Stablecoin – czym jest, do czego służy i jakie są jego rodzaje? ​​​​​​​

Marcin Kowalczyk
Marcin Kowalczyk
Analityk produktów inwestycyjnych
Marcin Kowalczyk
Marcin Kowalczyk
Analityk produktów inwestycyjnych

98 publikacji 514 komentarzy

Inwestor giełdowy i pasjonat rynków finansowych, a także doświadczony redaktor zajmujący się szeroko rozumianymi tematami inwestycyjnymi, gospodarczymi oraz bankowymi. W serwisie Moneteo publikuje liczne artykuły, głównie z zakresu inwestycji i rynków finansowych, jak również testuje i opisuje rachunki maklerskie, konta forex oraz inne produkty i usługi przeznaczone dla inwestorów.


3 komentarze Stablecoin – czym jest, do czego służy i jakie są jego rodzaje?  ​​​​​​​
Spis treści

W poniższym tekście przyjrzymy się bliżej temu, czym jest stablecoin, do czego jest wykorzystywany i jakie są jego rodzaje. Wskażemy również najważniejsze tego typu kryptowaluty, ich wady i zalety, a także rolę, jaką odgrywają w kontekście rozliczania się z urzędem skarbowym.

Co to jest stablecoin i po co powstają takie kryptowaluty?

Stablecoin to rodzaj kryptowaluty, a konkretniej tokena płatniczego, którego wartość jest trwale powiązana z wartością określonego aktywa, zwykle tradycyjnej waluty fiat (najczęściej dolara amerykańskiego, rzadziej euro) lub innego dobra np. złota, srebra czy ropy naftowej. Podobnie jak w przypadku kontraktów terminowych i wielu ETF-ów, podstawową rolą stablecoinów jest podążać za ceną jednego konkretnego aktywa bazowego. Jednak w odróżnieniu od wspomnianych instrumentów są one zwykle nabywane z innych powodów niż chęć wypracowania zysku.

Tokeny powiązane z rzeczywistymi dobrami tworzy się głównie po to, aby umożliwić zabezpieczenie się przed wysoką zmiennością kursów kryptowalut i ułatwić handel na kryptogiełdach. Są one tworzone przez prywatne firmy, choć warto wiedzieć, że nad wprowadzeniem stablecoinów z różnych względów pracują również niektóre banki centralne.

Dzięki stablecoinom możesz łatwo kupić bitcoina, ethereum i setki innych cyfrowych aktywów, jak również wygodnie spieniężyć kryptoinwestycje bez wychodzenia do tradycyjnych walut (o znaczeniu takiego mechanizmu będzie jeszcze mowa). Poza tym, ze względu na powiązanie z aktywami o stabilnej wartości, sprawdzają się one w roli środka płatniczego, czy też jako sposób na tymczasowe przechowywanie kapitału.

Jak działa stablecoin? Rodzaje i krótka charakterystyka

W obrocie znajduje się już kilkadziesiąt stablecoinów powiązanych z rozmaitymi rzeczywistymi aktywami. Można je podzielić ze względu na rodzaj naśladowanego instrumentu bazowego (najpopularniejszym jest dolar amerykański), ale również pod kątem wykorzystywanego blockchaina (większość opiera się na sieci ethereum) czy konstrukcję i sposób działania.

Dla przeciętnego kryptoinwestora kluczowy jest ten ostatni czynnik, bowiem niejako decyduje on o bezpieczeństwie trzymania środków w danym tokenie. Na podstawie tego kryterium możemy wyróżnić trzy podstawowe rodzaje stablecoinów:

  • z pokryciem w naśladowanej walucie tradycyjnej (lub ewentualnie surowcu),
  • oparte na innych kryptowalutach,
  • algorytmiczne.

Stablecoin zabezpieczony tradycyjną walutą

Najpopularniejszymi stablecoinami są te, które pełnią rolę „wirtualnych” odpowiedników walut fiducjarnych, takich jak USD czy EUR. Mają one pokrycie w rzeczywistych walutach (w niektórych stablecoinach prawdopodobnie nie jest ono pełne) i naśladują ich wartość w stosunku 1:1. Inaczej mówiąc, wartość jednej jednostki stablecoina dolarowego czy eurowego zwykle jest wyceniana na giełdach tak, jak jeden prawdziwy dolar lub euro.

Emitenci stablecoinów przechowują na rachunkach bankowych określoną ilość prawdziwych fiatów, będących zabezpieczeniem wypuszczonych tokenów. Jeśli rezerwa na kontach wynosi np. 500 mln USD, to w obiegu powinno znajdować się dokładnie 500 mln stablecoinów, spośród których każdy powinien mieć wartość 1 USD.

