Rodzaje kryptowalut – jakie są i co musisz o nich wiedzieć?

Marcin Kowalczyk
Marcin Kowalczyk
Analityk produktów inwestycyjnych
Marcin Kowalczyk
Marcin Kowalczyk
Analityk produktów inwestycyjnych

99 publikacji 515 komentarzy

Inwestor giełdowy i pasjonat rynków finansowych, a także doświadczony redaktor zajmujący się szeroko rozumianymi tematami inwestycyjnymi, gospodarczymi oraz bankowymi. W serwisie Moneteo publikuje liczne artykuły, głównie z zakresu inwestycji i rynków finansowych, jak również testuje i opisuje rachunki maklerskie, konta forex oraz inne produkty i usługi przeznaczone dla inwestorów.


3 komentarze Rodzaje kryptowalut – jakie są i co musisz o nich wiedzieć?
Spis treści

Wiele osób nazywa kryptowalutami wszystkie instrumenty notowane na kryptogiełdach. To nie dziwi, bo w sferze stricte inwestycyjnej nie występują pomiędzy nimi większe różnice. Poszczególne aktywa cyfrowe podlegają tym samym regułom handlu i codziennej wycenie. Ich kursy, tak jak ceny akcji czy innych instrumentów finansowych, są kształtowane pod wpływem gry sił popytu oraz podaży i mogą być analizowane przy pomocy wskaźników i narzędzi analizy technicznej.

Z powyższych względów spora część inwestorów nie wnika w techniczne aspekty funkcjonowania krypto. Warto jednak wiedzieć, że w rzeczywistości istnieją dwie główne grupy aktywów cyfrowych: kryptowaluty i tokeny. Co więcej, w ich obrębie wyróżniamy dodatkowo kilka podkategorii wirtualnych instrumentów, które różnią się m.in. funkcjonalnością czy zastosowaniami. Przyjrzyjmy się im bliżej i sprawdźmy, jakie są obecnie najpopularniejsze kryptowaluty.

Główne rodzaje kryptowalut, czyli bitcoin i altcoiny

Pierwsze projekty zdecentralizowanych płatności pojawiły się w latach 90. XX wieku, ale powszechnie przyjmuje się, że to powstały w 2009 roku bitcoin dał początek kryptowalutom i technologii blockchain, która zrewolucjonizowała sposób przechowywania i przesyłania informacji o transakcjach.

Do dziś bitcoin pozostaje najpopularniejszą i najważniejszą walutą cyfrową, co potwierdza choćby jego całkowita kapitalizacja rynkowa, która w ostatnich latach wynosiła od ok. 40 do aż 70% całego rynku kryptowalut. Biorąc pod uwagę fakt, że obecnie istnieje już kilka tysięcy wirtualnych aktywów, należy to uznać za imponującą dominację.

Pojawienie się bitcoina i opublikowanie jego kodu źródłowego utorowały drogę do powstania kolejnych kryptowalut. Te pierwsze z założenia stanowiły dla niego alternatywę, dlatego zaczęto je nazywać kryptowalutami alternatywnymi (z ang. altcoins). W większości przypadków również miały one służyć głównie do płacenia, ale jednocześnie być szybsze, wydajniejsze i bardziej użyteczne. Kryptowalut z takimi ambicjami powstały dziesiątki, ale żadna z nich nie była nawet blisko zdetronizowania bitcoina.

Z czasem zaczęły powstawać wirtualne aktywa, które przypominały bitcoina tylko w niewielkim stopniu i nie miały stanowić dla niego konkurencji. Dziś tego typu aktywów jest na rynku najwięcej: część altcoinów oferuje użyteczne, rewolucyjne rozwiązania, inne nie wnoszą nic nowego, a jeszcze inne są zwykłym scamem. Wszystkie możesz nazywać kryptowalutami i jednocześnie altcoinami (bo powstały po bitcoinie), ale jak zapewne się domyślasz, jest to sporym uproszczeniem.

Rodzaje kryptowalut

Ogromna różnorodność rynku kryptowalut

Patrząc od strony technicznej, nie wszystkie rodzaje kryptowalut spełniają kryteria, które pozwalają uznać je za kryptowaluty. Mało tego, w rzeczywistości „prawdziwe” kryptowaluty stanowią na rynku mniejszość.

