IKE czy IKZE? Co wybrać? A może oba? Nie zostawiaj swojej emerytury przypadkowi

Krzysztof Duliński
Krzysztof Duliński
Analityk produktów finansowych
Krzysztof Duliński
Krzysztof Duliński
Analityk produktów finansowych

99 publikacji 3441 komentarzy

Recenzent promocji bankowych i autor tekstów poradnikowych dotyczących zarządzania finansami osobistymi będący zdania, że nawet najbardziej skomplikowane zagadnienie można przedstawić w prosty i przystępny sposób.


13 komentarzy IKE czy IKZE? Co wybrać? A może oba? Nie zostawiaj swojej emerytury przypadkowi
Spis treści

Wszelkie prognozy dotyczące przyszłych emerytur otrzymywanych w systemie ubezpieczeń społecznych, czyli z ZUS, przez tych, którzy dziś są aktywni zawodowo, jednoznacznie mówią, że będą one znacząco niższe od aktualnego wynagrodzenia. Różnice sprowadzają się do dywagacji, czy będzie to 30-40%, czy może jeszcze mniejsza część zarobków.

Skoro pewne jest, że emerytura z ZUS nie pozwoli Ci na zachowanie obecnego poziomu życia, a może nawet będzie oznaczała trwanie na granicy ubóstwa, powinieneś jak najwcześniej zacząć oszczędzać na swoją emeryturę. Najlepiej skorzystać z różnych możliwości, by zmaksymalizować szanse na pomnożenie kapitału i zgromadzenie znaczącej kwoty. Choćby dlatego, że średnia długość życia wydłuża się i nie wiesz, na ile lat będą Ci musiały wystarczyć zaoszczędzone pieniądze. Nie obawiaj się, że w razie śmierci Twoje oszczędności emerytalne trafią w obce ręce. W każdej chwili możesz wskazać kto ma odziedziczyć pieniądze po Twojej śmierci.

Powinieneś też wiedzieć o korzyściach podatkowych (szczególnie atrakcyjnych dla rozliczających się w II progu podatkowym) oraz o tym, że w razie konieczności możesz dokonać wypłaty przed terminem. Brzmi atrakcyjnie i zachęcająco? Przejdźmy więc do prezentacji IKE oraz IKZE.

IKE vs IKZE - co wybrać i dlaczego?

Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) i Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) opisane są w ustawie z 20 kwietnia 2004 r., z późniejszymi nowelizacjami. Kwestie rozliczeń podatkowych reguluje ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Rachunki tego typu przeznaczone są do gromadzenia oszczędności na przyszłą emeryturę. Prowadzą je banki, biura maklerskie, powszechne towarzystwa emerytalne (PTE), Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych (TFI) i firmy ubezpieczeniowe. Wspomniane podmioty oferują szeroką gamę możliwości pomnażania kapitału. Możesz inwestować w akcje, obligacje, fundusze inwestycyjne czy po prostu wpłacać pieniądze na konta oszczędnościowe. Nie ma przeszkód, byś co pewien czas transferował środki między instytucjami prowadzącymi IKE czy IKZE i tym samym zapewnił ich efektywne pomnażanie. Wiele produktów jest tak skonstruowanych, by możliwie najlepiej chronić środki przyszłych emerytów. Przykładowo, w miarę zbliżania się momentu zakończenia inwestycji aktywa są przesuwane w coraz bezpieczniejsze instrumenty finansowe.

Niestety istnieją pewne ograniczenia związane z oszczędzaniem na IKE i IKZE. Najistotniejszym z nich są roczne limity wpłat na tego typu konta.

Czas przedstawić każdy z rodzajów kont, ich zalety i wady. Podkreślmy, że poniższe rozważania uwzględniają przede wszystkim korzyści podatkowe oraz możliwości przedterminowego sięgnięcia po oszczędności. Zupełnie odrębną sprawą są zyski wypracowane na wybranym przez Ciebie rozwiązaniu. W tym kontekście wybór IKE czy IKZE nie ma znaczenia, gdyż efekty zależą od tego, w co zostaną ulokowane pieniądze, w jakie instrumenty finansowe, a nie na jakim typie rachunku.

Co to jest IKE?

IKE może założyć każda osoba po ukończeniu 16 r.ż., także emeryt, o ile nie zlecił wcześniej wypłaty z posiadanego uprzednio konta tego typu.

Wysokość wpłat na IKE w ciągu roku ograniczona jest limitem określonym jako trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce, prognozowanego przez ZUS na dany rok. W przypadku niepełnoletnich jest dodatkowe ograniczenie - nie mogą oni odłożyć kwoty przekraczającej ich zarobki z tytułu umowy o pracę.

