Poszukując wsparcia finansowego, w pierwszej kolejności najlepiej jest się zwrócić do rodziny lub znajomych. Pożyczając pieniądze w ten sposób niemal na pewno nie poniesiesz żadnych kosztów (wypadałoby jednak zrewanżować się pożyczkodawcy za „uprzejmość” jakimś upominkiem) i nie narazisz się na żadne niebezpieczeństwo; może poza pogorszeniem relacji, gdybyś nie oddał pieniędzy w uzgodnionym terminie.
Problem w tym, że nie zawsze mamy wśród bliskich czy znajomych osoby dysponujące wolnymi środkami, na dodatek w odpowiedniej wysokości. Wówczas trzeba pomyśleć o chwilówce lub pożyczce prywatnej od nieznajomego.
Kto udziela prywatnych pożyczek i dlaczego?
Osoby prywatne, które mają nadmiar gotówki i zamiast trzymać ją w bankach lub inwestować w złoto, nieruchomości czy jeden z szerokiego spektrum instrumentów finansowych, niekiedy decydują się na pożyczanie swoich oszczędności tym, którzy potrzebują pieniędzy. Oczywiście nie robią tego bezinteresownie, a za okazaną przez siebie pomoc oczekują rekompensaty finansowej. Jej wysokość jest zawsze ustalana w bezpośrednich negocjacjach między zainteresowanymi stronami.
Pożyczkodawców prywatnych można podzielić na dwie grupy: tych, którzy działają indywidualnie i przedstawiają swoje oferty w serwisach ogłoszeniowych czy na portalach społecznościowych oraz tych współpracujących z serwisami internetowymi zajmującymi się kojarzeniem szukających wsparcia finansowego i osób gotowych pożyczyć pieniądze.
Decydując się na pożyczkę prywatną od osoby z pierwszej grupy, nigdy nie wiesz, z kim będziesz miał do czynienia. Może się zdarzyć, że pożyczkodawca zmieni wasze ustalenia w trakcie trwania umowy (zwłaszcza, gdy nie została ona zawarta na piśmie) i zacznie się domagać wyższego wynagrodzenia, w skrajnym przypadku nawet po oddaniu kapitału oraz uzgodnionych kosztów.
W przypadku osób współpracujących z pośrednikami ryzyko wystąpienia tego typu sytuacji jest dużo mniejsze, gdyż pożyczkodawcy (nazywani inwestorami) są na bieżąco weryfikowani i oceniani. Podejmowanie działań łamiących zasady zapisane w regulaminie danego serwisu oznacza wyeliminowanie takiej osoby z kręgu współpracowników.
Niekiedy kilku inwestorów łączy swoje środki, by udostępnić je jednemu pożyczkobiorcy. Stąd możesz spotkać się z określeniem pożyczki społecznościowe.
Uważaj na zaskakująco atrakcyjne oferty
Idąc do banku po kredyt czy pożyczkę, musisz się liczyć ze skrupulatnym sprawdzeniem Twojej zdolności kredytowej, weryfikacją zapisów na Twój temat w rejestrach Biura Informacji Kredytowej (BIK) oraz Krajowego Rejestru Długów (KRD). Korzystając z usług pozabankowego sektora pożyczkowego, który oferuje pożyczki krótkoterminowe, tzw. chwilówki, informacje na Twój temat też zostaną zweryfikowane, ale analiza będzie mniej wnikliwa. Zaciągając pożyczkę prywatną, nie będziesz poddawany weryfikacji, nikt nie będzie sprawdzał Twojej sytuacji finansowej. Oznacza to, że z tego typu produktów mogą korzystać także osoby zadłużone, z negatywną historią w BIK i wpisami w KRD. Może być za to wymagane od Ciebie przedstawienie określonego zabezpieczenia, np. podpisanie weksla in blanco, ustanowienie zastawu.
