Bitcoin – co to jest i jak na nim zarabiać?

Do czego służy kryptowaluta BTC?

Bitcoin miał być ogólnoświatową walutą cyfrową, która umożliwi dokonywanie szybkich, wygodnych, bezpiecznych i tanich płatności. Jednak różne czynniki spowodowały, że jego funkcja płatnicza nie jest obecnie najważniejszą. Mimo że niektóre firmy akceptują płatności w BTC (chwilowo czyniła to nawet Tesla Elona Muska), a Salwador przyznał bitcoinowi status oficjalnej waluty, to jednak kryptowaluta jest dziś traktowana przede wszystkim jako instrument spekulacyjny i sposób na przechowywanie wartości pieniądza w czasie (tak postrzegają bitcoina tzw. hodlerzy, czyli kryptoinwestorzy długoterminowi).

W odróżnieniu od wielu innych projektów kryptowalutowych, np. ethereum, cardano czy eos, bitcoin nie stanowi platformy do tworzenia zdecentralizowanych aplikacji. Wykorzystuje tylko jedną aplikację technologii blockchain, którą jest wspomniany elektroniczny system do cyfrowych płatności. Czy to oznacza, że stanowi gorszą od nich inwestycję? Niekoniecznie, bo, po pierwsze, na wyceny kryptowalut wpływa wiele czynników, a po drugie – bitcoin wciąż ma wiele ważnych dla inwestorów przewag, np. wysoką rozpoznawalność czy niską i z góry ograniczoną podaż.

Jak działa bitcoin?

To, czym są i jak działają kryptowaluty, wyjaśniliśmy już szerzej w osobnym tekście, więc tutaj ograniczymy się jedynie do omówienia najważniejszych zagadnień technicznych związanych z bitcoinem. Warto się z nimi zapoznać, bo pozwoli to lepiej zrozumieć jego specyfikę, a to z kolei – podejmować bardziej świadome decyzje inwestycyjne.

Przestarzały, ale wciąż najważniejszy

Zacznijmy od tego, że bitcoin jest jedną z pierwszych kryptowalut w historii (a w zasadzie pierwszą, jeśli weźmiemy pod uwagę współczesne rozumienie krypto), więc siłą rzeczy jest nieco przestarzały. Najważniejszy mankament stanowi fakt, że korzystanie z jego sieci nie jest ani szybkie, ani tanie. Obecnie na zatwierdzenie transakcji trzeba czekać średnio kilkanaście minut, a opłaty za przelew bitcoinów sięgają nawet kilkudziesięciu dolarów.

Na rynku istnieje już wiele innych cyfrowych walut, które pozwalają na dokonywanie znacznie tańszych i szybszych płatności. Ich kursy są jednak mniej stabilne, a popularność o wiele niższa, więc jeśli już jakiś podmiot decyduje się akceptować płatności w krypto, to najczęściej właśnie w BTC.

Stan na 21 września 2023 r.

Technologia, kopanie i inne aspekty techniczne

Sieć bitcoin korzysta z technologii blockchain, której działanie uniemożliwia fałszowanie kryptowalut, jak również transakcji, w których są one używane. Jego łańcuch bloków wykorzystuje natomiast konsensus Proof of Work, co oznacza, że w sieci występuje proces kopania (miningu) kryptowalut, który obsługują tzw. górnicy (minerzy) wyposażeni w komputery o dużej mocy obliczeniowej.

Bitcoin działa dzięki górnikom, którzy wydobywają nowe BTC, a także zatwierdzają transakcje, tworząc tzw. bloki z zapisanymi informacjami na ich temat. Za każdy wydobyty blok górnicy otrzymują wynagrodzenie w bitcoinach, przy czym ze względu na tzw. halving bitcoina wysokość ich nagrody stopniowo spada.

Nagroda za wykopany blok jest obniżana o połowę co 210 tys. bloków, a więc mniej więcej co 4 lata. Początkowo wynosiła 50 BTC, od maja 2020 roku sięga 6,25 BTC, natomiast w 2024 r. spadnie do 3,125 BTC. Spadające tempo wydobycia bitcoinów powoduje, że mimo iż wykopano ich już ponad 19 z 21 mln, to ostatni BTC pojawi się dopiero za ponad 100 lat.