Podpisując umowę o prowadzenie IKE, możesz uniknąć podatku od zysków kapitałowych, czyli tzw. podatku Belki, o ile spełnisz wymagania ustawowe. Najważniejsze z nich to dokonanie przynajmniej w pięciu latach jakiejkolwiek wpłaty na IKE albo wpłacenie ponad połowy oszczędności nie później niż na 5 lat przed dniem złożenia wniosku o wypłatę. Kolejne ograniczenia – sięgnięcie po pieniądze możliwe jest dopiero po ukończeniu 60 r.ż. Dla osób korzystających z prawa do wcześniejszej emerytury, np. przedstawicieli służb mundurowych, granica wieku wynosi 55 lat.

W każdym innym przypadku, wycofując pieniądze z IKE (czyli dokonując zwrotu), musisz zapłacić 19 proc. podatku od osiągniętego zysku.

Zalety i wady IKE

Uporządkujmy informacje na temat zalet i wad IKE.

Zalety i wady IKE
Zalety Wady
różnorodność form pomnażania pieniędzy roczny limit wpłat
opcja wcześniejszego zwrotu wszystkich lub części środków brak uzależnienia limitu wpłat od formy zarobkowania
możliwość uniknięcia podatku od zysków kapitałowych konieczność zapłacenia podatku Belki przy wcześniejszym wycofaniu środków
prawo do przenoszenia środków między podmiotami prowadzącymi IKE
wypłata środków w całości lub w ratach
dziedziczenie środków przez spadkobierców
Źródło: opracowanie własne

Dla kogo IKE będzie lepszym rozwiązaniem?

IKE będzie dla Ciebie dobrym rozwiązaniem, jeśli Twoje dochody mieszczą się w I przedziale podatkowym i chcesz możliwie dużo odkładać na emeryturę. Przy tego typu rachunku obowiązuje bowiem znacznie wyższy limit wpłat niż na IKZE. Nie musisz się obawiać zablokowania środków na wiele lat, gdyż zawsze możesz poprosić o ich zwrot, w całości lub w części. Takie rozwiązanie docenią zwłaszcza osoby, które nie mają innych oszczędności i biorą pod uwagę ewentualność wcześniejszego sięgnięcia po oszczędności emerytalne.

Przy podejmowaniu decyzji IKE czy IKZE, duże znaczenie ma też wykonywana przez Ciebie praca oraz wiek, w jakim planujesz zakończenie aktywności zawodowej. Pracując ciężko fizycznie, możesz chcieć wcześniej przejść na emeryturę (lub przynajmniej ograniczyć czas pracy), więc IKE będzie dobrym wyborem, gdyż z zachowaniem korzyści podatkowych wcześniej uzyskasz dostęp do pieniędzy.

Co to jest IKZE?

IKZE, czyli Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego, powstały jako kolejny element systemu emerytalnego w 2012 r. i także można je założyć po skończeniu 16 lat.

W przypadku IKZE również obowiązują roczne limity wpłat, które są uzależnione od sposobu zarobkowania. Osoby, które otrzymują dochody z tytułu umowy o pracę, umów cywilno-prawnych czy umów o dzieło mogą wpłacić na IKZE w ciągu roku 120 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce. W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą (za wyjątkiem tych rozliczających się kartą podatkową) limit jest podwyższony do 180 proc.

Oszczędzając na IKZE, korzyści podatkowe będziesz odczuwał w każdym roku, w którym dokonasz wpłaty, gdyż zmniejszy ona podstawę opodatkowania i tym samym zapłacisz niższą daninę dla fiskusa. Różnica w podatku będzie uzależniona od tego, według jakich zasad rozliczasz się z urzędem skarbowym, jak wysoki płacisz podatek.

Pieniądze zgromadzone na IKZE możesz wypłacić, kiedy zechcesz. Moment, w którym się na to zdecydujesz, będzie miał wpływ na wysokość podatku, jaki zapłacisz. Jeśli zrobisz to po dokonaniu wpłat przynajmniej w pięciu różnych latach i ukończeniu 65 r.ż., instytucja finansowa, w której miałeś IKZE, pobierze tylko zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10 proc. zgromadzonego kapitału.

Artykuł 34a ustawy o IKE i IKZE mówi:
Wypłata w ratach środków zgromadzonych przez oszczędzającego następuje przez co najmniej 10 lat. Jeżeli wpłaty na IKZE były dokonywane przez mniej niż 10 lat, wypłata w ratach może być rozłożona na okres równy okresowi, w jakim dokonywane były wpłaty.
W każdej chwili możesz zmienić dyspozycję i poprosić o jednorazową wypłatę pozostałych środków.

Decydując się na zwrot środków bez spełnienia powyższych warunków, otrzymasz wszystkie środki będące na IKZE, ale będziesz musiał samodzielnie odprowadzić należny podatek.

W obu przypadkach nie jest naliczany podatek od zysków kapitałowych.

Zalety i wady IKZE

Przyjrzyjmy się plusom i minusom tej formy oszczędzania na emeryturę.

