Konto dla Babci i Dziadka - czym się kierować wybierając rachunek dla seniora?

• Koszty, którym warto przyjrzeć się bliżej
• Liczą się nie tylko podstawowe koszty
• Co jeszcze warto wziąć pod uwagę?
• Podsumowanie

Zacznijmy jednak od twardych danych. Jak wynika z raportu NBP, większość polskich seniorów – bo aż 57 proc. - nie korzysta z usług banku i nie widzi żadnej potrzeby, aby to zmienić. Zanim więc przystąpimy do wyjaśnień, jak wybrać najlepsze konto dla seniora, krótko przeanalizujmy powody tej niechęci.

Najczęstszą wskazywaną przez seniorów przyczyną rezygnacji z założenia osobistego rachunku są koszty związane z jego prowadzeniem. Zdaniem wielu starszych osób – zwłaszcza pobierających niskie emerytury - wydatek kilkunastu złotych miesięcznie na opłaty w banku jest niczym innym jak wyrzucaniem pieniędzy w błoto. Często też opór przed założeniem konta wynika z pobudek psychologicznych. Duża część seniorów, zwłaszcza ze starszych grup wiekowych (70+ i więcej), deklaruje wprost, że świat nowoczesnych finansów jest dla nich zbyt zawiły. Osoby te boją się zaawansowanych technologii i nie ufają bankowości elektronicznej, mają problemy z obsługą bankomatów czy płatnościami kartą, są przyzwyczajone do opłacania rachunków na poczcie i nie radzą sobie z wykonywaniem przelewów.

Ponadto wielu seniorów wychodzi z założenia, że posiadanie konta nie niesie ze sobą żadnych korzyści. Pogląd ten wyrażają zwłaszcza emeryci mieszkający na wsi i w małych miasteczkach oraz osoby starsze i schorowane. Dla tych ostatnich znacznie wygodniejszym rozwiązaniem jest przyniesienie gotówki przez listonosza niż wyjście do bankomatu czy placówki banku. Pozostałe osoby argumentują, że ich oszczędności są zbyt małe, aby warto było je lokować na bankowych rachunkach.

Więcej o niechęci seniorów do banków i banków do seniorów pisaliśmy tutaj.

Koszty, którym warto przyjrzeć się bliżej

Zanim zdecydujemy się na konkretne konto, przejrzyjmy ofertę przynajmniej kilku banków pod kątem kosztów związanych z prowadzeniem rachunku. W wielu instytucjach prowadzenie konta jest bezpłatne, w innych – obowiązują sztywne opłaty, w jeszcze innych – rachunek jest darmowy po spełnieniu określonych warunków (np. wykonaniu określonej liczby transakcji kartą lub zapewnieniu określonego wpływu na konto).

Jeżeli po rozmowie z seniorem dojdziemy do wniosku, że spełnienie tych wymogów będzie dla niego trudne lub niewykonalne (bo np. dziadek lub babcia mają problemy z chodzeniem, a najbliższy sklep przyjmujący płatność kartą znajduje się w odległości paru przystanków), skupmy swoją uwagę na rachunkach bezwarunkowo bezpłatnych.

Następnie sprawdźmy koszt usług, z których senior będzie najczęściej korzystał. Ponieważ większość starszych osób woli "bankować" w sposób tradycyjny, przyjrzyjmy się prowizjom za następujące czynności:

• wpłaty i wypłaty gotówki w oddziale banku;
• przelewy zlecane w okienkach bankowych;
• polecenia zapłaty i zlecenia stałe;
• papierowe wyciągi z konta.

Jeśli natomiast istnieje możliwość, że senior będzie dość aktywnie korzystał z rachunku, przeanalizujmy dodatkowo opłaty za obsługę karty oraz za wpłaty i wypłaty gotówki w bankomatach. Sprawdźmy też, czy z prowizji są zwolnione operacje we wszystkich urządzeniach w Polsce, czy wyłącznie w maszynach własnych banku.