Miej zatem na uwadze, że w praktyce wyróżniamy dwa podstawowe typy aktywów cyfrowych: wspomniane kryptowaluty oraz tokeny, których jest znacznie więcej. Co więcej, same tokeny również nie stanowią jednorodnej grupy i mogą zostać podzielone na kilka podkategorii.

Kryptowaluty i tokeny

Żeby lepiej zrozumieć istotę rynku kryptowalut, powinieneś wiedzieć, co różni występujące na nim instrumenty. Dla uproszczenia zacznijmy od różnicy, którą można uchwycić bez zagłębiania się w aspekty techniczne.

Kryptowaluty działają zwykle jak swego rodzaju wirtualne pieniądze, czy też cyfrowe waluty, i pełnią (przynajmniej w teorii) przede wszystkim funkcję płatniczą. Natomiast tokeny nie mają tak oczywistych zastosowań; mogą służyć do pozyskiwania funduszy, stanowić odpowiednik gotówki przeniesionej na blockchain, a nawet posiadać właściwości podobne do akcji giełdowych.

Druga kluczowa różnica polega na tym, że bitcoin (BTC), ethereum (ETH), ripple (XRP), litecoin (LTC), stellar (XLM), eos i każda inna kryptowaluta ma własną sieć blockchain, z kolei tokeny są tworzone na obcym łańcuchu bloków przy wykorzystaniu tzw. smart kontraktów, czyli gotowych programów (protokołów) komputerowych. Warto dodać, że niektóre blockchainy nie zawierają żadnych tokenów (tak jest np. w sieci bitcoin), natomiast inne posiadają ich dziesiątki, a nawet setki (np. sieć ethereum, w której powstają tokeny ERC-20).

Jak łatwo się domyślić, token można stworzyć w znacznie prostszy sposób niż kryptowalutę. Nie wymaga to żadnych zaawansowanych umiejętności programistycznych ani specjalistycznej wiedzy. Wystarczy skorzystać ze wskazówek praktyków, które są dostępne choćby w serwisie YouTube. Procedura jest prosta dzięki smart kontraktom, które dodatkowo służą do późniejszej obsługi transakcji i ich monitorowania.

Rodzaje tokenów i ich specyfika

Tokeny mają znacznie dłuższą historię niż kryptowaluty i technologia blockchain. Już dziesiątki lat temu różne podmioty wydawały je jako jednostki wartości, później były też wykorzystywane w sieciach komputerowych do ochrony danych dostępowych, a także w bankowości jako identyfikatory sesji czy generatory kodów jednorazowych.

Wszystkie tokeny są swego rodzaju wirtualnymi żetonami, działają w oparciu o technologię blockchain i powstają w drodze tzw. tokenizacji, czyli „przekształcania” wartości w zasób cyfrowy. Poszczególne z nich mają jednak nieco inne zastosowania, o czym trzeba pamiętać, inwestując na rynku kryptowalut.

Ze względu na różnice w zastosowaniach i budowie możemy wyróżnić trzy podstawowe rodzaje kryptowalutowych tokenów.

  • Tokeny użytkowe (utility) posiadają wartość w obrębie swojego systemu. Służą do zbierania funduszy w ramach ICO (Initial Coin Offering), dlatego większość podmiotów poprzez ich emisję wchodzi na giełdy kryptowalut. Ponadto niejako odzwierciedlają one udział w kapitale danej firmy, a także mogą umożliwiać uczestniczenie w głosowaniach nad ważnymi zmianami w projektach.
  • Tokeny bezpieczeństwa (security) przypominają akcje spółki i podlegają surowszym regulacjom niż tokeny utility. Mogą reprezentować faktyczne udziały w danym podmiocie i zapewniają inwestorom wysoki poziom ochrony. 
  • Tokeny towarowe (commodity) są w części lub całości zabezpieczone przez standardowe dobra, takie jak złoto, srebro czy waluty fiat.

Obecnie w świecie krypto największą rolę odgrywają tokeny użytkowe oraz towarowe, przy czym w tym drugim przypadku chodzi przede wszystkim o tzw. stablecoiny. Te ostatnie stanowią swego rodzaju wirtualną gotówkę (zwykle USD), która pozwala wygodnie handlować innymi tokenami i kryptowalutami.