Zalety i wady IKZE
Zalety Wady
wpłacona kwota zmniejsza podstawę opodatkowania za dany rok roczny limit wpłat
różnorodność form pomnażania pieniędzy konieczność wycofania wszystkich środków w przypadku wcześniejszego sięgnięcia po pieniądze
limit wpłat uzależniony od formy zarobkowania doliczenie wycofanych wcześniej pieniędzy do innych dochodów w danym roku (możliwość wejścia w wyższy próg podatkowy)
prawo do przenoszenia środków między podmiotami prowadzącymi IKZE obowiązek samodzielnego rozliczenia podatku dochodowego po zwrocie pieniędzy
dziedziczenie środków przez spadkobierców
Źródło: opracowanie własne

Dla kogo IKZE będzie lepszym rozwiązaniem?

Odpowiedzi na to pytanie można udzielić w kontekście wykonywanej pracy oraz osiąganych dochodów.

Gdy wykonujesz zawód pozwalający na pracę do 65 r.ż. i uważasz, że nie będziesz potrzebował wcześniej odłożonych środków, to możesz zdecydować się na IKZE.

Oszczędzanie na tego typu kontach można też polecić osobom, których dochody są na tyle duże, że płacą wyższy podatek dochodowy. Wpłata na IKZE pozwoli obniżyć podstawę opodatkowania, może nawet zmieścić się w I przedziale podatkowym, a tym samym zapłacić niższą daninę dla fiskusa.

Osiągając zarobki w II progu podatkowym, warto w całości wykorzystać limit wpłat na IKZE (by obniżyć podstawę opodatkowania) i wpłacić choć nieco pieniędzy na IKE (po te środki – w całości lub części – będziesz mógł sięgnąć w przyszłości w razie potrzeby). W przypadku, gdy dobrze zarabiasz, ale nie wchodzisz w wyższy próg podatkowy, preferencje mogą być odwrotne: pełna wpłata na IKE (odkładasz dużą kwotę na emeryturę) i choć część z dostępnego limitu IKZE (zmniejszysz podstawę opodatkowania, zgromadzisz żelazną rezerwę, z której będziesz mógł skorzystać w razie poważnych kłopotów).

Warto reinwestować kwotę odzyskaną dzięki uldze podatkowej związanej z wpłatami na IKZE, czyli wpłacić ją na IKE lub IKZE. Nie zaleca się wydawania tych środków na bieżące potrzeby.

Kiedy oszczędzanie na IKZE może być nieopłacalne?

Pomijając aspekt efektywności pomnażania środków odkładanych na emeryturę, można wskazać sytuacje, gdy korzystanie z IKZE nie będzie dobrym rozwiązaniem. Dotyczy to m.in. osób, które osiągają niskie dochody lub mają mniej niż 26 lat i nie płacą wcale podatku dochodowego. Nie mogą więc obniżyć podstawowy opodatkowania, by zapłacić mniej dla fiskusa, za to, gdyby chciały wcześniej sięgnąć po pieniądze z IKZE, będą musiały odprowadzić podatek od pobranej kwoty.

IKZE jest narzędziem oszczędzania długoterminowego. Jego wybór nie sprawdzi się, gdy liczysz się z możliwością wcześniejszego sięgnięcia po zgromadzone środki. Powodów jest kilka - konieczność samodzielnego rozliczenia podatku (możliwe, że doliczając kwotę z IKZE do swoich dochodów znajdziesz się w II przedziale podatkowym), możliwość pobrania prowizji za wycofanie środków przed upływem 12 miesięcy od założenia IKZE.

Paradoksalnie efektywne pomnażanie środków na IKZE i/lub wzrost Twoich dochodów mogą sprawić, że w sytuacji, gdy poprosisz o zwrot pieniędzy wybór tego typu konta okaże się nieopłacalny. Po prostu będziesz musiał wówczas zapłacić podatek dochodowy od kwoty z wyższego progu podatkowego (np. 32 proc.), podczas, gdy korzystałeś z ulgi podatkowej w ramach niższego progu (np. 12 proc.).

IKE i IKZE – różnice i podobieństwa

Mnogość i różnorodność informacji może utrudniać ich przyswojenie, więc podsumujmy dotychczasowe rozważania na zasadzie prostego porównania. Spójrzmy przekrojowo na IKE i IKZE, różnice i podobieństwa między tymi produktami.

Porównanie IKE i IKZE

IKE

IKZE

Kto może założyć

Każda osoba po ukończeniu 16 r.ż.