Jak zarabiać na bitcoinie i na jakie zyski można liczyć?

Jak widzisz, na bitcoinie można zarabiać na co najmniej dwa sposoby. Możesz w niego zainwestować, licząc na wzrost kursu, ale również kupić specjalistyczny sprzęt i pełnić rolę górnika obsługującego sieć.

Jeśli chcesz na poważnie zająć się tą drugą opcją, to najpierw dokładnie skalkuluj sobie koszty całej operacji, uwzględniając potencjalne opłaty za prąd czy cenę zakupu koparki kryptowalut. Uzyskane liczby zestaw z dochodami, jakie może przynieść mining, i oceń opłacalność całego przedsięwzięcia. Zyski są tutaj dość ograniczone, ale i tak mogą okazać się dla Ciebie satysfakcjonujące. Pamiętaj też, że kopać możesz również inne kryptowaluty, w przypadku niektórych z nich wystarczy do tego zwykły komputer.

Trading i hodlowanie bitcoinów

Większość inwestorów inwestuje w „bitkojny”, bo widzi w nich instrument finansowy, który charakteryzuje się wysokim ryzykiem, ale jednocześnie znacznie większym potencjałem zysku niż inne klasy aktywów np. akcje czy surowce. Dodajmy jednak, że dzielą się oni na dwie grupy: traderów i tzw. hodlerów.

Traderzy z reguły podchodzą do bitcoina tak, jak do typowego instrumentu spekulacyjnego. Korzystają najczęściej z narzędzi analizy technicznej (analiza fundamentalna ma dla nich zwykle mniejsze znaczenie) i zakładają krótko- lub ewentualnie średnioterminowy horyzont inwestycyjny. Kluczem do sukcesu jest dla nich znalezienie najlepszego momentu na wejście i wyjście z inwestycji, przy czym część z nich ogranicza się do tradycyjnego inwestowania. Niektórzy zajmują pozycję krótką, korzystając z kontraktów terminowych lub ewentualnie opcji i grają na spadki ceny kryptowaluty.

Hodlerzy, czyli inwestorzy długoterminowi, często widzą w bitcoinie coś więcej niż tylko instrument spekulacyjny. To zwykle miłośnicy kryptowalut, którym bliskie są stojące za nimi idee (decentralizacja, niezależność, brak cenzury itp.), i którzy optymistycznie zapatrują się na przyszłość bitcoina, a najczęściej całego rynku krypto.

Warto wspomnieć, że spora część inwestorów, zwłaszcza hodlerów, dużą wagę przywiązuje do teorii 4-letniego cyklu na bitcoinie czy modelu stock to flow, który prognozuje wzrost jego ceny w długiej perspektywie. Do tych zagadnień wrócimy jeszcze w dalszej części tekstu, tymczasem poniżej przedstawiamy historyczny wykres ceny BTC, który pozwala lepiej zrozumieć, skąd się bierze entuzjazm miłośników bitcoina.

Cena bitcoina w latach 2011-2023, skala logarytmiczna

Źródło: tradingview.com

Najwyższy kurs bitcoina i potencjał zysku

Jeśli kupiłbyś bitcoina w pierwszych miesiącach jego istnienia i trzymał przez ok. 10 lat, Twoja stopa zwrotu z inwestycji wyniosłaby kilka milionów procent. Nigdy żaden instrument w historii nie zanotował tak spektakularnego wzrostu wartości w tak krótkim czasie. Warto dodać, że w chwili pisania tego artykułu najwyższy kurs bitcoina to szczyt z listopada 2021 roku, ustanowiony na poziomie ok. 69000 USD. Jego osiągnięcie poprzedziła trwająca ponad półtora roku hossa, która, jak widać na wykresie, rozpoczęła się przy cenie w okolicach 5000 USD.