Zgodnie z przepisami wielu krajów, dopóki transakcje wykonujesz z użyciem tethera (USDT), binance USD (BUSD) czy innych stablecoinów, nie musisz ich rozliczać i płacić od nich podatku. Obowiązek podatkowy powstaje wówczas, gdy dochodzi do wymiany krypto na walutę fiat, czyli np. polskie złote.

Warto dodać, że większość tokenów kryptowalutowych opiera się na blockchainie sieci ethereum i standardzie ERC-20. Inne popularne standardy to m.in. ERC-721, NEP-5 oraz BEP-2, który jest wykorzystywany do tworzenia tokenów w systemie giełdy Binance.

Jakie są najpopularniejsze kryptowaluty?

Skoro znasz już najważniejsze rodzaje kryptowalut i tokenów, przyjrzyjmy się jeszcze najpopularniejszym projektom na rynku. Warto znać je choćby z tego względu, że charakteryzują się największą kapitalizacją i największą płynnością handlu. W ich przypadku wahania kursów zwykle są relatywnie niskie (jak na rynek kryptowalut), a przy tym nie podlegają silnym zmianom na skutek zawarcia pojedynczej transakcji wysokokwotowej. Poza tym, w odróżnieniu od mniej popularnych krypto, możesz handlować nimi z dźwignią finansową, za pośrednictwem kontraktów futures i kontraktów CFD.

Co ważne, rozpoznawalne kryptowaluty wiążą się również z relatywnie niskim ryzykiem „zapomnienia”. Chodzi tutaj o możliwość wystąpienia sytuacji, w której dany coin traci zainteresowanie inwestorów i zalicza bardzo silne spadki, po których trudno będzie mu kiedykolwiek zbliżyć się do swoich szczytów cenowych. W takim wypadku, nawet jeśli rynek wejdzie w okres hossy, zapomniana krypto może pozostać w stagnacji lub zaliczyć tylko niewielki wzrost ceny.

To, jakie są obecnie najpopularniejsze kryptowaluty, możesz łatwo sprawdzić, wchodząc na stronę coinmarketcap.com. Jak widzisz, wysoką kapitalizacją i dużym wolumenem charakteryzuje się wiele projektów, które powstały stosunkowo dawno. Bitcoin, ethereum, ripple czy litecoin to grupa najstarszych kryptowalut, które od lat cieszą się dużym zainteresowaniem inwestorów. 

Popularne kryptowaluty 2021

Warto zauważyć, że w latach 2020 i 2021 doszło do sporych przetasowań w czołówce najważniejszych i najpopularniejszych kryptowalut. Wspomniane coiny nadal utrzymują się na topie, ale dołączyło do nich wiele innych perspektywicznych projektów, w tym polkadot (DOT), chainlink (LINK) czy cardano (ADA).

Ostatnio mogliśmy zaobserwować również boom na kryptowaluty, które nie oferują żadnych przełomowych rozwiązań, ale z różnych powodów przyciągnęły uwagę tłumu inwestorów. Najbardziej zawrotną karierę zrobił bez wątpienia dogecoin (DOGE), którego swoimi tweetami rozsławił sam Elon Musk.

Podsumowanie

Jeśli na poważnie myślisz o inwestowaniu na rynku krypto, powinieneś znać poszczególne rodzaje kryptowalut i kryptowalutowych tokenów. Im większa jest Twoja wiedza i świadomość inwestycyjna, tym łatwiej będzie Ci podejmować trafne decyzje finansowe. Faktem jest jednak, że w tej chwili różnice konstrukcyjne pomiędzy poszczególnymi krypto nadal mają niewielkie znaczenie. Dla przeciętnego inwestora kluczowa jest bieżąca cena kryptowaluty oraz to, w którym kierunku i z jaką siłą może ona podążyć.

Oceń artykuł
4.8
(4 oceny)
Aby oddać głos, wskaż odpowiednią liczbę gwiazdek.
Dziękujemy za Twój głos Dziękujemy za Twój głos

Komentarze

(3)
Sortuj odNajnowszych
  • Najnowszych
  • Najstarszych
Dodaj swój komentarz...
A
Artur99
Gość

Czas by ethereum przescignelo btc i stało się najważniejszą kryptowalutą

Odpowiedz

F
f4feff
Gość
@Artur99

A bitbit przejął btc-spam......

Odpowiedz

A
Artur99
Gość
@f4feff

Tak czy siak chyba już i tak jest po hossie.... co myślisz?

Odpowiedz