4 komentarze
Przyjmuje się, że pierwsze w historii akcje wyemitowała na początku XVII w. Holenderska Kompania Wschodnioindyjska. W ten sposób zaczęła pozyskiwać dodatkowe środki na budowę okrętów, zakładanie faktorii handlowych i finansowanie innych działań. Nabywcy akcji uzyskali z kolei prawo do otrzymywania dywidendy, czyli udziału w zyskach holenderskiej spółki.
Choć od tamtego czasu minęło ponad 400 lat, istota akcji nie uległa większym zmianom. Emitentom wciąż służą do pozyskiwania kapitału, a inwestorom do zarabiania na dywidendach. Faktem jest jednak, że ci drudzy częściej handlują dziś akcjami w celach spekulacyjnych, czyli chcą je taniej kupić i drożej sprzedać.
Akcje – definicja i podstawowa charakterystyka
Przygodę z rynkami finansowymi i inwestycjami giełdowymi warto rozpocząć właśnie od akcji. To instrumenty o ogromnym znaczeniu, a jednocześnie stosunkowo prostej konstrukcji. Ich istotę mogłeś uchwycić, czytając wstęp do tego artykułu, teraz czas przyjrzeć się im nieco bliżej.
Akcje to papiery wartościowe stanowiące akt własności przedsiębiorstwa. Nabywając je, stajesz się jednocześnie współwłaścicielem (akcjonariuszem) danej firmy i jej majątku, co daje Ci całkiem sporo uprawnień.
Teoretycznie najważniejszym uprawnieniem jest prawo do uczestnictwa i głosowania na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy, jednak dla przeciętnego inwestora nie ma ono praktycznie żadnego znaczenia. Dla większości nieistotne jest również to, że zapewniają one prawo poboru (pierwszeństwo do zakupu nowych akcji) czy prawo do udziału w podziale majątku w razie likwidacji firmy.
Zdecydowana większość inwestorów kupuje akcje dla zysków, a nie po to, żeby decydować o działalności danego przedsiębiorstwa, czy też trwać przy nim aż do ewentualnej upadłości.
Zarabianie na wzroście wartości akcji i dywidendzie
Jako akcjonariusz możesz zarabiać na wzroście cen akcji, ale też na dywidendzie wypłacanej przez spółkę.
Dywidenda stanowi część zysku firmy, którą zdecydowano się podzielić ze swoimi udziałowcami. Zwykle jest wypłacana raz lub dwa razy w roku, ale równie dobrze może nie pojawić się wcale. Część spółek permanentnie generuje zyski, którymi dzieli się z akcjonariuszami, ale w warunkach polskich nie jest to standardem. W ostatnich kilkunastu latach taki luksus oferowało tylko kilka spółek, m.in. Dębica, Wawel, Śnieżka czy Grupa Kęty.
Termin akcja pojawia się w co najmniej trzech różnych kontekstach. Nazywamy nią:
- ułamek kapitału akcyjnego, który oblicza się, dzieląc wielkość kapitału akcyjnego spółki przez liczbę jej akcji,
- ogół uprawnień przysługujących akcjonariuszowi spółki,
- dokument wystawiony przez spółkę, który potwierdza prawa jej akcjonariusza.
Kto i po co emituje akcje?
Wiesz już mniej więcej, czym charakteryzują się akcje, definicja może być jednak również sformułowana z perspektywy emitenta. Dla niego są one instrumentem, który pozwala nie tyle zainwestować kapitał, co pozyskać niezbędne finansowanie. Uściślając, dzięki niemu firma może rozwijać dotychczasową działalność oraz realizować zupełnie nowe przedsięwzięcia.
Co oczywiste, akcji nie może wyemitować dowolny podmiot. Są one wypuszczane przez spółki, a konkretniej – działające w różnych branżach spółki akcyjne i spółki komandytowo-akcyjne. Jeśli choćby jedna z emisji ich walorów jest przedmiotem obrotu publicznego, to zyskują one status spółek publicznych, a ich akcje stają się akcjami giełdowymi.
Akcje giełdowe mają postać zdematerializowaną, czyli stanowią cyfrowe zapisy na rachunkach inwestycyjnych, zarejestrowanych w KDPW (Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych).