Blisko 14-krotny wzrost wartości w tak krótkim czasie należy uznać za imponujący, choć w przeszłości bitcoin miał już większe rajdy cenowe. W samym 2017 roku kurs BTC wzrósł 20-krotnie, a w 2013 roku aż 70-krotnie (są to wartości przybliżone, bo każda giełda ma własne notowania krypto). Na podstawie tych wyników można wyciągnąć wniosek, że wraz ze wzrostem popularności i płynności handlu na bitcoinie należy oczekiwać coraz mniejszej dynamiki wzrostów cen. Mimo tego, jeśli tylko będzie sprzyjał temu sentyment na rynkach, bitcoin wciąż może okazać się bardzo intratną inwestycją.

Najniższa cena bitcoina i ryzyko inwestycyjne

Jeśli chodzi o najniższą cenę bitcoina, to musimy wrócić do momentu, gdy stał się on przedmiotem obrotu giełdowego. W połowie sierpnia 2010 roku 1 BTC kosztował raptem kilka centów (na giełdzie Mt. Gox), przy czym już rok później płacono za niego kilkadziesiąt dolarów. Od tamtego czasu cena bitcoina pnie się dynamicznie w górę, choć nie można zapominać, że w międzyczasie zanotowała wiele spektakularnych spadków.

W przeszłości nie brakowało okresów, w których bitcoin tracił na wartości ponad 50% w ciągu dosłownie kilku dni. W okresach bessy, trwającej kilkanaście miesięcy, spadki dochodziły do 90% (licząc od szczytu cenowego kończącego hossę). Z czasem okazywało się, że nawet inwestorzy kupujący bitcoiny na samej górce (np. w grudniu 2013 czy 2017 roku) mogli liczyć na odrobienie strat z wyraźną nawiązką. Wcześniej jednak wielu z nich zniechęciło się do kryptowaluty i w czasie wielomiesięcznej bessy sprzedało ją z dużą stratą.

Dziś rynek bitcoina jest dojrzalszy i ma o wiele większą kapitalizację, dlatego gwałtowne wyprzedaże występują rzadziej i mają nieco łagodniejszy przebieg. Z drugiej strony, wciąż zdarzają się na nim pojedyncze 20- czy nawet 30-procentowe spadki. Nie da się ukryć, że dla wielu inwestorów takie wahania kursu są po prostu nie do zaakceptowania.

Czy bitcoin będzie kosztował milion dolarów? Prognozy cenowe i popularne teorie

Osoby rozważające inwestycję w bitcoina często sprawdzają najpierw prognozy dotyczące jego przyszłej ceny. Do tych predykcji powinieneś jednak podchodzić z dużą dozą ostrożności. Dlaczego? Po pierwsze, rynki są z natury nieprzewidywalne i nikt nie wie, co przyniesie przyszłość. Po drugie, wiele prognoz pochodzi od analityków i inwestorów, którzy mają jednoznacznie pozytywny lub negatywny stosunek do kryptowalut, przez co można mieć zastrzeżenia do ich obiektywności.

Miłośnicy bitcoina zakładają, że to waluta przyszłości i jednocześnie cyfrowe złoto, które w dłuższym terminie będzie już tylko przybierało na wartości. Optymiści uważają, że prędzej czy później za 1 BTC będzie trzeba zapłacić kilkaset tysięcy, a z czasem nawet kilka milionów dolarów. Swoje konkretne przewidywania cenowe opierają na modelu stock to flow, ale również innych narzędziach i teoriach związanych z bitcoinem (np. teorii cyklu 4-letniego).

Przeciwnicy bitcoina twierdzą z kolei, że jest on jedną wielką bańką spekulacyjną. W ich ocenie to bezwartościowy, prądożerczy instrument, który najlepsze lata ma już za sobą. Wśród nich pojawiają się też głosy, że z czasem bitcoin zostanie ściśle uregulowany, a w wielu krajach wprost zakazany, co doprowadzi do trwałego załamania się jego kursu. Dodajmy, że choć realizacja tak negatywnego scenariusza wydaje się mało prawdopodobna, to jednak nie jest całkowicie wykluczona.