Gdzie można założyć

Banki, Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych (TFI), domy maklerskie, Powszechne Towarzystwa Emerytalne (PTE), towarzystwa ubezpieczeniowe

Jak można inwestować

Konta oszczędnościowe, obligacje skarbowe, jednostki funduszy inwestycyjnych, samodzielnie wybrane instrumenty (np. akcje)

Limit wpłat

3-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce prognozowanego na dany rok. W praktyce wyższa kwota niż limit wpłat na IKZE

120 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce prognozowanego na dany rok (180 proc. w przypadku prowadzących działalność gospodarczą). W praktyce niższa kwota niż limit wpłat na IKE

Ulga podatkowa przy wpłacie

Nie

Tak, zmniejszenie dochodu (podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym w danym roku)

Warunki wypłaty

Wpłaty przynajmniej w 5 latach lub dokonanie połowy wartości wpłat co najmniej 5 lat przed złożeniem wniosku o wypłatę

Ukończenie 60 r.ż. (55 r.ż. w przypadku osób uprawnionych do wcześniejszej emerytury)

Wpłaty przynajmniej w 5 latach

Ukończenie 65 r.ż.

Sposób wypłaty

Jednorazowo lub w ratach

Jednorazowo lub w ratach (min. przez 10 lat; gdy okres oszczędzania był krótszy, w czasie równym okresowi wpłat)

Możliwość wcześniejszego zwrotu środków

Tak

Podatek przy przedterminowej wypłacie

Podatek od zysków kapitałowych (19 proc.)

Podatek dochodowy zależny od skali podatkowej, według której rozlicza się oszczędzający

Zakres wcześniejszej wypłaty

Całość lub tylko część środków

Trzeba wypłacić wszystkie środki

Możliwość ponownego założenia

Tak, od razu, ale pierwsza wpłata możliwa jest dopiero w kolejnym roku po tym, w którym doszło do likwidacji poprzedniego konta

Transfer środków do innego IKE/IKZE

Tak

Możliwość kontynuowania wpłat po osiągnięciu wieku emerytalnego

Tak, zlecenie wypłaty (jednorazowej lub w ratach) uniemożliwia dalsze wpłaty

Prawo do dziedziczenia*

Tak (bez podatku)

Tak (konieczność zapłacenia 10 proc. podatku, chyba że środki są przenoszone na IKZE spadkobiercy)

*W obu przypadkach dziedziczą spadkobiercy ustawowi lub osoby wskazane przez posiadacza IKE/IKZE (uposażeni), nie muszą być one spokrewnione ze spadkodawcą. Nie obowiązuje podatek od spadków i darowizn.

Jak widzisz, choć nazwy obu produktów są bardzo podobne, to wiele je różni. Najważniejsze różnice dotyczą kwestii podatkowych, po spełnieniu określonych warunków, możesz uniknąć zapłacenia daniny fiskusowi. Warto przyjąć mądrą strategię inwestowania, by nie zapłacić niepotrzebnie podatku. Ze względu na fakt, że zlecając przedterminową wypłatę z IKZE, trzeba wypłacić wszystkie zgromadzone tam pieniądze, to sugerujemy, by na IKZE wpłacać tylko takie środki, po które z pewnością nie będziesz musiał sięgnąć przed emeryturą.

Wypłata i zwrot

To, w którym momencie zechcesz sięgnąć po środki z IKE/IKZE, zależy tylko od Ciebie. Decydując się na wycofanie pieniędzy przed spełnieniem kryteriów ustawowych (prawidłowa nazwa takiej operacji to zwrot) musisz się liczyć z koniecznością zapłacenia podatku od zysków kapitałowych (IKE) lub doliczeniem otrzymanej kwoty do swoich dochodów i samodzielnym rozliczeniem podatku dochodowego (IKZE).

Składając wniosek o zwrot z IKE przed ukończeniem 60 r.ż., musisz podać instytucji finansowej dane urzędu skarbowego, któremu podlegasz lub przedstawić decyzję o nabyciu uprawnień emerytalnych.

W przypadku IKE istnieje możliwość częściowego zwrotu, ale nie dotyczy to środków przetransferowanych z IKE zmarłego lub z Pracowniczego Programu Emerytalnego (PPE).

Ustawodawca przewidział tylko dolne ograniczenie wieku, którego przekroczenie pozwala na skorzystanie z korzyści podatkowych. Przepisy nie wskazują, kiedy najpóźniej możesz zawnioskować o wypłatę oszczędności emerytalnych.

Także Ty (lub Twój spadkobierca) decydujesz, czy chcesz otrzymać pieniądze jednorazowo, czy w ratach. Wypłata lub przekazanie pierwszej raty powinny zostać zrealizowane w ciągu 14 dni od złożenia stosownego wniosku. Masz prawo poprosić, by stało się to później, we wskazanym przez Ciebie terminie.

Uwaga na opłaty

Niezależnie od tego, ku któremu z rozwiązań jest Ci bliżej, powinieneś zwrócić uwagę na ewentualne opłaty z nim związane. Najważniejszą jest ta za zarządzanie, która na ogół w ramach IKE czy IKZE jest niższa od tej pobieranej od pozostałych inwestujących. Kolejnymi, na szczęście rzadko spotykanymi, są opłaty za otwarcie IKE czy IKZE albo manipulacyjne (np. za nabycie/odkupienie jednostek, ich zamianę lub konwersję). Częściej możesz się spotkać z prowizją za wycofanie środków przed upływem 12 miesięcy, która ma zniechęcać do wykorzystywania środków emerytalnych na doraźne potrzeby czy ich zbyt częstego przenoszenia.