Notowania i kursy akcji giełdowych
Akcje notowane na giełdzie papierów wartościowych podlegają codziennej wycenie. Ich kursy są ustalane na podstawie zleceń kupna i sprzedaży, które inwestorzy składają za pośrednictwem swoich rachunków inwestycyjnych lub ewentualnie telefonicznie. Następnie zlecenia trafiają do systemu informatycznego giełdy, gdzie są ze sobą automatycznie kojarzone według określonych reguł.
W Polsce akcje danej spółki, w zależności od płynności obrotu, mogą znajdować się w systemie notowań ciągłych lub jednolitych. W tym pierwszym przypadku handel odbywa się płynnie przez całą sesję giełdową, z kolei notowania jednolite polegają na tym, że kurs ustalany jest jedynie dwukrotnie w ciągu dnia (na tzw. fixingach) na podstawie wcześniej złożonych zleceń.
Na giełdach z całego świata sesje odbywają się w dni robocze i trwają zwykle około 6-8 godzin. W tym czasie dochodzi do ustalania bieżących kursów i zawierania transakcji, niemniej same zlecenia możesz składać w dowolnym momencie – również w weekendy i święta. Możesz nawet w sobotę zalogować się na swoje konto i złożyć dyspozycję zakupu określonej liczby akcji danej spółki, wskazując przy tym oczekiwaną cenę i konkretny dzień lub okres, w którym może zostać zawarta ewentualna transakcja.
Podatek od dochodów z akcji
Zyski na akcjach, podobnie jak te generowane przez inne instrumenty finansowe, podlegają opodatkowaniu podatkiem od zysków kapitałowych. Obecnie wynosi on 19% i pojawia się zarówno, gdy sprzedajesz akcje po cenie wyższej od ceny zakupu, jak i w przypadku dywidendy.
Podatek od sprzedaży akcji rozliczasz poprzez złożenie deklaracji PIT-38, którą musisz wypełnić na podstawie przesłanego przez biuro maklerskie formularza PIT-8C (nie otrzymasz go, jeśli korzystasz z usług zagranicznego brokera). W deklaracji nie ujmujesz natomiast dochodów osiągniętych z tytułu dywidend. W tym przypadku kwestiami podatkowymi zajmuje się za Ciebie biuro maklerskie, a zysk, który przelewa na Twój rachunek, jest już pomniejszony o należny podatek.
Więcej informacji na temat podatkowych aspektów inwestowania w akcje znajdziesz w artykule: Jak rozliczyć podatek od zysków kapitałowych?
Rodzaje akcji i ich specyfika
Akcje mają stosunkowo prostą konstrukcję, ale miej na uwadze, że istnieje kilka ich odmian. Wszystkie wyrażają udział w spółce, jednak różnią się nieco charakterystyką, czyli m.in. prawami i obowiązkami akcjonariuszy.
Akcje na okaziciela – przedmiot obrotu giełdowego
Jako inwestor będziesz miał do czynienia z akcjami zwykłymi na okaziciela, bo to właśnie one są notowane na giełdzie papierów wartościowych. Ich istota polega na tym, że osobą uprawnioną jest każdy, kto posiada dokument akcji (dziś jest to po prostu odpowiedni zapis na rachunku inwestycyjnym i w KDPW).
Tego typu instrumenty nie są przypisane do konkretnej osoby i nie podlegają żadnym ograniczeniom w zakresie handlu. Ponieważ są to akcje zwykłe, nie zapewniają akcjonariuszom żadnych dodatkowych praw ani przywilejów.
Inne rodzaje akcji
Przeciwieństwo akcji na okaziciela stanowią akcje imienne, które są przypisywane do konkretnej osoby fizycznej lub prawnej. Nie trafiają one do obrotu giełdowego, ale jednocześnie są zbywalne, bo statut spółki nie może odebrać akcjonariuszowi prawa do sprzedaży papierów wartościowych. Faktem jest jednak, że ta możliwość podlega zwykle obostrzeniom i jest uwarunkowana zgodą zarządu firmy.
Akcje imienne pojawiają się tam, gdzie akcjonariusze chcą ograniczyć rozporządzanie udziałami w spółce, a także w przypadkach wskazanych w Kodeksie spółek handlowych. Ten ostatni narzuca formę imienną, gdy np. papiery zapewniają szczególne uprawnienia w zakresie prawa głosu, prawa do dywidendy czy podziału majątku w razie likwidacji (akcje uprzywilejowane), albo jeśli wiążą się one z obowiązkiem świadczenia na rzecz spółki określonych usług.