Aby zwiększyć dostępną podaż coinów, emitent musi odpowiednio zwiększyć wielkość rezerw na rachunkach. Natomiast ewentualne zmniejszenie podaży następuje poprzez odkupienie stablecoinów i zwrot środków w walucie fiat.

Stablecoin zabezpieczony surowcem (złotem, srebrem, ropą)

Na rynku znajdziesz też mniej popularne stablecoiny zabezpieczone surowcami, które naśladują ich wyceny giełdowe. Analogicznie jak w przypadku coinów z pokryciem w fiatach, rezerwę stanowią tutaj złoto czy srebro, które w odpowiednich ilościach są przechowywane w skarbcach.

Stablecoin zabezpieczony kryptowalutami

Stablecoiny zabezpieczone kryptowalutami (najczęściej bitcoinem i ethereum) zwykle również mają za zadanie odzwierciedlać wartość dolara lub innej waluty fiducjarnej. W odróżnieniu od tych zabezpieczonych rzeczywistymi fiatami, są zdecentralizowane (nie posiadają podmiotu zarządzającego, który zajmowałby się np. ich emisją i rezerwami). Na to zdecentralizowanie pozwalają tzw. smart kontrakty, czyli specjalne samoobsługowe aplikacje, które przyjmują Twój depozyt jako zabezpieczenie pod wyemitowane tokeny.

Opisywane stablecoiny co do zasady także utrzymują stabilną relację 1:1 względem określonej waluty fiat, jednak uzyskują to poprzez nadmiarowe zabezpieczenie kryptowalutami. Inaczej mówiąc, ponieważ cena bitcoina, ethereum czy innych krypto podlega dużym wahaniom, takie stablecoiny możesz otrzymać po wniesieniu depozytu o odpowiednio większej wartości. Przykładowo, do zakupu stablecoinów o wartości 100 USD, wymagane może być zapewnienie bitcoinów o wartości np. 200 USD.

Stablecoin algorytmiczny

Tego rodzaju stablecoiny nie są zabezpieczone ani rzeczywistymi dobrami, ani kryptowalutami, ale także starają się naśladować wartość określonego aktywa. Za kursem naśladowanego dobra podążają z pomocą algorytmów i smart kontraktów, które pozwalają odpowiednio manipulować ilością tokenów w obiegu i tym samym ich ceną.

Gdy rośnie popyt na danego stablecoina algorytmicznego, następuje zwiększenie jego ilości, natomiast w przypadku obniżonego zainteresowania tokeny są wycofywane z obiegu. Dzięki takiej polityce monetarnej możliwe jest utrzymywanie stałej relacji do określonego dobra (zwykle USD), jednak trzeba podkreślić, że niekiedy dochodzi do jej zaburzenia, co w zasadzie nie zdarza się w stablecoinach zabezpieczonych fiatami.

Wspomniane odchylenia mogą przybierać naprawdę potężne rozmiary, czego najlepszym i najnowszym przykładem jest zachowanie powiązanego z Luna Foundation stablecoina Terra USD (UST). Jego kurs w ciągu kilku dni uległ całkowitemu załamaniu (chwilowo wynosił zaledwie 0,25 USD, zamiast 1,00 USD), co najlepiej pokazuje ryzyko związane z „zabezpieczeniem algorytmicznym". 

Popularne kryptoaktywa typu stablecoin – lista

Poniżej prezentujemy najpopularniejsze stablecoiny wraz z ich najważniejszymi parametrami: oznaczeniem giełdowym, sposobem zabezpieczenia oraz rynkową kapitalizacją. Jeśli chodzi o tę ostatnią, to względu na wysoką dynamikę zmian, która wynika ze zmieniającej się ilości tokenów w obiegu, przedstawione wartości powinieneś traktować jedynie orientacyjnie.

Najpopularniejsze stablecoiny

Stablecoin

Kapitalizacja

Sposób zabezpieczenia

Tether (USDT)

83 mld USD

dolary amerykańskie

USD Coin (USDC)

49,4 mld USD

dolary amerykańskie

Terra USD (UST)

18,5 mld USD

algorytm

Binance USD (BUSD)

17,7 mld USD

dolary amerykańskie

DAI (DAI)

8,9 mld USD

kryptowaluty

True USD (TUSD)

1,4 mld USD

kryptowaluty

Pax gold (USDP)

0,9 mld USD

dolary amerykańskie

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z coinmarketcap.com. Stan na 27 kwietnia 2022 r.