Kwestie organizacyjne

Zastanawiając nad wyborem podmiotu, któremu powierzysz swoje oszczędności emerytalne, warto popatrzeć na możliwości obsługi wybranego konta online, czyli jego założenie, modyfikację składu portfela, dokonywanie dopłat i wypłat itp.

Gromadząc oszczędności zarówno w IKE, jak i w IKZE, możesz rozważyć strategię, że środki na IKE, gdzie masz dostępne wyższe limity wpłat, lokujesz w produkty mniej ryzykowne, a do oszczędzania w ramach IKZE wybierasz produkty, które mają większy potencjał zysku, ale i możliwych strat. To tylko jedna z możliwych strategii, decyzja zawsze należy do Ciebie, decydujące znaczenie ma Twoja skłonność do ryzyka, akceptacja ewentualnych strat i posiadanie innych oszczędności.

Nie ma przeszkód, byś po pewnym czasie zmienił swoją strategię i skorzystał z innej możliwości w danej instytucji finansowej albo skierował zgromadzone środki w ramach wypłaty transferowej do innego podmiotu.

Zwrócimy Ci jeszcze uwagę na jedną kwestię. Wskazując osobę uprawnioną do otrzymania pieniędzy po Twojej śmierci, zauważysz zapewne na formularzu rozległą sekcję dotycząca ochrony danych osobowych, a w niej uzasadnienie, że dane będą przetwarzane do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora lub stronę trzecią. Instytucja finansowa nie może ich dowolnie określić, przepisy mówią, że mogą to być np. marketing bezpośredni, dochodzenie i obrona przed roszczeniami, zapobieganie oszustwom, przesyłanie danych w ramach grupy przedsiębiorstw, prowadzenie statystyk i analiz, zapewnienie bezpieczeństwa środowiska teleinformatycznego, stosowanie systemów kontroli wewnętrznej.

IKE czy IKZE - przykład inwestycji

Dla pokazania atrakcyjności "opakowania" jakiegoś produktu w IKE/IKZE posłużmy się przykładem. Załóżmy, że oszczędzasz regularnie od 2018 r. na koncie oszczędnościowym z oprocentowaniem 4% w skali roku, wpłacając po wakacjach kwotę niewiele mniejszą od rocznego limitu wpłat na IKZE dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej.

W poniższej tabeli znajdziesz obliczenia dla sytuacji, gdy na bieżąco są naliczane odsetki i odprowadzany od nich podatek od zysków kapitałowych (standardowe konto oszczędnościowe) oraz wtedy, gdy produkt ma status rachunku emerytalnego i podatek Belki nie jest pobierany.

Zysk przy oszczędzaniu na zwykłym koncie oszczędnościowym i koncie emerytalnym
Rok wpłaty Limit wpłat Wpłata Kapitał + odsetki po 12 miesiącach po opodatkowaniu (standardowe konto oszczędnościowe) Kapitał + odsetki po 12 miesiącach bez podatku Belki (IKE/IKZE oszczędnościowe)
2018 5331,60 zł 5000 zł 5164 zł 5204 zł
2019 5718,00 zł 5500 zł 11 015 zł 11 140 zł
2020 6272,40 z 6000 zł 17 574 zł 17 838 zł
2021 6310,80 zł 6000 zł 24 349 zł 24 809 zł
2022 7106,40 zł 7000 zł 32 380 zł 33 105 zł
2023 8322,00 zł 8000 zł 41 712 zł 42 780 zł
2024 9388,20 zł 9000 zł 52 380 zł 53 890zł
Źródło: opracowanie własne. Przyjęliśmy, że pierwsza wpłata została dokonana 1 września 2018 r. i w kolejnych latach wpłaty także były tego dnia. Kwoty zaokrąglone do pełnych złotych

Jak widzisz, różnica wynosi ponad 1,5 tysiąca złotych i powstała na przestrzeni krótkiego okresu oszczędzania. Z każdym kolejnym rokiem będzie coraz większa, gdyż działa efekt kuli śnieżnej.

Oszczędzając na IKE, po przejściu na emeryturę otrzymasz całą wypracowaną kwotę. Jeśli zdecydowałbyś się na oszczędzanie na IKZE, to od ostatecznej kwoty zostanie pobrany zryczałtowany podatek w wysokości 10%.