Musisz mieć świadomość, że brak informacji na temat Twojej sytuacji finansowej oznacza dla pożyczkodawcy duże ryzyko, że jego pieniądze nie zostaną zwrócone w terminie. Naturalne jest więc, że zrekompensuje on sobie to niebezpieczeństwo wysokimi kosztami udzielonego Ci finansowania i zapyta o zabezpieczenie spłaty długu. Przykładowo, może uzależnić podpisanie umowy pożyczki od przekazania mu jakiejś rzeczy w zastaw, np. samochodu, telewizora, komputera.
Oferty pożyczki prywatnej na niewysoki procent powinny raczej wzbudzać ostrożność niż zainteresowanie. Może to być bowiem propozycja oszustów chcących wykorzystać ciężką sytuację zadłużonych, by zdobyć ich dane osobowe i użyć ich w jakimś przestępczym procederze. Oferenci mogą zniknąć po pobraniu należności za rozpatrzenie wniosku pożyczkowego. Nadmieńmy, że uzależnienie wydania decyzji pożyczkowej od wniesienia opłaty wstępnej/przygotowawczej itp. jest bezprawne.
Jak zabezpieczyć pożyczkę prywatną – praktyczne wskazówki
Zacznijmy od tego, że pożyczki prywatne nie są nadzorowane przez żadną instytucję państwową, nie ma przepisów określających zasady ich udzielania. Dość ogólne wskazówki znajdują się jedynie w kodeksie cywilnym w artykułach 720 – 724.
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego każda pożyczka na kwotę przekraczającą 1000 zł musi mieć formę pisemną.
Pożyczkodawca może odstąpić od umowy pożyczki przed przekazaniem pieniędzy, jeśli dowiedział się o okolicznościach, które utrudnią czy uniemożliwią oddanie ich przez pożyczkobiorcę. Ten musi uważać, by po zawarciu umowy jak najszybciej otrzymał obiecaną kwotę, bo po 6 miesiącach jego roszczenia wygasną. Możliwe jest więc, że zawrzesz umowę pożyczki prywatnej, ale nigdy nie otrzymasz pieniędzy. Kodeks cywilny dopuszcza, by strony umowy nie określiły terminu zwrotu pieniędzy. W tym przypadku dłużnik musi je oddać w ciągu sześciu tygodni od dnia wypowiedzenia umowy przez wierzyciela.
Dodajmy, że umowa powinna określać:
- gdzie i kiedy została zawarta,
- kto, komu ile pieniędzy pożyczył oraz na jakich warunkach (personalia pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy, jaka jest wysokość oprocentowania, ile wynoszą odsetki),
- termin i sposób wypłaty środków,
- datę i warunki spłaty pożyczki (jednorazowo czy w ratach, gotówką czy przelewem),
- następstwa niezwrócenia pieniędzy w terminie.
Pod umową powinny się znaleźć podpisy zawierających ją osób.
Poznanie danych osobowych i adresowych pożyczkodawcy to niezmiernie ważny element, bez którego nic nie zdziałasz, gdybyś został oszukany. Sprawdź ponadto, czy oferujący Ci pieniądze nie widnieje na liście ostrzeżeń publicznych Komisji Nadzoru Finansowego (KNF). Warto również zorientować się, co piszą o nim internauci na portalach społecznościowych i na różnego rodzaju forach dyskusyjnych.
Przed podpisaniem umowy spokojnie ją przeczytaj. Masz prawo domagać się wyjaśnień i doprecyzowania niejasnych zapisów.
Uważaj na zastaw i umowę sprzedaży nieruchomości
Pożyczka prywatna dla osoby już tonącej w długach, zwłaszcza z zajęciem komorniczym, oznacza dla pożyczkodawcy olbrzymie ryzyko, że nie odzyska swoich środków. Może więc – jak już wspomnieliśmy – zażądać oddania mu w zastaw wartościowej rzeczy, którą szybko spienięży, gdy pieniądze nie zostaną mu oddane. Gdybyś był w wielkich kłopotach finansowych i myślał o takim kroku, to pamiętaj, by nie zastawiać przedmiotów, które są związane z Twoją pracą, bo tracąc je, wpadniesz w jeszcze większe kłopoty.
