Szybki obieg informacji ma ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania systemu finansowego, realizacji transakcji gospodarczych, ale i dla skutecznego prowadzenia windykacji należności. Dla zapewnienia tego powstał system Ognivo, którego operatorem jest Krajowa Izba Rozliczeniowa (KIR). Uczestniczy w nim ponad 500 instytucji finansowych i kilka innych podmiotów.
Jak działa system Ognivo?
System Ognivo to skomplikowane narzędzie pozwalające na bezpieczną i szybką komunikację w formie elektronicznej w dwóch obszarach:
- wymianę informacji pomiędzy bankami,
- korespondencję między bankami a innymi podmiotami uprawnionymi do uzyskiwania informacji o klientach banków.
Ognivo służy głównie do przekazywania informacji o rozliczeniach międzybankowych, w tym obsługi związanych z nimi reklamacji. Korzystają z tego uczestnicy systemów rozliczeniowych Elixir, Euro Elixir oraz Express Elixir. Przeciętny klient styka się z systemem Ognivo, składając dyspozycję przeniesienia swojego rachunku z jednego banku do innego lub prosząc jeden bank o zamknięcie konta w innym.
Lista podmiotów, które komunikują się z bankami za pośrednictwem systemu Ognivo, jest ograniczona. Ponadto każdy z nich ma dostęp tylko do tych usług i funkcji, które są związane z jego działalnością, wynikającymi z tego potrzebami. Inaczej mówiąc, korzysta tylko z tych informacji, które są niezbędne do wykonywania jego czynności i do otrzymania których jest uprawniony.
W gronie instytucji mających dostęp do systemu Ognivo są ZUS, Poczta Polska oraz organy egzekucyjne, zarówno sądowe (komornicy, sądy rejonowe, sądy wyższych instancji na mocy przepisów szczególnych) i administracyjne (np. naczelnik urzędu skarbowego, dyrektor oddziału ZUS, organy jednostek samorządu terytorialnego).
Sprawność systemu opiera się nie tylko na niezawodnej infrastrukturze informatycznej, ale i ujednoliceniu przesyłanych w nim pism (ich wzory powstały we współpracy z uczestnikami systemu). Pozwala to na sprawną wymianę informacji oraz natychmiastowe podejmowanie niezbędnych działań, spośród których jednym z najczęściej występujących jest zajęcie wierzytelności na rachunku bankowym dłużnika.
Moduły systemu Ognivo
System Ognivo oparty jest na 2 typach modułów: obowiązkowych oraz opcjonalnych. Do pierwszej grupy należy Centralna informacja o rachunkach (pozwala na uzyskanie informacji o rachunkach „uśpionych”, np. kontach osób zmarłych lub „zapomnianych” przez osoby żyjące) oraz system teleinformatyczny umożliwiający obsługę zajęć wierzytelności na rachunkach bankowych. To właśnie w nim krążą pisma między organami egzekucyjnymi a bankami czy SKOK-ami, które są podstawą do zajęcia środków na kontach i ich ewentualnego odblokowania.
Grupa modułów opcjonalnych obejmuje 3 elementy:
- Moduł do obsługi zapytań prostych, który służy organom egzekucyjnym do zadawania pytań bankom i SKOK-om o posiadanie rachunków przez osoby fizyczne bądź firmy będące dłużnikami.
- Moduł do obsługi przenoszenia rachunków i usług płatniczych. Jak wskazuje nazwa, to on jest wykorzystywany, gdy klient upoważnia jeden bank do przeniesienia w jego imieniu konta z innego. Wraz z rachunkiem mogą być również przeniesione różne usługi płatnicze (w tym zlecenia stałe i polecenia zapłaty) oraz pieniądze znajdujące się na koncie. System pozwala także na zdalne zamknięcie konta w innej instytucji, o czym wspominamy w tekstach z cyklu „Jak zamknąć konto w banku”.
- Moduł do obsługi cesji wierzytelności z mieszkaniowego rachunku powierniczego, który jest dedykowany bankom oferującym rachunki powiernicze i produkty zabezpieczane wspomnianą cesję. Rozwiązanie umożliwia przepływ dokumentów w postaci elektronicznej, które zawierają powiadomienie banku prowadzącego mieszkaniowy rachunek powierniczy o cesji wierzytelności z tego rachunku.
Znaczenie systemu Ognivo dla klienta
Jak już zostało wspomniane, przeciętny klient korzysta z systemu Ognivo, chcąc zamknąć konto w innym banku lub przenieść z niego swój rachunek, zgromadzone na nim pieniądze, zlecenia płatnicze czy udzielone pełnomocnictwa za pośrednictwem innego. W tym celu wystarczy złożyć wniosek i upoważnienie dotyczące przeniesienia usług. Wszystkie formalności z tym związane przejmuje bank, którego prosimy o wykonanie tych działań. Na wniosek klienta może on dodatkowo przekazać informację o dokonanej zmianie rachunku wskazanym przez nas instytucjom. Cały proces zajmuje zaledwie kilka dni i nie wymaga udziału klienta.