Nie oznacza to, że oszczędzanie na IKZE jest mniej korzystne niż gromadzenie oszczędności na IKE czy standardowym koncie oszczędnościowym. Pamiętaj, że korzystając z IKZE masz prawo korzystać na bieżąco z ulgi podatkowej. Łatwo to udowodnić, patrząc tylko na nadchodzące rozliczenie podatkowe (za rok 2024). Załóżmy, że przekroczyłeś próg podatkowy o 10 000 zł i od tej nadwyżki powinieneś zapłacić 32% podatku, czyli 3200 zł. Jeśli wpłacisz w 2024 r. na IKZE 9000 zł, to nadwyżka ponad próg podatkowy wyniesie tylko 1000 zł, a należny podatek - 320 zł; tym samym tylko przy jednym rozliczeniu zaoszczędzisz 2880 zł.

Czy można mieć IKE i IKZE?

Tak, ustawodawca nie wprowadził obostrzeń, które uniemożliwiałyby równoczesne oszczędzanie na emeryturę w ramach IKE, jak i IKZE. Trzeba jednak pamiętać o omówionych wyżej kwestiach wpłat i wypłat na każde z kont oraz regulacjach dotyczących podatków. Oszczędzając na oba sposoby, możesz każdego roku odłożyć wyższą kwotę i korzystać z ulg podatkowych teraz (IKZE) oraz w przyszłości (IKE).

Jeśli zdecydowałeś się oszczędzać na emeryturę, to teraz czeka Cię decyzja, komu powierzyć swoje oszczędności. Nie ma przeszkód, byś posiadał IKE i IKZE w jednym podmiocie, ale możesz też współpracować z dwoma instytucjami finansowymi. Taka możliwość z pewnością sprzyja ulokowaniu oszczędności w produktach najlepiej dopasowanych do Twoich preferencji.

Wybór uzależniony jest od tego, w jaki sposób chcesz pomnażać pieniądze – na koncie oszczędnościowym, kupując obligacje skarbowe lub jednostki funduszy inwestycyjnych, czy może inwestując w instrumenty dostępne na giełdzie? Znając odpowiedź na to pytanie, musisz znaleźć podmiot – bank, dom maklerski, towarzystwo funduszy inwestycyjnych lub towarzystwo emerytalne/ubezpieczeniowe – oferujący preferowaną przez Ciebie możliwość na warunkach, które uznasz za najatrakcyjniejsze.

Jedna osoba może posiadać tylko jedno IKE i/lub tylko jedno IKZE. Muszą to być konta indywidualne (nie można mieć IKE/IKZE wspólnie z inną osobą).

Ranking kont IKE/IKZE

Oferta kont emerytalnych jest szeroka i zróżnicowana, zwłaszcza tych opartych o produkty inwestycyjne. Decydując się na inwestowanie na giełdzie, będziesz musiał założyć specjalny rachunek maklerski IKE/IKZE. Związane z nim opłaty mają znaczenie dla Twoich zysków, więc warto spojrzeć na ranking kont maklerskich i porównać warunki ich prowadzenia w różnych instytucjach.

Najważniejsze, by wybrany produkt był zgodny z Twoim podejściem do ryzyka inwestycyjnego, można było z niego swobodnie zrezygnować w momencie, w którym planujesz zakończyć aktywność zawodową i przejść na emeryturę.

Nie sugeruj się stopą zwrotu (mówi, o ile zwiększyła się wartość wpłaconego kapitału w określonym czasie) w ostatnich tygodniach czy miesiącach. Jeśli już chcesz brać ten wskaźnik pod uwagę, to w przypadku IKE czy IKZE najlepiej jest patrzeć na stopę zwrotu w całym okresie oszczędzania. Okresowe spadki wartości są zupełnie naturalne w przypadku oszczędności długoterminowych.

Pamiętaj, że historyczne wyniki nie gwarantują osiągnięcia takich samych efektów w przyszłości. Zawsze trzeba uwzględniać specyfikę produktu, w który zainwestujesz pieniądze, przyjrzeć się, czy zarządzający nim ma możliwość elastycznego dopasowywania się do sytuacji rynkowej.

Czas na Twoje przemyślenia i Twoją decyzję. To, czy wybierzesz IKE czy też IKZE, ma już mniejsze znaczenie, najważniejsze byś oszczędzał. Samodzielne oszczędzanie na emeryturę to naprawdę konieczność, a nie kaprys. Lepiej nie liczyć, że jakoś to będzie. Wskazane jest, by jak najwcześniej zadbać o swoją finansową przyszłość. W ten sposób dajesz sobie szansę na zgromadzenie znacznego kapitału, nawet jeśli w którymś okresie nie będziesz miał możliwości odkładania na emeryturę.