Wyróżniamy jeszcze inne rodzaje akcji, m.in. akcje nieme, które uprzywilejowują akcjonariusza w zakresie dywidendy, ale zarazem pozbawiają prawa głosu na WZA, a także akcje aportowe (wydawane za wkłady niepieniężne) czy akcje gotówkowe (pokryte w formie pieniężnej).
Ryzyko, potencjał zysku i horyzont czasowy inwestycji w akcje
Czas przejść do bardziej praktycznych aspektów, istotnych z punktu widzenia inwestowania w akcje. Zacznijmy od tego, że w odróżnieniu np. od obligacji czy złota fizycznego, możesz je nabywać z myślą o dowolnym horyzoncie czasowym. Mogą sprawdzić się jako inwestycja na lata, która pozwoli czerpać stałe dochody z dywidendy lub stabilnego wzrostu kursu, ale również jako instrument spekulacyjny, którym będziesz mógł aktywnie handlować np. w ramach day tradingu.
Jeśli chodzi o kwestię dochodowości i ryzyka inwestycji, to akcje są powszechnie uznawane za ryzykowną klasę aktywów o wysokim potencjale zysku. Jest to jednak pewne uogólnienie, bo w rzeczywistości poszczególne z nich wykazują we wspomnianych obszarach duże zróżnicowanie.
Emitent akcji, a potencjał zysku i ryzyko inwestycji
Emisji akcji dokonują spółki o różnej charakterystyce. Zacznijmy od potężnych amerykańskich spółek o globalnym zasięgu, takich jak Apple, Google, Microsoft, McDonald’s czy Coca-Cola. Obok nich możemy postawić największe polskie przedsiębiorstwa, czyli m.in. KGHM, PKO BP, PGNiG, PKN Orlen czy Dino Polska, które, choć nie mają takiej renomy, to również cieszą się zaufaniem inwestorów i są uznawane za stabilne pod względem finansowym.
Wspomniane spółki to tzw. blue chips, czyli duże spółki giełdowe o wysokiej kapitalizacji, których akcje charakteryzują się dużą płynnością obrotu i relatywnie stabilnym kursem (termin blue chips nawiązuje do koloru najdroższego żetonu do gry w kasynach Monte Carlo). Jeśli chodzi o polski rynek, to w praktyce można przyjąć, że kryteria te spełniają firmy wchodzące w skład indeksu WIG20.
Na światowych giełdach papierów wartościowych notowane są również akcje innych, znacznie mniejszych spółek. Mają one niższą kapitalizację, a ich akcje wykazują niższą płynność i tym samym większą podatność na spore wahania ceny. W skali całego świata takich spółek są dziesiątki tysięcy, a na samej warszawskiej giełdzie kilkaset (na głównym rynku GPW liczba walorów przekroczyła już 400, drugie tyle znajduje się w alternatywnym systemie obrotu NewConnect).
Jak ograniczyć ryzyko inwestowania w akcje?
Spółki giełdowe różnią się profilem działalności, wielkością, sytuacją finansową, rentownością czy perspektywami rozwoju. Niektóre radzą sobie dobrze w każdych warunkach, inne działają w branżach sezonowych i/lub nieodpornych na skutki kryzysów gospodarczych. Zarabiać lub tracić możesz na akcjach dowolnej spółki – także takiej, która znajduje się na skraju upadłości.
Dla początkujących inwestorów krótkoterminowa spekulacja nie jest najlepszym sposobem inwestowania na rynku akcji. Prędzej czy później kończy się to dla nich dotkliwymi stratami, więc lepiej uniknąć ich błędów i na początku skupić się na inwestowaniu średnio- i długoterminowym. W tym przypadku najważniejsza będzie umiejętność redukowania ryzyka inwestycyjnego oraz unikania niekorzystnych okresów na rynku. Jak się tego nauczyć?
Co ważne, w badaniu fundamentów chodzi o szeroką analizę warunków, w jakich działa konkretna spółka lub rynek; obejmuje ono kondycję gospodarki globalnej i krajowej, rynek pracy, inflację czy stopy procentowe. Mowa tu nie tylko o sytuacji bieżącej, ale też o przewidywaniach na najbliższe miesiące czy nawet lata.