System Ognivo – lista banków
W systemie Ognivo uczestniczą wszystkie banki działające w Polsce na podstawie wydanych w naszym kraju zezwoleń. Dotyczy to także banków spółdzielczych oraz Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych (SKOK-ów). Jest to więc bardzo liczna grupa podmiotów (ponad 500), które codziennie wymieniają między sobą mnóstwo informacji mających wpływ na prawidłowe funkcjonowanie nie tylko systemu bankowego, ale i całej gospodarki.
Jakie banki nie są w systemie Ognivo?
Poza systemem Ognivo są trzy typy podmiotów:
- zagraniczne banki posiadające w Polsce jedynie swoje przedstawicielstwo (ich listę prowadzi KNF);
- podmioty z zagraniczną licencją bankową, np. N26, Revolut;
- międzynarodowe platformy finansowe działające w oparciu o europejskie przepisy, ale niezarejestrowane w Polsce, np. Curve, Monese, Twisto.
Nieobecność przedstawicielstw zagranicznych banków w systemie Ognivo wynika ze specyfiki tego typu podmiotów, które tak naprawdę nie prowadzą działalności bankowej, nie otrzymały wymaganej licencji bankowej. Ich aktywność ogranicza się do utrzymywania kontaktów z klientami macierzystego banku, którzy mieszkają lub prowadzą interesy w Polsce oraz promowania jego produktów i marki. Przedstawicielstwo banku zagranicznego może też prowadzić badania rynku pod kątem jego wejścia do danego kraju, przygotowywać dokumenty niezbędne do uzyskania licencji bankowej.
System Ognivo a komornik
Komornicy wykorzystują system Ognivo do dwóch celów – ustalenia, gdzie (w jakich bankach) znajdują się rachunki bankowe dłużników oraz do korespondencji z bankami w związku z zajęciem środków znajdujących się na koncie.
Po zadaniu pytania, czy dłużnik posiada w danym banku rachunek, komornik otrzymuje jedynie odpowiedź tak lub nie, bank nie przekazuje żadnych dodatkowych informacji (np. o saldzie środków, historii transakcji, powiązanych z rachunkiem usługach i produktach). Po ustaleniu faktu istnienia konta prowadzonego na rzecz dłużnika w kolejnym kroku komornik kieruje do banku pismo z informacją o prowadzonej egzekucji i prośbą o zajęcie środków znajdujących się na rachunku. W rezultacie bank musi zablokować środki na koncie, nie może się od tego uchylić.
Co z Revolutem?
Czy fakt, że Revolut nie uczestniczy w systemie Ognivo oznacza, że zgromadzone w nim środki nie zostaną odkryte przez komornika? Niekoniecznie, bo Revolut deklaruje, że chętnie współpracuje ze wszystkimi podmiotami i organami państwa w zakresie egzekwowania prawa i prawomocnych wyroków sądowych, w tym tytułów egzekucyjnych. Jest więc wielce prawdopodobne, że po otrzymaniu pytania od komornika, Revolut udzieli mu informacji o tym, czy dana osoba posiada konto, a potem podejmie działania związane z blokadą środków.
System Ognivo – szybka wymiana informacji
Jako, że korespondencja w ramach systemu Ognivo odbywa się elektronicznie, a informacje o postępowaniu egzekucyjnym komornik wysyła do dłużnika pocztą tradycyjną, to bardzo często ten drugi dowiaduje się o zajęciu rachunku bankowego, gdy nie może skorzystać z pieniędzy, zanim dotrze do niego oficjalna wiadomość.
Można zadać pytanie, czy po zajęciu przez komornika dotychczas posiadanych kont warto otworzyć nowy ROR i na niego przekierować wynagrodzenie, czy komornik dowie się o tym nowym rachunku? Na pewno taka informacja nie zostanie mu przekazana przez system Ognivo automatycznie, nawet jeśli konto zostało otwarte w banku, który był wcześniej pytany o posiadanie w nim ROR-u przez daną osobę. Nie można jednak wykluczyć, że kilka tygodni lub miesięcy po wszczęciu postepowania egzekucyjnego komornik ponownie zapyta banki, czy dłużnik ma u nich konto, zwłaszcza gdy zorientuje się, że na zajęty rachunek nagle przestały wpływać środki. W takiej sytuacji dłużnik może być podejrzany o ukrywanie majątku, działania utrudniające egzekucję należności.
Życzymy wszystkim, by poznali system Ognivo tylko od strony możliwości związanych z przenoszeniem rachunków, by nie przekonali się o skuteczności jego działania w związku z pytaniami zadanymi bankom przez jeden z organów egzekucyjnych.
Komentarze
(3)Orientuje się ktoś, jak często komornik pyta przez Ognivo o rachunku dłużnika? Albo czy wierzyciel może mu nakaząc robić to z określoną częśtotliwością?
Odpowiedz
Po mojemu wszystkie działania komornika zależą od jego inicjatywy, ilości spraw, które prowadzi. Jak mu zależy na efektach, to będzie często weryfikował, skąd można ściągnąć należność. Wierzyciel pewnie może mu w tym pomagać, podpowiadając, gdzie dłużnik mógł ukryć kasę, ale raczej nie może niczego komornikowi nakazać.
Odpowiedz
Ognivo, BIK, BIG i różne inne bazy danych - jak tylko ktoś umie odpowiednio zapytać, to wszystkiego się o nas dowie, chyba niczego się już dziś nie da ukryć. No, może poza myślami.
Odpowiedz