  • Opłata za konto IKZE
    0 zł
  • Akcje z GPW
    0,38%, min. 5 zł
  • Rynki zagraniczne
    USA, DE, UK + 5 innych
  • Limit wpłat
    9388,80 zł
    Limit wpłat 9388,80 zł

    9388,80 zł lub 14 083,20 zł (dla prowadzących działalność gospodarczą)

  • Opłata za konto IKZE
    50 zł (rok)
  • Akcje z GPW
    0,39%, min. 5 zł
  • Rynki zagraniczne
    USA, DE, UK
  • Limit wpłat
    9388,80 zł
    Limit wpłat 9388,80 zł

    9388,80 zł lub 14 083,20 zł (dla prowadzących działalność gospodarczą)

Dostęp do rachunków walutowych w EUR, USD i GBP.
  • Opłata za konto IKZE
    0 / 50 zł (rok)
    Opłata za prowadzenie konta 0 / 50 zł (rok)

    • 0 zł - jeśli wyrazisz zgodę na otrzymywanie dokumentów drogą elektroniczną
    • 50 zł - jeżeli nie wyrazisz zgodę na otrzymywanie dokumentów drogą elektroniczną
  • Akcje z GPW
    0,39%, min. 5 zł
  • Rynki zagraniczne
    USA, DE, UK
  • Limit wpłat
    9388,80 zł
    Limit wpłat 9388,80 zł

    9388,80 zł lub 14 083,20 zł (dla prowadzących działalność gospodarczą)

Brak dostępu do rachunków walutowych w EUR, USD i GBP.

Inne możliwości oszczędzania na emeryturę

Dodajmy, że IKE oraz IKZE to nie jedyne sposoby oszczędzania na emeryturę określone w przepisach prawa. Istnieją jeszcze Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) oraz Pracownicze Programy Emerytalne (PPE). Te drugie dostępne są tylko dla tych, którzy mają szczęście pracować w firmach, które zdecydowały się na finansowanie składek pracowników.Nie ma przeszkód, byś oszczędzał z myślą o emeryturze także na swój własny sposób, np. inwestując w złoto, nieruchomości, dzieła sztuki czy korzystając z różnych rozwiązań dostępnych na rynkach finansowych, budując własny portfel inwestycyjny. Musisz przy tym pamiętać, że żadne z nich nie daje korzyści podatkowych, jakie są związane z IKE czy IKZE, ponosisz w pełnej wysokości wszelkie opłaty związane z inwestowaniem, a osobę, która przejmie po Twojej śmierci to, co zgromadziłeś, możesz wskazać tylko w testamencie.

Oceń artykuł
4.7
(12 ocen)
Aby oddać głos, wskaż odpowiednią liczbę gwiazdek.
Dziękujemy za Twój głos Dziękujemy za Twój głos

Komentarze

(13)
Sortuj odNajnowszych
  • Najnowszych
  • Najstarszych
Dodaj swój komentarz...
U
Ula
Gość

Jestem pracującą emerytką. w 2024r skończę 65 lat. Wpłacam środki na IKZE od ok. 10 lat. W jaki sposób mogę zwiększyć swoją pobieraną już emeryturę?.

Odpowiedz

Krzysztof Duliński
Analityk produktów finansowych
@Ula

Chcąc skorzystać z oszczędności zgromadzonych na IKZE należy skontaktować się z instytucją finansową prowadzącą rachunek i złożyć stosowną dyspozycję. Możliwa jest jednorazowa wypłata pieniędzy albo wypłaty ratalne (minimalny okres ich realizowania to 10 lat; jeśli okres oszczędzania był krótszy niż 10 lat, to wypłaty ratalne mogą być realizowane przez tyle lat, ile trwało oszczędzanie).

Prowadzący IKZE powinien udzielić precyzyjnych informacji o szczegółowych zasadach wypłat; w przypadku wypłaty w ratach powiedzieć, co się będzie działo z pieniędzmi, które będą jeszcze na rachunku.

Odpowiedz

U
Ula
Gość
@Krzysztof Duliński

Witam!

W przypadku IKE 30% przeznaczone na emeryturę, a w IKZE nie ma takiego rozwiązania?

Odpowiedz

Krzysztof Duliński
Analityk produktów finansowych
@Ula

Nie bardzo wiem, co masz na myśli pisząc o 30% procentach z IKE na emeryturę. Sięgając po pieniądze, po spełnieniu ustawowych kryteriów dotyczących wieku, nie ma żadnych dodatkowych potrąceń, które występują przy wycofywaniu środków przed osiągnięciem odpowiedniego wieku.

Odpowiedz

D
Damian
Gość

Widzę, że na moim rachunku IKE jest spadek. Czy to będzie jakoś zrekompensowane ? Tzn. czy znów moje wpłaty będą przyczyniały się do wzrostu na koncie ? Na razie jest źle.

Odpowiedz

Krzysztof Duliński
Analityk produktów finansowych
@Damian

Z Twojego pytania wnioskuję, że masz IKE związane z produktami inwestycyjnymi. Jeśli zakładałeś konto w niezbyt odległym czasie, to faktycznie teraz wartość Twojego rachunku może być niższa niż kwota jaką wpłaciłeś, gdyż na rynkach finansowych odnotowywane są spadki związane z wojną w Ukrainie i związanymi z tym zawirowaniami w światowej gospodarce. Gdy sytuacja się uspokoi, na rynki finansowe zapewne powrócą wzrosty, więc wartość Twojego kapitału też będzie rosła.