Pamiętaj o 6 prostych zasadach ograniczania ryzyka:
1. Nie lokuj wszystkich środków w jedną spółkę; zbuduj zdywersyfikowany portfel akcji kilku, kilkunastu firm.
2. Na początku inwestuj małe kwoty i nabieraj doświadczenia inwestycyjnego.
3. Nie ulegaj rynkowemu fomo (z ang. Fear Of Missing Out), czyli nie kupuj drożejących akcji z obawy, że ucieknie Ci jakaś wyjątkowa okazja inwestycyjna.
4. Nie kupuj „spadających noży”, czyli akcji, które dynamicznie tracą na wartości – nigdy nie wiesz, na jakim poziomie cenowym ostatecznie uformuje się dno.
5. Inwestuj w taki sposób i w takie akcje, żebyś czuł się z tym komfortowo – jeśli np. nonstop sprawdzasz notowania lub często zastanawiasz się nad zamknięciem bądź zredukowaniem pozycji rynkowej, prawdopodobnie zainwestowałeś za dużą kwotę albo w zbyt ryzykowną spółkę.
6. Opracuj strategię inwestycyjną i trzymaj się jej założeń; przykładowo, jeśli określiłeś poziomy cenowe, przy których chciałbyś zgarnąć zysk lub zamknąć daną pozycję, a po drodze kondycja spółki ani sytuacja na szerokim rynku nie uległy zmianie, to konsekwentnie zrealizuj swoje plany.
Powyższe wskazówki sprawdzają się również w przypadku inwestowania w inne instrumenty finansowe, np. waluty, kryptowaluty czy surowce.
Inwestowanie w praktyce – jak, gdzie i kiedy warto kupić akcje?
Aby móc inwestować w akcje, potrzebujesz domu maklerskiego i prowadzonego przez niego rachunku inwestycyjnego. Ten ostatni pozwoli Ci też korzystać z platformy internetowej, umożliwiającej wygodne składanie zleceń giełdowych, analizowanie wykresów cen spółek i korzystanie z narzędzi analizy technicznej, takich jak świece japońskie, średnie ruchome, oscylatory czy zniesienia Fibonacciego.
W Polsce działa co najmniej kilkanaście godnych polecenia domów maklerskich, które oferują możliwość inwestowania w akcje oraz inne instrumenty finansowe. W zależności od wybranego DM możesz zapewnić sobie dostęp wyłącznie do warszawskiej GPW lub dodatkowo do kilku czy nawet kilkunastu innych giełd. Co ważne, u poszczególnych usługodawców inaczej kształtują się opłaty za rachunek i prowizje transakcyjne, dlatego zanim zaczniesz handel, przejrzyj najlepsze konta maklerskie z naszego rankingu.
Ranking rachunków maklerskich - Maj 2025
-
Konto0 złMiesięczna opłata za prowadzenie rachunku 0 zł
po roku może pojawić się opłata w wysokości 10 EUR; można jej jednak łatwo uniknąć, wykonując min. 1 transakcję w ciągu roku / jeśli na koncie nie ma środków / jeśli są kupione dowolne akcje
-
Akcje z GPW0%Akcje 0%
- 0% w przypadku miesięcznego obrotu do 100 tys. EUR (minimalna wartość zlecenia to 10 zł)
- 0,2%, min. 10 EUR od nadwyżki pow. 100 tys. EUR
-
Kontrakty na WIG20kontrakty CFDKontrakty terminowe na WIG20 i inne indeksy kontrakty CFD
XTB nie oferuje klasycznych kontraktów futures, lecz kontrakty CFD na WIG20 i wiele innych indeksów oraz instrumentów bazowych; takie produkty mają nieco inną konstrukcję, ale również pozwalają grać z dźwignią na wzrosty i spadki rozmaitych aktywów
-
Rynki zagraniczneUSA, DE, UK + 12 innych
-
Konto0 złMiesięczna opłata za prowadzenie rachunku 0 zł
w razie braku dokonania transakcji w ciągu 365 dni pojawi się opłata w wysokości 9 zł miesięcznie (lub ewentualnie 3 EUR bądź 3 USD); nie zostanie ona naliczona, jeśli we wskazanym okresie miałeś otwarte pozycje lub też wykonałeś transakcję po upływie 365 dni a przed momentem pobrania opłaty
-
Akcje z GPW0,19%, min. 5 zł
-