Mniejszą popularnością cieszą się stablecoiny zabezpieczone surowcami, przy czym i tutaj już teraz można znaleźć tokeny o rosnącym znaczeniu. Do najważniejszych zaliczają się: pax gold (PAXG) oraz tether gold (XAUT), które naśladują cenę złota (konkretniej uncji złota) wyrażoną w dolarach amerykańskich. Są wymienialne na fizyczne sztabki, a ich kapitalizacja rynkowa wynosi odpowiednio ok. 0,6 i 0,5 mld USD.

Stablecoin – jaki wybrać? Tether, USD coin, a może inny?

Stablecoiny zabezpieczone rzeczywistymi walutami nie tylko są najpopularniejsze, ale również uchodzą za najbezpieczniejsze. Jest tak dlatego, że ich bieżąca wycena niemal idealnie pokrywa się z wartością odpowiadających im fiatów (zwykle 1 USDT, USDC czy BUSD = 1 USD), a do tego mają pokrycie w prawdziwej walucie i wysoką kapitalizację rynkową. Wszystko to powoduje również, że występują na kryptogiełdach w dużej liczbie par kryptowalutowych – na rynku najwięcej jest par z udziałem bitcoina oraz właśnie tethera i USD coina.

Warto zaznaczyć, że choć twórcy wspomnianych stablecoinów zapewniają, iż są one zabezpieczone fiatami, to jednak żadne instytucje kontrolne nie dysponują obecnie narzędziami, które mogłyby rzetelnie zweryfikować stopień tego zabezpieczenia. Niejasności dotyczą zwłaszcza tethera, którego emitent już sygnalizował, że pokrycie nie jest pełne i nie ogranicza się do samego dolara (dużą część rezerw mają stanowić nieokreślone papiery komercyjne).

Tokeny z pokryciem w fiatach są powszechnie uznawane za lepsze od dwóch pozostałych typów stablecoinów, jednak trzeba pamiętać, że kontrolują je prywatne firmy, co zawsze generuje pewne ryzyko.

Tokeny zabezpieczone kryptowalutami i bazujące na algorytmach mają zdecentralizowany charakter, ale za to charakteryzują się mniej stabilnym kursem – zdarzają się w nich chwilowe kilkuprocentowe odchylenia od standardowego kursu. W przypadku stablecoinów opartych na kryptowalutach istnieje dodatkowo możliwość utraty zabezpieczenia przy dużym i gwałtownym spadku ich kursów, choć z drugiej strony, takie tokeny mają najbardziej przejrzyste zasady działania.

Stablecoin – podatek odsunięty w czasie, wygodne płatności i inne korzyści

Poszczególne stablecoiny cieszą się różną popularnością, jednak cała ta klasa kryptowalut notuje wzrost zainteresowania. Stanowią one bowiem użyteczny łącznik pomiędzy światem aktywów cyfrowych a rzeczywistych walut i innych dóbr.

Wygodne płatności i przechowywanie wartości

Kryptoinwestorzy mogą wygodnie płacić stablecoinami za bitcoina, ethereum, litecona i tysiące innych wirtualnych aktywów (warto wiedzieć, że są giełdy, na których notowane są wyłącznie pary krypto-krypto, w tym krypto-stablecoin). Mogą także trzymać je bezpiecznie na własnych portfelach kryptowalut, czyli poza systemem bankowym i kontrolą wszelkich instytucji.

Tokeny typu stablecoin coraz częściej wykorzystywane są do płatności nie tylko za kryptowaluty, ale również za dobra i usługi. Od 2021 roku posługiwanie się nimi (konkretnie USD coinem) umożliwia karta płatnicza VISA crypto.com, będąca owocem współpracy organizacji płatniczej VISA i giełdy kryptowalut crypto.com.

Ponadto prowadzone są prace nad integracją stablecoinów i platform mainstreamowych: serwisów finansowych i społecznościowych czy komunikatorów. Za nami już kilka pilotażowych programów, w tym w ramach aplikacji WhatsApp, w której przetestowano bezpośrednie płatności w stablecoinie USDP firmy PAXOS.

Transakcje z udziałem stablecoin – podatek płacisz później

Posługiwanie się stablecoinami wiąże się również z korzyściami w rozliczaniu zysków z inwestycji. Otóż zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami (stan na początek 2022 roku), obowiązek podatkowy powstaje dopiero w momencie wymiany kryptowaluty na walutę tradycyjną, towar lub usługę.