Zastawem nie może być nieruchomość, np. dom, mieszkanie, działka. Dlatego zawierane są (mówiąc w uproszczeniu) „warunkowe umowy sprzedaży” mówiące, że jeśli pieniądze nie zostaną oddane w terminie, to nieruchomość stanie się własnością pożyczkodawcy. Łatwo się domyślić, że warunki takich umów są skrajnie niekorzystne dla pożyczkobiorcy. Na wolnym rynku Twoja nieruchomość z pewnością jest więcej warta niż kwota, za jaką może ją przejąć pożyczkodawca. Lepiej jest więc samodzielnie sprzedać dom czy mieszkanie i przenieść się do mniejszego lub wynajmowanego lokum.
Podatek od zawartej umowy pożyczki prywatnej
Musisz wiedzieć, że zawarcie umowy pożyczki z osobą prywatną oznacza konieczność zapłacenia przez pożyczkobiorcę podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości 0,5% pożyczonej kwoty oraz złożenia w urzędzie skarbowym w ciągu 14 dni od daty podpisania umowy deklaracji PCC-3. Gdybyś nie zapłacił daniny, a fiskus dowiedziałby się o pożyczce, to zostanie na Ciebie nałożony tzw. podatek sankcyjny w wysokości 20% pożyczonej kwoty.
Od powyższych zasad są wyjątki. Pierwszy dotyczy najbliższej rodziny (tzw. zerowa grupa podatkowa: dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie, małżonek, rodzeństwo). W tym przypadku nie trzeba płacić podatku niezależnie od kwoty, o ile pieniądze zostały przekazane na rachunek w banku lub w SKOK-u albo przekazem pocztowym i pożyczkobiorca złożył w terminie deklarację PCC-3.
Odmianą tego wariantu jest pożyczka w ramach I grupy podatkowej (osoby z grupy zerowej plus teściowie, synowa, zięć). Wówczas obowiązuje limit 9637 zł. Tyle można pożyczyć w ciągu 5 lat od danej osoby bez uiszczania podatku.
Drugi wyjątek odnosi się do umów z osobami niespokrewnionymi. W ich przypadku podatku nie trzeba płacić, jeśli kwota pożyczki nie przekracza 1000 zł.
Na rynku jest miejsce dla każdego
Śmiało można powiedzieć, że na rynku finansowym jest miejsce dla każdego pożyczkodawcy. Potrzebne są na nim działające według sztywnych reguł, poddane nadzorowi państwa, ale za to mogącego pożyczyć kwoty liczone nawet w milionach złotych bank, prywatne firmy pożyczkowe, jak i osoby indywidualne, które godzą się pożyczać nawet niewielkie kwoty swoich oszczędności innym. Na takiej różnorodności korzystają pożyczkobiorcy, którzy niezależnie od swojej sytuacji finansowej mogą znaleźć finansowanie dopasowane do swoich potrzeb. Ważne, by pożyczając pieniądze zrobić to mądrze i rozsądnie, pamiętając o kosztach tej operacji i konieczności zwrotu środków w ustalonym czasie, by nie narażać się na dodatkowe opłaty.
Podkreślmy raz jeszcze, że pożyczki prywatne od zupełnie nieznanych osób wiążą się z dużym ryzykiem i wysokimi kosztami, możliwością utraty wartościowych rzeczy za ułamek ich wartości.
Nie od rzeczy będzie się więc zastanowić, czy wydatek, który chcemy sfinansować pożyczką, jest naprawdę konieczny, czy nie można go przesunąć w czasie. Działając w ten sposób raczej nie wpadniesz w pętlę zadłużenia, nie będziesz zmuszony szukać nawet bardzo ryzykownych źródeł finansowania.
Komentarze
(0)