Kontrakty na WIG20kontrakty CFDKontrakty terminowe na WIG20 i inne indeksy kontrakty CFD
TMS nie oferuje klasycznych kontraktów futures, lecz kontrakty CFD na WIG20 i wiele innych indeksów oraz instrumentów bazowych; takie produkty mają nieco inną konstrukcję, ale również pozwalają grać z dźwignią na wzrosty i spadki rozmaitych aktywów
by móc zawierać transakcje na kontraktach CFD, trzeba mieć włączone konto TMS Connect
-
Rynki zagraniczneUSA, DE, UK + 2 inne
-
Konto0 zł
-
Akcje z GPW0,12%, min. 10 zł
-
Kontrakty na WIG20niedostępne
-
Rynki zagraniczneUSA, UK, DE + 22 inne
Pierwotny i wtórny rynek akcji
Transakcje na akcjach możesz zawierać z innymi inwestorami, jak również na rynku pierwotnym, nabywając walory spółki dopiero wchodzącej na giełdę. W tym drugim przypadku składasz zapis na akcje za pośrednictwem domu maklerskiego i jeszcze przed debiutem spółki otrzymujesz je po cenie emisyjnej. Gdy firma wejdzie już na parkiet giełdowy, cena jej walorów będzie ustalana na bieżąco w wyniku gry siły podaży i popytu.
Najlepszy moment na zakup, czyli kiedy wartość akcji wzrośnie?
Aby wybrać odpowiednią spółkę oraz moment jej zakupu, powinieneś skorzystać z narzędzi analizy technicznej oraz fundamentalnej, o których wspominaliśmy już wcześniej. Pamiętaj jednak, że rynki finansowe to system naczyń połączonych.
Nawet, jeśli chcesz inwestować tylko na jednym rynku np. polskim, to i tak zawsze musisz mieć na uwadze to, co dzieje się w innych częściach globu. Kluczowe znaczenie ma amerykański rynek papierów wartościowych, który z uwagą śledzą inwestorzy z całego świata.
Zanim podejmiesz decyzje o zakupie walorów danej spółki, zorientuj się dobrze, jaki panuje długoterminowy trend na rynkach akcji. Powinieneś określić, czy jest to hossa, czy też bessa, jak również sprawdzić, od kiedy trwa obecna tendencja i jakie są szanse na jej kontynuację. To ostatnie zadanie jest oczywiście najtrudniejsze, o czym możesz się przekonać, analizując choćby poniższy wykres SP500 – jednego z najważniejszych indeksów akcyjnych na świecie.
Jak widzisz, od 2009 r. na amerykańskim rynku akcji trwa imponująca hossa, która jest najdłuższą w jego historii. Wielu analityków i profesjonalnych inwestorów spodziewało się, że pandemiczny krach z marca 2020 r. definitywnie zakończy spektakularne wzrosty. Tak się jednak nie stało.
Amerykański bank centralny odpowiedział na kryzys ogromnym dodrukiem pieniądza i radykalną obniżką stóp procentowych, co zapoczątkowało kolejną fale wzrostów – jeszcze silniejszych niż przed pandemią. Rządy i banki centralne innych krajów poszły podobną drogą, co utrzymało hossę również na ich rynkach akcji.
Nikt nie wie, jak długo potrwa hossa na amerykańskim rynku akcji (oraz giełdach innych krajów), ani kiedy i na jakich poziomach cenowych zacznie się kolejna bessa – wiemy jedynie, że na pewno ona wystąpi. Wszystko to jest o tyle ważne, że do trwałych wzrostów na małych giełdach, takich jak warszawska GPW, potrzebna jest stabilna sytuacja na dużych rynkach. Nie ma co liczyć, że kursy polskich akcji będą sukcesywnie rosnąć w czasie, gdy rynek amerykański znajdzie się w dłuższym trendzie spadkowym.
Przykład struktury kosztów inwestycji w akcje na GPW
Aby lepiej uchwycić specyfikę inwestowania w akcje, przyjrzyjmy się jeszcze stronie kosztowej takiego sposobu lokowania pieniędzy. W tym celu posłużmy się przykładem rynkowym, który pozwoli zorientować się w rodzajach i wysokości opłat handlowych.