Model stock to flow dla bitcoina

Model stock to flow (w skrócie SF lub S2F) stanowi sposób pomiaru liczebności określonych zasobów (np. zasobów naturalnych takich jak złoto). Wskazuje stosunek ilości zasobów w rezerwach (stock), które możemy nazwać całkowitą podażą lub zapasami, do ilości wydobywanych/produkowanych zasobów (flow). Zgodnie z tym modelem im mniej przybywa danych aktywów, tym korzystniej wpływa to na ich wycenę.

Jeśli rozumiesz już, jak działa bitcoin, to zapewne dostrzegasz sens stosowania modelu S2F w jego kontekście. „Król kryptowalut”, podobnie jak złoto czy srebro, jest dobrem rzadkim, które na dodatek ma ściśle określoną całkowitą podaż (stock) i tempo wydobycia (flow).

W świecie kryptowalut największą popularnością cieszy się model S2F stworzony przez inwestora posługującego się pseudonimem Plan B. Przyjął on pewne dane wejściowe (podaż BTC, harmonogram halvingów i historyczne wyceny), a następnie wykorzystał regresję liniową do modelowania kursu bitcoina.

Model stock to flow bitcoina

Źródło: glassnode.com

Powyższy wykres pokazuje rzeczywiste ceny bitcoina na przestrzeni lat oraz kursy przewidywane przez model (tutaj znajdziesz na bieżąco aktualizowany wykres). Jak widzisz, dotychczas jego sprawdzalność była całkiem wysoka, choć warto odnotować, że od 2021 r. jest już o wiele niższa, a i wcześniej okresowe rozjeżdżanie się cen bywało naprawdę silne. Wystarczy wspomnieć, że obecnie, podobnie jak np. w połowie 2021 r., faktyczna cena bitcoina bliższa jest zeru niż wycenie wskazywanej przez model.

Zwolennicy modelu S2F zakładają, że cena BTC będzie podążać podobną trajektorią jak w latach poprzednich. Jej wzrost miałby przebiegać w sposób, który jest skorelowany z malejącą, nowo pojawiającą się podażą bitcoinów. Zgodnie z prognozą bitcoin miałby osiągnąć cenę 1 mln USD w ciągu najbliższych kilku lat.

Warto dodać, że część inwestorów wykorzystuje model S2F do podejmowania decyzji dotyczących wejścia lub wyjścia z bitcoina. Zgodnie z jego założeniami, jeśli faktyczna cena wyraźnie przekracza cenę prognozowaną, to może okazać się to dobrym momentem na sprzedaż kryptowaluty. Natomiast, gdy bieżący kurs BTC jest niższy od przewidywanego przez model, można oczekiwać jego wzrostu. Im większe jest odchylenie kursu od wykresu prognozowanej ceny, tym bardziej byczy lub niedźwiedzi sygnał wysyła rynek.

Minusem opisywanego modelu jest m.in. fakt, że w ogóle nie uwzględnia on otoczenia makroekonomicznego. To o tyle ważne, że rynek kryptowalut już od jakiegoś czasu jest zależny od globalnego sentymentu i wykazuje pewną korelację z tradycyjnymi rynkami finansowymi, zwłaszcza z rynkami akcji.

Teoria cyklu 4-letniego na bitcoinie i rynku kryptowalut

Część kryptoinwestorów, zwłaszcza tych, którzy są na rynku krypto już od dobrych kilku lat, wierzy, że bitcoin porusza się w 4-letnich cyklach rynkowych. Ta teoria stanowi podstawę do określenia m.in. chwili rozpoczęcia kolejnej hossy, czasu jej trwania czy potencjalnego szczytu cenowego. W oparciu o nią można zatem szukać dobrego momentu do wejścia lub wyjścia z inwestycji. Dodajmy, że chodzi tu nie tylko o bitcoina, ale o cały rynek kryptowalut – za chwilę wyjaśnimy, dlaczego tak jest.