Dokonanie teraz wpłaty na IKE może być dobrym pomysłem, bo oznacza to kupno przecenionych aktywów.

Odpowiedz

D
Damian Łada
Gość
@Krzysztof Duliński

Dziękuję za odpowiedź. Mam konto w PZU od 2006r. Tyle tylko, że nie wpłacałem regularnie. Za to widzę, że regularnie spada kwota. Chyba PZU nie jest zbyt udanym wyborem. Raz dziękuję za odpowiedź.

Odpowiedz

Krzysztof Duliński
Analityk produktów finansowych
@Damian Łada

Jeśli nie jesteś zadowolony z firmy, w której masz obecnie IKE, możesz dokonać tzw. wypłaty transferowej i przenieść środki do innego podmiotu. Pisaliśmy o tym w tekście nr 6 z cyklu dotyczącego IKE/IKZE. Wykaz tekstów znajdziesz na górze tej strony po prawej.

Odpowiedz

B
Bogna
Gość

Nikt nie zauważył tego że likwidując konto ike/ikze podatek płacimy od całyego zgromadzonego kapitału a nie od kwot zarobionych (uzyskanych) z inwestycji.

Odpowiedz

Krzysztof Duliński
Analityk produktów finansowych
@Bogna

Likwidacja IKE i IKZE rządzi się nieco innymi zasadami.

W przypadku likwidacji IKZE po spełnieniu warunków ustawowych (odpowiedni wiek, min. 5 lat oszczędzania) faktycznie płaci się 10-procentowy podatek od całej wypłacanej sumy. Pobiera go i przekazuje do US instytucja finansowa prowadząca IKZE. Wynika to z faktu, że w trakcie oszczędzania podatnik korzystał z ulg podatkowych.

Sięgnięcie po pieniądze bez spełnienia warunków ustawowych (tzw. zerwanie IKZE) oznacza otrzymanie wszystkich środków i konieczność doliczenia ich do przychodów w zeznaniu rocznym. W tym przypadku obowiązek podatkowy ciąży na podatniku.

Warto podkreślić, że podatkiem objęte są tylko wypłaty gotówkowe. Jeśli mamy do czynienia z przekazaniem pieniędzy na inny rachunek emerytalny (tzw. wypłata transferowa), to wówczas podatek nie jest obliczany. Tak sytuacja może zaistnieć, gdy rezygnujemy z prowadzenia IKZE w instytucji X i przekazujemy pieniądze do instytucji Y lub, gdy otrzymujemy środki z IKZE osoby zmarłej (w drodze dziedziczenia ustawowego lub testamentowego).

Po spełnieniu warunków ustawowych opisanych w artykule (m.in. odpowiedni wiek, oszczędzanie przez min. 5 lat) nie płaci się żadnego podatku przy wypłacie środków z IKE. Gdy likwidujemy konto IKE przed czasem (tzw. zwrot środków z IKE), to fiskusowi należy się 19-procentowy podatek od zysków kapitałowych, który liczony jest od kwoty będącej różnicą między wartością rachunku IKE a sumą dokonanych wpłat. Inaczej mówiąc, podatek liczony jest tylko od kwoty wypracowanego zysku. Rozliczeniem i odprowadzeniem podatku zajmuje się instytucja finansowa prowadząca rachunek IKE.

Podobnie jak przy IKZE, wypłaty transferowe też są zwolnione z podatku.

Zasady obowiązujące w różnych sytuacjach przy likwidacji IKE / IKZE opisaliśmy w tekście: https://moneteo.com/artykuly/wyplata-ike-ikze-ppk-ppe-przed-terminem

Odpowiedz

W
Wieslaw
Gość
@Krzysztof Duliński

Zlikwidowałem rachunek IKE przed czasem osiągnąłem wiek 65 lat ale oszczędzałem 3 lata z wpłaconej kwoty 40000 tyś otrzymałem zwrot 33000, więc oprócz podatku Belki potrącono mi również 19% podatku dochodowego z moich wpłaconych środków. dla mnie to nie jest ok!!

Odpowiedz

Krzysztof Duliński
Analityk produktów finansowych
@Wieslaw

Reguły dotyczące IKE mówią, że minimalny okres oszczędzania to 5 lat. Przy krótszym okresie faktycznie jest pobierany podatek dochodowy.

Odpowiedz

A
anetka
Gość

ja mam tylko ppk, ale sprawdzałam ile środków mi się tam uzbierało no i są to naprawdę spore pieniądze biorąc pod uwagę że nie odczułam tego że je odkładam

Odpowiedz