Klient A korzysta z rachunku w Centralnym Domu Maklerskim Pekao (rachunek został założony 1 stycznia 2021 roku). Na rachunku ma kwotę 10 tys. zł i z początkiem roku za całość tych pieniędzy nabył akcje spółki X. Następnie 30 grudnia dokonał sprzedaży posiadanych udziałów, za co otrzymał 11 tys. zł. Sprawdźmy, jakie koszty poniósł klient i jak na koniec roku wygląda stan jego portfela.
Poniesione koszty:
- opłata za prowadzenie rachunku – 60 zł;
- prowizja za transakcje kupna – 37,5 zł (0,375% od wartości każdej transakcji, min. 5,90 zł);
- prowizja za transakcję sprzedaży – 41,25 zł (0,375% od wartości każdej transakcji, min. 5,90 zł);
- opłata z tytułu przechowywania papierów wartościowych – brak;
- dostęp do notowań online: jedna najlepsza oferta – 0 zł;
- podatek od zysków kapitałowych – 175 zł (19% od dochodu, czyli od kwoty 921 zł).
Łączne opłaty wyniosły 313,75 zł (co stanowi ponad 31% zysku brutto na transakcjach). Oznacza to, że mimo iż inwestor zarobił na handlu akcjami aż 1000 zł, to na koniec roku na jego koncie w CDM Pekao znajdowało się tylko o 686,25 zł więcej niż w momencie dokonania wpłaty.
Na powyższym wykresie pokazaliśmy dokładną strukturę kosztów związanych z przeprowadzeniem tej przykładowej transakcji. Jak widać, zdecydowanie największą część zysku pochłonął podatek, natomiast ze strony domu maklerskiego najwyższe były opłaty związane z transakcjami kupna i sprzedaży. Wniosek jest więc taki, że warto szukać ofert, które minimalizowałyby wspomniane koszty.
Akcje – papiery wartościowe warte zakupu?
Akcje stanowią ciekawą alternatywę dla lokat terminowych i obligacji, która może zapewnić znacznie większe dochody, ale jednocześnie wiąże się z wyższym ryzykiem. To dobre papiery wartościowe dla osób o niskiej awersji do ryzyka, a także tych, które szukają sposobu na ochronę oszczędności przed inflacją i zwiększenie potencjału portfela inwestycyjnego. Sprawdzą się także u młodszych posiadaczy rachunków IKE i IKZE, którzy chcą samodzielnie zadbać o swoją emeryturę.
W ofercie domów maklerskich i brokerów możesz znaleźć także ETF-y na indeksy akcyjne. Korzystanie z tych instrumentów ma ten plus, że nie musisz zajmować się czasochłonnym doborem odpowiednich spółek do swojego portfela.
Dzięki ETF-om możesz niejako kupić koszyk wszystkich akcji wchodzących w skład danego indeksu, a co za tym idzie, zarabiać (lub tracić) tyle samo, co szeroki rynek. Stanowią całkiem rozsądne rozwiązanie, bo jak pokazuje wiele statystyk pozwalają uzyskać lepsze wyniki od wielu aktywnych inwestorów, którzy w nadziei na pokonanie rynku samodzielnie budują swoje portfele.
Komentarze
(4)No i czemu wszystko rośnie jak miało spadać? Takie spx już ponad 5000 pkt. Ale teraz mówią że będzie rosło więc trzeba być ostrożnym...:)
Odpowiedz
W kwestii ryzyka inwestowania w akcje koniecznie trzeba dziś jeszcze pamiętać o ryzyku geopolitycznym... Polska giełda jest niestety wrażliwa na ten czynnik, podobnie zresztą jak złotówka
Odpowiedz
Rynki żyją danym tematem tylko na początku a później tak jak i ludzie przyzwyczają się do niego. Ostatnie miesiące są świetne dla PLN ale też i GPW radzi sobie dobrze. A to wszystko mimo tego że Ukraina radzi sobie średnio w wojnie a Rosja coraz lepiej. Póki co hossa trwa i do jej końca jeszcze daleko
Odpowiedz
Rynek ma tendencję do upraszczania. Jest hossa, gdy sytuacja nie zmienia się na gorsze. A w chwili obecnej można powiedzieć, że mamy pewną stabilizację. Xi dogadał się z Bidenem, w Ukrainie sytuacja patowa, a do tego nadeszła zima, co zwykle oznacza zmniejszenie intensywności działań militarnych.
Odpowiedz