Fundamentem opisywanej teorii jest fakt, że w sieci bitcoina raz na cztery lata występuje wspomniany halving. Dotychczas miały miejsce trzy podziały nagrody za wydobycie BTC (w 2012, 2016 i 2020 roku) i wszystkie przyniosły podobny efekt. Mówiąc w uproszczeniu, kilka miesięcy po każdym z tych wydarzeń rozpoczynała się hossa, która trwała kilkanaście miesięcy. Następnie dochodziło do pęknięcia bańki i rozpoczęcia długiej bessy, która silnie zbijała kursy praktycznie wszystkich kryptowalut.

Teoria cyklu 4-letniego dotyczy bitcoina, ale w praktyce stosuje się ją do całego rynku kryptowalut. Jest tak dlatego, że stanowi on kryptowalutę o zdecydowanie największej popularności i kapitalizacji, której zachowanie decyduje o sentymencie na szerokim kryptorynku. Jeśli kurs BTC rośnie, to w ślad zanim zwykle rosną również ceny większości pozostałych krypto – czasem od razu, a niekiedy po pewnym czasie. Jego spadki najczęściej ciągną za sobą w dół resztę projektów.

Dotychczasowe cykle na bitcoinie nie miały jednakowego przebiegu, a związana z nimi teoria nie uwzględniają tego, co dzieje się na innych rynkach i w gospodarce globalnej – ten sam mankament ma model S2F. Co więcej, tak naprawdę dopiero po hossie zakończonej w 2018 roku mogliśmy zaobserwować, że dwa poprzednie halvingi faktycznie wyznaczyły podobne cykle na rynku bitcoina. Niemniej na tej podstawie spora część inwestorów zaczęła wierzyć, że po kolejnym halvingu (maj 2020 roku) rozpocznie się kolejny wielki rajd byków.

Przepowiadane wzrosty faktycznie miały miejsce, jednak trzeba podkreślić, że idealnie zbiegło się to w czasie z masowym dodrukiem pieniądza, wprowadzeniem praktycznie zerowych stóp procentowych i bardzo pozytywnym sentymentem na rynkach finansowych i surowcowych. Wszystko to bez wątpienia sprzyjało wzrostom cen kryptowalut.

Jak kupić bitcoina i czy w ogóle warto?

Długoterminowy trend wzrostowy, który trwa na bitcoinie od początku jego istnienia, a także prognozy cenowe oparte m.in. na modelu stock to flow czy teorii cyklu 4-letniego, mogą zachęcać do inwestycji. Pozytywnym sygnałem jest również rosnące w ostatnich latach zainteresowanie kryptowalutą, także ze strony inwestorów instytucjonalnych. Sprzyjały temu silne wzrosty ceny, ale również znane postaci (Elon Musk) i wydarzenia (zyskanie statusu waluty państwowej Salwadoru), które przyczyniły się do zwiększenia rozpoznawalności bitcoina i innych krypto.

Warto dodać, że dużą siłą bitcoina, a w zasadzie całego rynku kryptowalut, jest jego społeczność. Jej ważną część stanowią youtuberzy i twitterowicze z dużymi zasięgami, spośród których wyraźną większość stanowią wielcy miłośnicy krypto. Popularyzują oni prowzrostowe teorie i prognozy dotyczące wycen kryptowalut, co siłą rzeczy również ma pewien, oczywiście pozytywny, wpływ na kryptorynek.

W sieci bez problemu znajdziesz też negatywne informacje i opinie na temat bitcoina oraz rynku kryptowalut. Zamiast je tutaj powielać, wspomnimy o kwestii, która jest rzadko poruszana przez analityków i inwestorów, a która może mieć niebagatelne znaczenie dla przyszłości kryptorynku i związanych z nim prognoz cenowych. O czym mowa?