Z powyższego wynika, że możesz wymienić bitcoiny lub inne zmienne krypto na tethera, USD coina bądź innego stablecoina i przechowywać w nim swoje środki bez konieczności rozliczania się z fiskusem. Dzięki temu odłożysz w czasie zapłatę daniny, jak również ułatwisz sobie obliczenie należnego podatku do zapłaty – zsumowaniu ulegają jedynie przychody i koszty transakcji z udziałem fiatów.

Stablecoin – gdzie kupić i czy w ogóle warto?

Jak widzisz, stablecoiny oferują sporo korzyści, w tym możliwość łatwiejszego i wygodniejszego handlowania kryptowalutami i posługiwania się nimi. Chętnie korzystają z nich zarówno początkujący, jak i doświadczeni inwestorzy, przy czym zaleca się traktować je jako narzędzie ułatwiające handel i ewentualnie środek płatności, a nie sposób na długoterminowe przechowywanie kapitału.

Pamiętaj, że tether i inne stabilne tokeny zabezpieczone fiatami są we władaniu prywatnych firm, natomiast pozostałe wiążą się z ryzykiem m.in. sporego odchylenia kursu od wartości powiązanego z nim aktywa. Co więcej, pewne czynniki mogą spowodować, że także wartość tokenów zabezpieczonych fiatami (mowa tu zwłaszcza o tetherze i innych, które nie mają w nich pełnego pokrycia) czasowo lub nawet trwale „odklei się" od dolara lub innej naśladowanej waluty.

Jeśli chcesz kupić stablecoiny lub wymieniać na nie kryptowaluty, najkorzystniejszym do tego miejscem będzie giełda kryptowalut. W poniższym rankingu znajdziesz listę najlepszych – naszym zdaniem – platform inwestycyjnych tego typu.

Ranking giełd kryptowalut - Grudzień 2024

  • Ocena bezpieczeństwa
    (4)
  • Liczba kryptowalut
    >430
  • Prowizja maker/taker
    0,1% / 0,1%
    Prowizja maker/taker 0,1% / 0,1%

    • 0,1% maker
    • 0,1% taker

    są to najwyższe możliwe prowizje, które dotyczą użytkowników ze średnimi miesięcznymi obrotami poniżej równowartości 1 mln USD; stawki maleją wraz z wielkością obrotów na koncie oraz w przypadku korzystania z tokenów BNB (taniej o 25% w stosunku do standardowych stawek), które są emitowane przez Binance.

  • Waluty FIAT
    PLN, EUR, GBP + 8 innych
  • Ocena bezpieczeństwa
    (4.5)
  • Liczba kryptowalut
    >400
  • Prowizja maker/taker
    0,25% / 0,4%
    Prowizja maker/taker 0,25% / 0,4%

    • maker 0,25%
    • taker 0,4%

    są to najwyższe możliwe prowizje, które dotyczą użytkowników ze średnimi miesięcznymi obrotami do 10 000 USD; stawki maleją wraz ze wzrostem aktywności na rachunku

  • Waluty FIAT
    EUR, USD, GBP + 4 inne
  • Ocena bezpieczeństwa
    (4.5)
  • Liczba kryptowalut
    >260
  • Prowizja maker/taker
    0,4% / 0,6%
    Prowizja maker/taker 0,4% / 0,6%

    • 0,4% maker
    • 0,6% taker 

    są to najwyższe możliwe prowizje, które obowiązują użytkowników ze średnimi miesięcznymi obrotami do 10 000 USD; stawki maleją wraz ze wzrostem aktywności na rachunku, dla przedziału np. od 50 000 do 100 000 USD maker wynosi 0,15%, a taker 0,25%

  • Waluty FIAT
    EUR, USD, GBP
Oceń artykuł
5
(2 oceny)
Aby oddać głos, wskaż odpowiednią liczbę gwiazdek.
Dziękujemy za Twój głos Dziękujemy za Twój głos

Komentarze

(3)
Sortuj odNajnowszych
  • Najnowszych
  • Najstarszych
Dodaj swój komentarz...
E
Emeryt
Gość

Pokrycie " prawdopodobnie nie jest ono pełne"!

Ale mnie to rozśmieszyło!

Odpowiedz

K
Kamil95
Gość
@Emeryt

taki rynek, niby powszechnie wiadomo, że tego pokrycia 100% nie ma, ale nikt tego nie udwodnił boi zadnych audytów oficjalnych nie było:P

Odpowiedz

P
Paweł
Gość

Masakra co się z tą luną i ust terra wydarzyło teraz. Zobaczymy czy z tetherem nie będzie żadnego nieszczescia... wychodzi na to że faktycznie lepiej nie tykać innych stabli niż tych z deklarowanym pokryciem we fiatach a najlepiej to korzystać z USDC i BUSD

Odpowiedz