Podczas przeglądania bankowych cenników powinniśmy uwzględnić jeszcze dwie pozycje – opłatę pobieraną przez bank za ustanowienie pełnomocnictwa oraz koszt wydania dyspozycji na wypadek śmierci.

Wiele starszych osób - zwłaszcza niepełnosprawnych lub obłożnie chorych – może mieć problemy z przeprowadzaniem podstawowych czynności bankowych. Dlatego warto im zaproponować ustanowienie pełnomocnika do rachunku, który w ich imieniu będzie kontaktował się z bankiem i pomagał w zarządzaniu środkami na koncie.

Natomiast usługa zwana „Dyspozycją wkładem” pozwala właścicielowi rachunku wskazać osobę lub osoby, które w przypadku jego śmierci otrzymają pieniądze zgromadzone na koncie. Najważniejszym skutkiem takiej dyspozycji jest to, iż zapisane przez dysponenta środki nie wchodzą w skład masy spadkowej, a więc nie podlegają dziedziczeniu na mocy ustawy. Dzięki temu nawet brak testamentu nie stanowi przeszkody w przekazaniu rodzinie pieniędzy po zmarłym.

Oba te rozwiązania są wygodne zarówno dla seniora, jak i dla członków jego rodziny, jednak aby osoba starsza dostrzegła ich zalety, warto dokładnie je omówić i wyjaśnić związane z nimi korzyści. W przeciwnym wypadku senior może odnieść wrażenie, że rodzina czyha na jego oszczędności i w ogóle zrezygnować z zamiaru otworzenia konta.

Więcej informacji na temat pełnomocnictwa do konta znajdziesz tutaj, natomiast tu przeczytasz o dyspozycji wkładem na wypadek śmierci.

Liczą się nie tylko podstawowe koszty

W dalszej kolejności powinniśmy wziąć pod lupę dodatkowe funkcjonalności powiązane z danym rachunkiem. Obecnie wiele banków oferuje swoim klientom usługę cashback, dzięki której można wypłacać środki nie tylko w bankomatach, lecz także w sklepach, kioskach i na stacjach paliw. Taka funkcjonalność może być przydatna zwłaszcza dla tych seniorów, którzy zdecydują się na wyrobienie karty. Jak korzystać z cashbacku, wyjaśniamy tutaj.

Kolejną usługą, która może przydać się starszym klientom banku, jest możliwość skorzystania z pakietu ubezpieczeń. Przykładowo, posiadacze Konta 360° w Banku Millennium przez pierwszy rok od założenia rachunku są objęci bezpłatnym ubezpieczeniem „Pakiet Bardzo Pomocny” (w kolejnych latach zapłacą 4,99 zł miesięcznie). Pakiet obejmuje assistance medyczny oraz domowy i zapewnia:

• wizytę lekarza, pielęgniarki, dostawę leków, transport medyczny – po jednej interwencji w ciągu 12 miesięcy. Bez ograniczeń można za to korzystać z infolinii medycznej lub telefonicznych konsultacji lekarskich.
• interwencję specjalisty (np. hydraulika, ślusarza) w razie nieprzewidzianej awarii sprzętu RTV i AGD, a także sprzętu PC – po jednej interwencji w ciągu 12 miesięcy.

Niestety, w ofercie banków nie znajdziemy aktualnie zbyt wielu udogodnień uwzględniających specyficzne potrzeby seniorów. Do wyjątków należy Bank Pocztowy, który w zeszłym roku wprowadził do swojej oferty rachunek dedykowany osobom powyżej 60. roku życia. Unikalną funkcjonalnością, z której mogą skorzystać posiadacze Pocztowego Konta Aktywny Nestor, jest dostarczenie gotówki do domu przez listonosza (bank pobiera za tę usługę 2 zł za każdorazowe zlecenie). Bezpłatne są tu natomiast wpłaty i wypłaty gotówki realizowane w okienku pocztowym i w oddziałach banku oraz przelewy zlecane na poczcie i placówce bankowej.