Otóż musisz mieć świadomość, że spektakularna, długookresowa hossa na bitcoinie idealnie pokrywa się z najdłuższą w historii hossą na rynkach akcji (porównaj wykres ceny BTC i np. indeksu akcyjnego SP500), która rozpoczęła się w 2009 roku i na wielu giełdach trwa w zasadzie do dzisiaj (stan na wrzesień 2023 roku). Nie będziemy spekulować, ile ona jeszcze potrwa, ale zmiana sentymentu i wejście rynków akcji w wielomiesięczną bessę mogłoby oznaczać wstrząs również na rynku kryptowalut. W tej sytuacji dotychczasowe modele i teorie (np. S2F, cyklu 4-letniego) mogłyby zostać unieważnione (swoją drogą, niektórzy uważają, że w praktyce to już się stało).

Reasumując, praktycznie cała historia kryptowalut przypada na okres dynamicznego rozwoju gospodarek, spadających przez długie lata stóp procentowych, dodruku pieniądza i długoterminowych wzrostów cen wielu innych aktywów np. akcji. Można więc powiedzieć, że dotychczas warunki mocno sprzyjały wzrostowi ceny bitcoina. Czas pokaże, czy będzie tak również w kolejnych latach.

Jeśli pozytywnie zapatrujesz się na przyszłość bitcoina, to sprawdź nasz ranking i przekonaj się, które giełdy kryptowalut umożliwią Ci jego zakup na najlepszych warunkach; pamiętaj, że niektóre z nich oferują też kontrakty terminowe, dzięki którym będziesz mógł zarabiać także na spadkach kursu BTC.

Jeśli jesteś jednak początkujący i nie bardzo wiesz, od czego zacząć, zajrzyj do artykułu Gdzie i jak kupić kryptowalutę? Wyjaśniliśmy w nim szczegółowo, w jaki sposób można handlować bitcoinem i innymi krypto, a także omówiliśmy kwestie związane z bezpieczeństwem handlu i przechowywania aktywów cyfrowych. Warto zgłębić te aspekty tak, by móc świadomie poruszać się po niezwykle ciekawym, ale i ryzykownym świecie kryptowalut.

1.

Binance

• Ocena bezpieczeństwa
  (4)
• Liczba kryptowalut
  >430
• Prowizja maker/taker
  0,1% / 0,1%

  Prowizja maker/taker 0,1% / 0,1%

  ---

  • 0,1% maker
  • 0,1% taker

  są to najwyższe możliwe prowizje, które dotyczą użytkowników ze średnimi miesięcznymi obrotami poniżej równowartości 1 mln USD; stawki maleją wraz z wielkością obrotów na koncie oraz w przypadku korzystania z tokenów BNB (taniej o 25% w stosunku do standardowych stawek), które są emitowane przez Binance.

• Waluty FIAT
  PLN, EUR, GBP + 8 innych

Przeczytaj recenzję

4.8

Załóż konto

2.

Kraken

• Ocena bezpieczeństwa
  (4.5)
• Liczba kryptowalut
  >400
• Prowizja maker/taker
  0,25% / 0,4%

  Prowizja maker/taker 0,25% / 0,4%

  ---

  • maker 0,25%
  • taker 0,4%

  są to najwyższe możliwe prowizje, które dotyczą użytkowników ze średnimi miesięcznymi obrotami do 10 000 USD; stawki maleją wraz ze wzrostem aktywności na rachunku

• Waluty FIAT
  EUR, USD, GBP + 4 inne

Przeczytaj recenzję

4.5

Załóż konto

3.

Coinbase

• Ocena bezpieczeństwa
  (4.5)
• Liczba kryptowalut
  >260
• Prowizja maker/taker
  0,4% / 0,6%

  Prowizja maker/taker 0,4% / 0,6%

  ---

  • 0,4% maker
  • 0,6% taker 

  są to najwyższe możliwe prowizje, które obowiązują użytkowników ze średnimi miesięcznymi obrotami do 10 000 USD; stawki maleją wraz ze wzrostem aktywności na rachunku, dla przedziału np. od 50 000 do 100 000 USD maker wynosi 0,15%, a taker 0,25%

• Waluty FIAT
  EUR, USD, GBP

Przeczytaj recenzję

4.1

Załóż konto

Przejdź do pełnego rankingu