanowią środki, które chcesz przeznaczyć na zakup obligacji. Chodzi o to, by pozostałe pieniądze pozwoliły Ci zaspokoić ewentualne nieplanowane wydatki i tym samym ryzyko wcześniejszego sięgnięcia po środki ulokowane w obligacjach było jak najmniejsze.

Dobrym pomysłem może być też zakup różnych obligacji, z różnymi zasadami ustalania odsetek i ich wypłaty. Te z odsetkami wypłacanymi na "bieżąco" dadzą Ci dodatkowy zastrzyk gotówki, a te z odsetkami kapitalizowanymi co roku i wypłacanymi w terminie zapadalności, pozwolą zmaksymalizować zyski.

Proszę pamiętać, że wszelkie przepisy przy obecnie będącej u władzy opcji politycznej można zmienić w każdej chwili !!!

Czyli nie powinniśmy mieć obaw?

Bankructwo Polski wydaje się bardzo nierealnym scenariuszem, aczkolwiek nie można go wykluczyć. Trudno powiedzieć jaka będzie sytuacja na rynkach finansowych za kilka lat, jak będzie sobie radziła polska gospodarka i jakie będą skutki dla finansów publicznych decyzji podejmowanych przez polityków.

Dziękuję za odpowiedź, zastanawiam się jeszcze czy ta specjalna opłata za wcześniejszy wykup obligacji jest gdzies określona? Czy można się spodziewać że stracę wszystko co wpłaciłam i zyskałam albo , że wyjdę na minus?

Informacje na temat zasad ustalania opłat za przedterminowy wykup znajdują się zawsze w opisie obligacji z danej emisji. Są to stałe kwoty albo kwota stanowiąca całość lub część naliczonych odsetek (zależnie od momenty przedstawienia obligacji do wykupu). Pisaliśmy o tym szczegółowo w tekście poświęconym obligacjom skarbowym https://www.najlepszekonto.pl/obligacje-skarbowe-co-to-gdzie-kupic Dane są wpisane w tabelce a szczegółowe zasady ustalania opłaty za przedterminowy wykup omówione niżej

Co to za opłata?

Jest to opłata za przedterminowy wykup standardowo podawana w charakterystyce obligacji z danej emisji, np. na tej stronie https://www.obligacjeskarbowe.pl/oferta/

Czyli generalnie lepiej nie wykupywać przed czasem

Zgadza się, lepiej tak przemyśleć cały proces żeby wpłacić odpowiednią ilość pieniędzy, z których nie będziemy korzystać, nawet w przypadku czarnej godziny

Mechanizm uzależniający wysokość oprocentowania obligacji skarbowych od poziomu inflacji to faktycznie dobre rozwiązanie dla tych, którzy je kupują z myślą o pomnażaniu oszczędności.

Inwestowałeś kiedyś w takie obligacje?

Zastanawiam się czy można założyć że na im dłuższy okres wykupywane obligacje tym więcej zyskujemy? Czy może te pośrednie okresy się bardziej kalkulują?

A to nie zależy ogólnie od inwestowanej kwoty?

Kwota ma oczywiście znaczenie, bo od wyższej sumy są wyższe odsetki, ale rozstrzygające znaczenie ma zasada wypłacania odsetek. Jeśli są one wypłacane po roku, to bierzesz je do ręki i robisz z nimi co chcesz. Natomiast jeśli następuje ich kapitalizacja i one "pracują" na kolejne odsetki, to przy wypłacie pieniędzy na koniec okresu oszczędzania zysk będzie faktycznie większy niż suma kwot z kolejnych lat.

W sumie dobra uwaga ! Ma to plus w postaci większego zysku i minus - że musimy dużo dłużej na finalny efekt czekać