Więcej informacji o koncie Aktywny Nestor znajdziesz tutaj.

Co jeszcze warto wziąć pod uwagę?

Wspierając babcię lub dziadka w wyborze konta, zwróćmy uwagę na kilka czynników niezwiązanych z kosztami, które jednak w odczuciu seniora mogą być istotne.

Renoma i stabilność banku

Dla wielu starszych osób bardzo ważne jest poczucie bezpieczeństwa, dlatego znacznie łatwiej namówić je do otworzenia konta w banku, który jest im znany i cieszy się dobrą opinią. Badania wykazały, że większość osób w podeszłym wieku znacznie bardziej ufa bankom państwowym, z polskim kapitałem niż instytucjom znajdującym się w rękach zagranicznych właścicieli.

Dostępność

Jak już wspomnieliśmy, osoby starsze wolą korzystać z bankowości w tradycyjny sposób. Zainteresujmy się więc, czy wybrany przez nas bank dysponuje dużą siecią placówek i czy posiada swój oddział w pobliżu miejsca zamieszkania seniora. Zwróćmy też uwagę, czy w placówce znajdują się miejsca siedzące, na których osoba starsza będzie mogła wygodnie poczekać na rozmowę z doradcą. Zweryfikujmy też sieć bankomatów i ustalmy, w których okolicznych sklepach senior będzie mógł zapłacić kartą.

Przejrzystość oferty

Sprawdźmy też, jak często bank zmienia tabele prowizji i opłat, czy cenniki napisane są w przejrzysty sposób (pisane drobnym druczkiem dodatkowe warunki mogą być dla seniora mało czytelne oraz narazić go na dodatkowe koszty). Podczas wizyty z seniorem w oddziale zwróćmy uwagę na podejście doradców do starszych klientów. Wielu emerytów obawia się, że konsultant może wykorzystać ich niewiedzę i namówić do skorzystania z niepotrzebnych produktów, takich jak drogi kredyt lub karta kredytowa. Jeżeli będziemy świadkiem takich praktyk, uczulmy na nie babcię i dziadka lub wręcz zrezygnujmy z usług danego banku.

Podsumowanie

Aktualnie żaden bank (z wyjątkiem Banku Pocztowego) nie posiada odrębnej propozycji dla osób pobierających emerytury i renty, dlatego aby znaleźć odpowiednie konto dla seniora, musimy zapoznać się ze standardową ofertą poszczególnych banków - taką samą dla wszystkich grup wiekowych. To zaś oznacza, że powinniśmy wnikliwie przejrzeć co najmniej kilka bankowych cenników i przyjrzeć się opłatom za następujące usługi: prowadzenie konta, obsługę karty, wpłaty i wypłaty gotówki w bankomatach i w oddziale banku, przelewy zlecane na poczcie i w placówce bankowej, polecenia zapłaty i zlecenia stałe, papierowe wyciągi z konta, ustanowienie pełnomocnictwa, wydanie dyspozycji na wypadek śmierci.

Niestety, nie da się ukryć, że osoby, które "bankują" w tradycyjny sposób, są dziś traktowane przez banki nieco po macoszemu, np. w przypadku wielu operacji muszą płacić więcej niż klienci korzystający z bankowości elektronicznej. Dobrym przykładem tej tendencji mogą być np. przelewy. Jeśli zlecimy je przez Internet, bank nie pobierze za tę czynność prowizji, natomiast za przelew zlecony w oddziale zapłacimy od kilku do nawet kilkunastu złotych. Podobne zróżnicowanie opłat występuje przy wyciągach z konta: wyciągi elektroniczne są z reguły darmowe, wyciągi papierowe – obarczone prowizją.

Dlatego tak istotne jest porównanie co najmniej kilku ofert i skalkulowanie wszystkich kosztów związanych z prowadzeniem rachunku. Jednak jeśli nie chcemy narazić babcię lub dziadka na niepotrzebne wydatki, zdecydowanie warto podjąć ten wysiłek.